Z wynajmu wspólnego mieszkania może rozliczać się z fiskusem tylko jeden z małżonków
Przychody ze wspólnej własności dla podatników ustalane są z zasady oddzielnie, co skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego u każdego z nich. Warto przy tym pamiętać, że w przypadku wynajmowania mieszkania w ramach tak zwanego najmu prywatnego, przepisy ustawy o PIT dopuszczają możliwość opodatkowania uzyskanego z tego tytułu dochodu tylko przez jednego ze współwłaścicieli. Taką możliwość mają małżonkowie.
Przychody ze wspólnej własności lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się osobno, proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku, łącząc je z pozostałymi przychodami, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali. Należy przy tym podkreślić, że w przypadku, gdy akt własności nie wskazuje jednoznacznie w jakich proporcjach nieruchomość stanowi majątek prywatny każdego z podatników, przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku, przysługujące współwłaścicielom, są równe.
Powyższa zasada ma zastosowanie także w przypadku małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających przychody ze wspólnej własności z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze. Przepisy ustawy przewidują jednak w takim przypadku dość istotne odstępstwo, mianowicie możliwość opodatkowania całości dochodu uzyskanego z tytułu wynajmowania wspólnego mieszkania przez jednego z małżonków. Warunkiem pozwalającym na skorzystanie z tej preferencji jest złożenie oświadczenia o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich.
Stosowne oświadczenie należy złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został otrzymany pierwszy w roku podatkowym przychód z tytułu najmu nieruchomości, stanowiącej współwłasność małżonków.
Zadeklarowanie opodatkowania całości przychodów, osiąganych w związku z wynajmowaniem wspólnego mieszkania, skutkuje tym, że wskazany małżonek będzie zobowiązany do odprowadzania na rzecz organu podatkowego w ciągu całego roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy.
Ponadto, to na nim będzie spoczywał obowiązek wykazania uzyskanego dochodu w swoim zeznaniu rocznym, chyba że w wyniku rozwodu albo orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek zapłaty zaliczek i składania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) z tego tytułu.
Elżbieta Węcławik, Małgorzata Jawińska