Propozycje Lewiatana dotyczące czasu pracy
Rozwiązania zaproponowane przez resort pracy w projekcie zmian Kodeksu pracy, a dotyczące dopuszczalności wydłużenia okresu rozliczeniowego czasu pracy i uregulowania ruchomego czasu pracy idą w dobrym kierunku. Są jednak niewystarczające i mocno spóźnione. Konieczne jest wprowadzenie innych zmian, które przyczynią się do utrzymania konkurencyjności przedsiębiorstw i zahamowania wzrostu bezrobocia - uważa PKPP Lewiatan.
- Dzięki swobodniejszemu organizowaniu czasu pracy możliwe będzie elastyczniejsze prowadzenie działalności i efektywniejsze zarządzanie personelem w warunkach zmieniającego się popytu, co w konsekwencji ograniczy skalę masowych zwolnień pracowników i pozwoli utrzymać konkurencyjność przedsiębiorstw, zwłaszcza w branżach, które wyraźnie odczuwają negatywne skutki spowolnienia gospodarczego - mówi Grażyna Spytek-Bandurska, ekspertka PKPP Lewiatan.
Niezależnie od propozycji przedstawionych w projekcie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Lewiatan uważa również za celowe:
a) umożliwienie pracodawcy zmniejszenia pracownikom wymiaru etatu (np. z pełnego na częściowy: 1/2, 1/3) bez konieczności dokonywania indywidualnych wypowiedzeń warunków pracy i płacy, lecz w oparciu o konstrukcję przewidzianą w art. 91 k.p.; przyjęcie tego rozwiązania jako nowego systemu organizacji pracy (dzielenie się pracą).
b) poszerzenie katalogu prac dopuszczonych w niedziele i święta, ze względu na potrzeby biznesowe (np. świadczenie usług transgranicznych, dla korporacji międzynarodowych, świadczenie usług na rzecz podmiotów użyteczności publicznej, prowadzenie działalności sportowej) - art. 15110.
c) uelastycznienie zasad rekompensowania pracy w dzień wolny - art. 1513 k.p. Pracodawca powinien mieć swobodę wyboru rekompensowania nadgodzin pracownikom. Należy umożliwić mu wybór - czy chodzi o odbiór dnia wolnego w naturze, czy też wypłatę dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.
d) zmianę trybu wprowadzania przerywanego czasu pracy przez dopuszczenie regulaminu pracy albo obwieszczenia oraz ustalenie wysokości wynagrodzenia na poziomie 25 proc. wynagrodzenia należnego, jak za przestój - art. 139 k.p.
e) obniżenie stawek za pracę w godzinach nadliczbowych ze 100 proc. do 50 proc. oraz z 50 proc. do 25 proc. wynagrodzenia - art. 1511 k.p. Dodatki za nadgodziny są ustanowione na zbyt wysokim poziomie co powoduje, że pracodawcy są mniej konkurencyjni wobec firm zagranicznych, zwłaszcza jeśli chodzi o działalność małych i średnich przedsiębiorstw. W czasie dekoniunktury pracodawca powinien mieć możliwość przyjmowania wszelkich pilnych zleceń, które będzie w stanie zrealizować. W wielu krajach praca w godzinach nadliczbowych jest rekompensowana niższymi stawkami wynagrodzeń w porównaniu do naszych regulacji prawnych (np. Niemcy - 25 proc. dni powszednie i 50 proc. niedziele i święta; Francja - 25 proc. pierwsza godzina i 50 proc. każda następna; Włochy - 10 proc. minimalna stawka, 30 proc. średnio).
f) ustalenie oddawania czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych w stosunku 1:1 - art. 1512 k.p.
Te propozycje będą mieć zastosowanie do wszystkich pracodawców, bez względu na ich wielkość i kondycję ekonomiczną. W firmach, których sytuacja jest dobra istnieje zawsze możliwość wprowadzenia korzystniejszych rozwiązań niż przewiduje Kodeks pracy. Ponadto nowe rozwiązania będą sprzyjać ustanawianiu regulacji wewnątrzzakładowych, w tym zawierania układów zbiorowych pracy, o co szczególnie zabiegają związki zawodowe.
Zdaniem Lewiatana, zmiany legislacyjne powinny też dotyczyć pozakodeksowych rozwiązań związanych z udzielaniem pomocy przedsiębiorcom w sytuacjach kryzysowych na wzór instrumentów wspierających, które zawierała tzw. ustawa antykryzysowa z 2009 r.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
