Co, jeśli pracodawca nie chce dać wolnego w Wigilię?

Wigilia Bożego Narodzenia, choć dla wielu jest jednym z najważniejszych i najbardziej wyczekiwanych dni w ciągu roku, ustawowo jest dniem pracującym.

- Obowiązek świadczenia pracy w Wigilię co roku stwarza dużo problemów. To bardzo dziwne, że ustawodawca nie ustanowił jej dniem wolnym od pracy. Już prawie wszystkie niedziele są dniami bez handlu, lecz ten szczególny dzień, w dalszym ciągu w Polsce pozostaje zwykłym dniem pracy. Na wprowadzenie dnia wolnego w Wigilię zdecydowali się m.in. Czesi, Finowie, Węgrzy czy Duńczycy. Zatem nie bylibyśmy ewenementem w skali Europy -  mówi Interii Ilona Kuźniecow, prawnik w kancelarii DGTL Kibil Piecuch i Wspólnicy.

W związku z tym, że  Wigilia nie jest dniem wolnym od pracy, to od dobrej woli pracodawcy zależy, czy w tym dniu pracownik otrzyma dzień wolny.  W tym roku może być to być w praktyce łatwiejsze niż w innych latach.

- Pracownik może oczywiście, w porozumieniu z pracodawcą, wykorzystać jeden dzień swojego urlopu wypoczynkowego na wolną Wigilię, jednak w tym roku może się to okazać zbędne - zwraca uwagę mec. Kuźniecow. Tłumaczy, że w 2020 roku drugi dzień Bożego Narodzenia wypada w sobotę, zatem pracownikowi będzie przysługiwał dzień wolny za święto przypadające w wolny dla niego dzień, który może być wykorzystany w Wigilię.

- W każdym przypadku będzie to zależało od ustalonego harmonogramu pracy. Jeżeli pracownik ma zaplanowaną w ten dzień pracę to oczywiście pracownicy mogą składać do pracodawcy wnioski o udzielenie dnia wolnego w Wigilię, lecz to pracodawca o tym decyduje i modyfikuje harmonogram pracy. Nie możemy zapominać, że do zmiany harmonogramu pracodawca musi mieć szczególne uzasadnienie. Pracodawca może, lecz nie musi udzielić dnia wolnego od pracy w Wigilię. W zależności od trybów przyjętych u pracodawcy, ustalanie, kiedy pracownik odbierze sobie dzień wolny za święto przypadające w wolną dla niego sobotę, następuje w trybie właściwym dla ustalania harmonogramu pracy w zakładzie pracy lub też zasady te mogą być ustalone w układzie zbiorowym lub regulaminie pracy - dodaje Kuźniecow.

Piotr Bocianowski, ekspert i mediator w dziedzinie prawa pracy tłumaczy, że praktyka pracodawców jest taka, że ten przysługujący dzień wolny za dzień świąteczny przypadający w sobotę jest zazwyczaj odbierany właśnie 24 grudnia. - Jeśli jednak u danego pracodawcy będzie on odbierany w innym terminie, to jeśli ktoś chce mieć tego dnia "wolne" musi wziąć urlop wypoczynkowy, a zasada jest taka, że pracodawca musi wyrazić na to zgodę. Wyjątkiem, czyli nie wymagającym zgody pracodawcy, może być urlop na żądanie, jeśli pracownik jeszcze nie wykorzystał całej puli,  a w każdym roku przysługuje 4 takie dni. Trzeba przy tym pamiętać, że taki wniosek należy zgłosić najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia, a nie po fakcie. Jeśli ktoś już wykorzystał całą pulę dni w ramach urlopu na żądanie, to już tylko od pracodawcy zależy czy udzieli wtedy zwykłego urlopu, albo np.  skróci czas pracy tego dnia - mówi Piotr Bocianowski.

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

Jak podsumowuje mecenas Kuźniecow, w dużej mierze to od pracodawcy zależy, czy udzieli pracownikowi urlopu wypoczynkowego w dniu Wigilii, czy też "odda" dzień wolny w Wigilię za Boże Narodzenie przypadające w sobotę. - Pracownicy, mogą w tym zakresie składać wnioski z propozycją daty dnia wolnego, niemniej jednak pracodawca nie jest tą datą związany. W każdym przypadku o udzieleniu dnia wolnego decyduje pracodawca, czasami współdziałając ze związkami zawodowymi. Wyjątkiem może być sytuacja, w której dla konkretnego pracownika, Wigilia została oznaczona jako dzień wolny od pracy zgodnie z planem urlopów. W takim przypadku przesunięcie terminu urlopu, przypadającego na Wigilię jest dopuszczalne wyłącznie z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy - dodaje ekspertka kancelarii DGTL Kibil Piecuch i Wspólnicy.

Jak zaznacza, jedynie dzień pracy pracowników sklepów handlowych został ograniczony do godz. 14. Pozostali pracownicy, jeżeli pracodawca nie ustalił, że Wigilia jest dniem wolnym od pracy w związku z przypadającym w sobotę świętem Bożego Narodzenia, lub też nie udzielił pracownikowi urlopu w tym dniu, muszą świadczyć pracę jak w normalnym dniu. - Trzeba też mieć na uwadze, że spora liczba pracowników takich jak np. nauczyciele mają wolne już od 22 grudnia - podkreśla  mec. Kuźniecow.

Monika Krześniak-Sajewicz