Polacy ograniczają aktywność zawodową. Opiekują się dziećmi i rodzicami

Grupa Polsat Plus i Fundacja Polsat razem dla dzieci z Ukrainy

Polki i Polacy są nadmiernie obciążeni łączeniem pracy opieką. Problem ten dotyczy dwóch trzecich pracujących, zwłaszcza kobiet. Co szósty zatrudniony musi z uwagi na opiekę nad bliskimi - dziećmi lub dorosłymi - ograniczyć swoją aktywność zawodową.

Szans na odwrócenie negatywnych trendów Forum Odpowiedzialnego Biznesu upatruje w większym zaangażowaniu mężczyzn. Wbrew stereotypom, pełnienie przez nich ról opiekuńczych akceptuje zdecydowana większość społeczeństwa.

Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu w lutym br., 52 proc. dorosłych Polek i Polaków łączy pracę z opieką nad dziećmi i/lub dorosłymi bliskimi. W pierwszym przypadku główną rolę zdecydowanie częściej pełnią kobiety. Inaczej wygląda to w opiece nad dorosłymi osobami zależnymi, gdzie obciążenia jest bardziej równomiernie rozłożone między obiema płciami. Ciężar opieki - zarówno nad dziećmi, jak i dorosłymi osobami zależnymi - spoczywa w Polsce na rodzinie.

Skala wyzwań związanych z opieką ma duży wpływ na pozycję na rynku pracy. 16,4 proc. zatrudnionych pracuje na część etatu z powodu pełnienia obowiązków opiekuńczych. A spośród biernych zawodowo w Polsce prawie jedną trzecią stanowią osoby niepodejmujące zatrudnienia z powodu pełnienia obowiązków opiekuńczych.

Polskie społeczeństwo jest jednym z najszybciej starzejących się w UE. Pilnym wyzwaniem staje się długofalowe, strategiczne podejście do wsparcia osób łączących pracę z opieką nad osobami dorosłymi - np. rodzicami. Nic więc dziwnego, że 53 proc. Polaków uznaje że rozwiązaniem, które powinno być wdrożone systemowo, jako wynikające z Kodeksu Pracy, jest oferowanie znacznego wsparcia osobom łączącym pracę z obowiązkami opiekuńczymi nad osobami dorosłymi.

Problemy, z którymi borykają się zatrudnieni opiekujący się dorosłymi osobami zależnymi dostrzegają także pracodawcy. Jedynie co piąty z nich uznaje dotychczas obowiązujące w Polsce rozwiązania prawne wspierające opiekę nad dorosłymi za wystarczające. Dla porównania, w przypadku opieki nad dziećmi ten odsetek sięga blisko 60 proc.

- Polki i Polacy są nadmiernie obciążeni łączeniem pracy z opieką. Ta z kolei utożsamiana jest głównie z zajmowaniem się dziećmi, mimo że w dobie starzejącego się społeczeństwa coraz szybciej rosną wyzwania związane z opieką nad dorosłymi osobami zależnymi - najczęściej rodzicami czy teściami. Dlatego ważne, aby w polskiej transpozycji dyrektywy work-life balance uwzględnić także ten aspekt. A także wykorzystać potencjał drzemiący w męskiej części polskiego społeczeństwa. To szansa nie tylko na partnerskie dzielenie opieki w rodzinie, co miałoby pozytywny wpływ na aktywność i rozwój zawodowy kobiet, ale także przestrzeń do rozwoju zainteresowania mężczyzn pracą w sektorze usług opiekuńczych - mówi Marzena Strzelczak, prezeska, dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Zdecydowana większość pracujących Polek i Polaków, bo aż ok. 80 proc. respondentów, uważa, że mężczyźni w takim samym stopniu jak kobiety powinni angażować się opiekę nad dziećmi i osobami dorosłymi. Wyniki badania FOB pokazują zmianę postrzegania tradycyjnych ról społecznych. To szansa nie tylko na partnerskie dzielenie opieki w rodzinie, co miałoby pozytywny wpływ na aktywność i rozwój zawodowy kobiet, ale także przestrzeń do rozwoju zainteresowania mężczyzn pracą w sektorze usług opiekuńczych (obecnie nadmiernie sfeminizowanym).

Z raportu FOB wynika, że mężczyźni niemal tak samo często jak kobiety deklarują, że są głównymi opiekunami osób zależnych. Rzadziej sprawują opiekę samodzielnie (26 proc. w porównaniu do 37 proc. kobiet). Kobiety częściej opiekują się dziećmi niż mężczyźni. Częściej też w tej opiece sprawują główną rolę (53 proc. kobiet w porównaniu do 22 proc. mężczyzn) lub nawet są jedynymi opiekunkami (22 proc. vs 12 proc. wśród mężczyzn).

Tak więc mężczyźni trzykrotnie częściej są samodzielnym opiekunem osoby dorosłej niż ma to miejsce w przypadku zajmowania się dziećmi. Kobiety są prawie 2,5 razy częściej niż mężczyźni głównym opiekunem dziecka.

Czytaj także: Jakie zasoby gazu ma Polska

***