Polska szybko się zmienia. Niepokojące dane GUS
Prawie 40 osób w wieku poprodukcyjnym na każdych 100 pracujących - tak wygląda polski rynek pracy w sprawozdawczości Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Dane pochodzą z grudnia 2022 roku (opublikowano je w grudniu 2023), jednak z całą pewnością można założyć, że te relacje nie poprawiły się w ostatnim czasie. Od dwóch dekad widzimy jak Polska się starzeje - w 2005 r. na 100 pracujących przypadały 24 osoby w wieku poprodukcyjnym.
Dane GUS dobitnie pokazują, pod jaką presją znajduje się system ubezpieczeń społecznych. Emerytury wypłacane są przede wszystkim ze składek osób obecnie pracujących, a tych ostatnich z każdym rokiem jest mniej w relacji do seniorów (osób w wieku poprodukcyjnym).
"Dynamiczny przyrost liczby osób starszych oznacza, iż wzrasta liczba osób w wieku poprodukcyjnym (tj. 65 lat i więcej w przypadku mężczyzn oraz 60 lat i więcej w przypadku kobiet). W 2022 r. wskaźnik ludności w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ukształtował się na poziomie 39,0, tj. o 0,9 wyższym niż w roku poprzednim i aż o 14,9 wyższym niż w roku 2005" - informuje GUS w swoim najnowszym opracowaniu o "Sytuacji osób starszych".
GUS dodaje, że wśród seniorów, podobnie jak w całej populacji ludności, przeważają kobiety. W 2022 r. kobiety stanowiły 51,7 proc. ogółu ludności, a na 100 mężczyzn przypadało ich 107. Udział kobiet w populacji osób starszych w 2022 r. wyniósł 58,1 proc. Wśród osób w wieku 60 lat i więcej na 100 mężczyzn przypadało 139 kobiet. W zbiorowości osób w wieku senioralnym współczynnik feminizacji wzrasta wraz z wiekiem. Jest to konsekwencją nadumieralności mężczyzn - wyjaśnia GUS.
Według prognozy demograficznej w perspektywie do roku 2060 populacja Polski będzie stawała się coraz starsza. Równolegle do przewidywanego spadku ludności do poziomu 30,9 mln osób w roku 2060, spodziewany jest stały wzrost liczby ludności w wieku senioralnym - sygnalizuje Główny Urząd Statystyczny.
Liczba ludności w wieku 60 lat i więcej według prognozy GUS w roku 2030 ukształtuje się na poziomie 10,3 mln, w roku 2040 na poziomie 11,4 mln, w 2050 r. na poziomie 12,4 mln.
Relacja płci wśród seniorów nie zmieni się znacząco - wciąż będzie więcej starszych pań niż panów.
Obciążenie systemu ubezpieczeń społecznych rośnie wraz ze wzrostem liczby osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do pracujących, a dodatkowym czynnikiem pogarszającym sytuację jest fakt, że większość seniorów w Polsce pozostaje nieaktywna zawodowo (podkreślmy: mając do tego pełne prawo po osiągnięciu wieku emerytalnego).
Zgodnie z wynikami Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w 2022 r. liczba osób biernych zawodowo w wieku 60-89 lat wyniosła 7,8 mln, co stanowiło 84,3 proc. osób w tym wieku. W porównaniu do roku poprzedniego, liczba osób biernych zawodowo w wieku 60-89 lat wzrosła o 0,2 proc. GUS podaje, że w gronie kobiet w wieku 60-89 lat, odsetek biernych zawodowo osiągnął wartość 91,0 proc.
W miastach w 2022 r. bierni zawodowo seniorzy stanowili 84 proc. ogółu osób w wieku 60-89 lat. Na wsi odsetek ten był nieco wyższy i osiągnął poziom 84,8 proc.
***
