Praca tymczasowa i zatrudnianie młodocianych na umowy tymczasowe
Czy praca tymczasowa uprawnia do świadczeń socjalnych (chorobowych, emerytalno-rentowych, wypadkowych)? Jak wygląda możliwość zatrudnienia osoby niepełnoletniej na umowę tymczasową?
Na wstępie należy wskazać, iż praca tymczasowa jest szczególną formą zatrudnienia, która została uregulowana ustawą o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Zgodnie przepisami tejże ustawy, pracą tymczasową jest wykonywanie na rzecz danego pracodawcy użytkownika, przez okres nie dłuższy niż wskazany w ustawie, zadań:
a) o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub
b) których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe lub
c) których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika, (art. 2 pkt 3 ww. ustawy).
Praca tymczasowa opiera się na trójstronnym stosunku istniejącym pomiędzy agencją pracy tymczasowej, pracodawcą użytkownikiem i pracownikiem tymczasowym. Podstawą zatrudnienia pracownika tymczasowego, zgodnie z art. 7 tejże ustawy, może być umowa o pracę na czas określony lub umowa o pracę na czas wykonywania określonej pracy. Należy wyjaśnić, iż do agencji pracy tymczasowej, pracodawcy użytkownika i pracownika tymczasowego stosuje się przepisy prawa pracy, regulujące odpowiednio obowiązki pracodawcy i pracownika. Pracownicy tymczasowi podlegają zatem ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu, na ogólnych zasadach przewidzianych dla pracowników. Są też uprawnieni do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa.
W związku z tym, iż dla pracownika tymczasowego pracodawcą będzie tylko i wyłącznie agencja pracy tymczasowej to ona jest zobowiązana do obliczania, potrącania i przekazywania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne pracownika tymczasowego oraz do prowadzenia wymaganej ewidencji zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym pracowników. Należy przy tym zaznaczyć, iż do pracowników tymczasowych mają zastosowanie przepisy ogólne dotyczące okresu wyczekiwania, zgodnie z którymi pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego dopiero po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Z uwagi na fakt, iż z istoty swojej pracownicy tymczasowi są zatrudniani jedynie na krótki okres, może się zdarzyć, iż będą mieli trudności w spełnieniu ww. przesłanki. W przypadku bowiem pracownika tymczasowego, podobnie jak u zwykłych pracowników, okresy ubezpieczenia są sumowane, gdy przerwa między nimi nie przekracza 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego - (art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
Odnosząc się z kolei do drugiego z postawionych pytań wskazać należy, iż ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych dość nieprecyzyjne reguluje kwestię zatrudnienia młodocianych, tj. osób, które ukończyły 16 lat, a nie przekroczyły 18 lat (art. 190 § 1 Kodeksu pracy). Na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, agencje pracy tymczasowej mogą zatrudniać małoletnich będących uczniami, skierowanych do pracy tymczasowej na podstawie umowy prawa cywilnego, jednakże w tego rodzaju umów stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy dotyczące zatrudniania młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe. Z powyższego wynika, iż w zasadzie, mimo zawarcia umowy cywilnoprawnej, pracodawca (w tym przypadku agencja pracy tymczasowej) musi w stosunku do młodocianych stosować odpowiednio przepisy prawa pracy, czyli traktować ich tak, jakby byli pracownikami. Należy zatem pamiętać, iż zgodnie z przepisami Kodeksu pracy małoletni podlegają szczególnej ochronie, która przejawia się m.in. w tym, że młodociani pracownicy tymczasowi mogą wykonywać tylko prace lekkie, a wymiar i rozkład ich czasu pracy musi być ustalony z uwzględnieniem obowiązków szkolnych.
Magdalena Szychta
aplikantka radcowska, Kancelaria Filipek & Kamiński sp.k.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 23.10.2009 r. o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych - Dz.U. Nr 221, poz. 1737.
- Ustawa z dn. 9.07.2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych - Dz.U. z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512.
- Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy - tekst jedn. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.
