Umowy o dzieło. Wiadomo kto na nich zarabia

Dopiero od 1 stycznia 2021 roku przepisy tarczy antykryzysowej wprowadziły obowiązek informowania ZUS o umowach o dzieło, więc państwo ma wiedzę na temat zawieranych w Polsce tego rodzaju umów. Problem z brakiem takiej bazy ujawnił się po wybuchu pandemii, kiedy przygotowywano pomoc w ramach tarcz antykryzysowych do różnych grup zarobkowych i prowadzących działalność gospodarczą. Okazało się wówczas, że nie wiadomo ile umów o dzieło funkcjonuje, ani ile osób zarobkuje na ich podstawie.

Od stycznia płatnicy składek oraz osoby fizyczne, które zawarły taką umowę, muszą zgłosić taką umowę w ciągu 7 dni. Choć są grupy wyłączone z tego obowiązku np. jeżeli osoba, z którą zawarli umowę o dzieło pozostaje z tym samym płatnikiem w stosunku pracy.

Informować o umowach o dzieło nie muszą podmioty lub jednostki organizacyjne, które nie są płatnikami składek (np. stowarzyszenia, fundacje, spółki prawa handlowego itp.)

- Nasze analizy pokazują, że wbrew przypuszczeniom w Polsce nie zawiera się rocznie kilku milionów umów o dzieło. Od 1 stycznia do 30 września 2021 r. przekazano 796,3 tys. dokumentów ZUS RUD. Dotyczyły one ponad 1,2 mln umów o dzieło - komentuje prof. Gertruda Uścińska prezes ZUS.

Szefowa ZUS podkreśla, że zgromadzone w rejestrze informacje będą wykorzystywane do celów statystyczno-analitycznych, także do badania kierunków rozwoju przedsiębiorczości.

Jak dodaje, najwięcej umów zawarto w sierpniu oraz we wrześniu. Przy czym we wrześniu 2021 roku liczba podmiotów zgłaszających umowy o dzieło była ponad dwa razy większa niż w styczniu. Z kolei największą grupą wykonawców umów o dzieło to osoby w wieku 30-39 lat.

Jak się okazuje, najwięcej osób zgłosili płatnicy składek, których działalność dotyczy edukacji.

Umowy o dzieło najczęściej zawierano na nie dłużej niż 9 dni, a od stycznia do września umowy o dzieło zgłosiło 60,7 tys. podmiotów. Natomiast wykonawców umów o dzieło zgłoszono 267,9 tys. - najwięcej z województwa mazowieckiego, najmniej z opolskiego.

Najwięcej płatników składek, którzy zgłaszali umowę o dzieło, miało nie więcej niż 9 ubezpieczonych. W raporcie uwzględniono również wykonawców umów o dzieło według rodzaju działalności płatników składek w klasyfikacji PKD. Najwięcej osób zgłosili płatnicy składek, których działalność to edukacja. Na dalszych miejscach są: działalność organizacji członkowskich oraz działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką oraz działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych.

Monika Krześniak-Sajewicz