Średnia krajowa 2023. Czy tyle zarabiają Polacy?
Dla wielu Polaków średnia krajowa to wyznacznik, czy zarabiają odpowiednio dużo. Najnowsze dane pokazują, że wskaźnik, jakim jest przeciętne wynagrodzenie, nie oddaje już prawdy. Czy wiemy, ile Polacy w rzeczywistości zarabiają?
GUS raz w miesiącu oraz raz w roku publikuje informacje dotyczące średniej krajowej. Czy oddają one naszą rzeczywistość? Odpowiedź może zawieść.
Średnia krajowa to przeciętna wysokość wynagrodzeń w Polsce. Obliczana jest przez GUS, a jej wartość podawana jest do opinii publicznej raz w miesiącu i raz w roku. W teorii ma ona informować, ile przeciętnie zarabiają Polacy. Jednak z każdym komunikatem GUS-u pojawiają się głosy, które mówią o jego nieadekwatności. Z czego to wynika?
Aby obliczyć wskaźnik, GUS bierze dane dotyczące pracowników, którzy zatrudnieni są w przedsiębiorstwach mających co najmniej 10 pracowników. To oznacza, że w badaniu pomijana jest bardzo duża część firm — w Polsce mikroprzedsiębiorstw jest ok. 2,2 mln.
Przy obliczaniu średniej krajowej GUS nie wykorzystuje informacji o osobach zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło czy umowy zlecenie.
Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2022 r. wyniosło 6346,15 zł. W styczniu 2023 średnie wynagrodzenie brutto wyniosło 6883,96 zł. Kwota netto wynosi około 5 023 zł. Można zaobserwować 13,5 proc. wzrostu w porównaniu z poprzednim rokiem.
W styczniu inflacja osiągnęła poziom 17,2 proc. Oznacza to, że pozornie Polacy zarabiają więcej. Jednak w praktyce, pomimo podwyżek, mogą kupić mniej.
Według danych opublikowanych przez GUS w 2022 roku około 2 mln Polaków zatrudnionych w narodowej gospodarce otrzymywało wynagrodzenie, które nie przekraczało kwoty najniższej krajowej. Od 1 stycznia najniższa krajowa wynosi 3 490 zł brutto (2709 zł netto). Średnia krajowa, która w styczniu wyniosła 6883,96 zł (5023 zł netto) to prawie dwa razy tyle.
To pokazuje, że wskaźnik, którym jest średnia krajowa, nie pokazuje adekwatnie sytuacji finansowej Polaków. Zarobki, które są w niej ujmowane, dotyczą też stanowisk kierowniczych w zarządach dużych firm. Osoby, które pracują w małych przedsiębiorstwach, czy freelancerzy, którzy zatrudnieni są na podstawie umowy o dzieło, nie wpisują się dane publikowane przez GUS. To oznacza, że średnia krajowa nie będzie odpowiednim punktem odniesienia dla sporej grupy Polaków.
Zobacz także:
Kolejna zmiana cen gazu już 15 marca. Kogo dotyczy i jak wpłynie na rachunek?
Dodatek osłonowy 2023. Czy będzie w tym roku, komu się należy, ile wynosi? [PORADNIK]