Zawieszenie regulaminu sposobem na oszczędności
Pracodawcy borykający się z trudnościami finansowymi stosują różne metody obniżania kosztów zatrudnienia. Obok tradycyjnych sposobów "cięcia pensji", takich jak wypowiedzenie zmieniające czy aneks do umowy o pracę, pracodawcy sięgają także po bardziej elastyczne formy organizowania pracy. Jednak nie trzeba daleko szukać, aby w miarę prosty sposób obniżyć pracownikom wynagrodzenie. Pozwalają na to przepisy Kodeksu pracy, dające możliwość zawieszenia postanowień prawa zakładowego.
Prawo pracy przewiduje rozwiązania bardzo korzystne dla pracodawców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Propozycją chociażby częściowego wyjścia z kłopotów jest możliwość czasowego zawieszenia przepisów prawa pracy, które przewiduje art. 91 Kodeksu pracy. Jednak nie dotyczy to każdej bez wyjątku sytuacji. Zawieszenie jest możliwe tylko wówczas, gdy jest to uzasadnione trudną sytuacją ekonomiczną pracodawcy. Ocenę, czy stan finansów uzasadnia zastosowanie art. 91 K.p. pozostawiono pracodawcy oraz przedstawicielstwu strony pracowniczej. Pracodawca nie musi się formalnie tłumaczyć z podjętej decyzji poprzez wykazywanie, że jest ona uzasadniona. Ciąży na nim jedynie obowiązek informacyjny wobec Państwowej Inspekcji Pracy.
Regulacja art. 91 K.p. nie znajduje więc zastosowania do ustaw (Kodeksu pracy i innych ustaw z zakresu prawa pracy) i rozporządzeń. Przykładowo, prawo do nadgodzin, dodatku za pracę w nocy czy odprawy z ustawy o zwolnieniach grupowych jest "niezawieszalne" w granicach zagwarantowanych ustawowo. Jednak w przypadku tych składników wynagrodzenia, które przysługują wyłącznie na mocy aktów zakładowych lub są przez nie przewidziane w wysokości wyższej niż ustawowa, pracodawca ma otwartą drogę do ich czasowego zablokowania. Trzeba jednak pamiętać, że minimalny poziom świadczenia w każdym przypadku musi zostać zachowany.
Przykład
Pracodawca zawarł porozumienie o zawieszeniu postanowień regulaminu wynagradzania dotyczących: dodatku za nadgodziny, nagrody jubileuszowej i dodatku za pracę w nocy. Ponieważ dodatek za pracę nadliczbową zagwarantowany był w tej samej wysokości jak w Kodeksie pracy, zawieszenie tego składnika nie miało znaczenia prawnego. Wspomniany dodatek (do określonej przez Kodeks wysokości) przysługuje bowiem z mocy samego prawa. Z kolei dodatek za pracę w nocy, zagwarantowany w regulaminie w wysokości wyższej niż kodeksowa, został zawieszony w zakresie przekraczającym ustawowy poziom. Nagroda jubileuszowa natomiast, jako przysługująca wyłącznie na podstawie regulaminu, została zawieszona całkowicie.
Trzeba podkreślić, że nie ma potrzeby zawieszania tych zakładowych składników wynagrodzenia, które mają charakter uznaniowy. Pracodawca nie musi bowiem ich w ogóle przyznawać.
Zawieszenie stosowania przepisów zakładowych następuje w drodze porozumienia zawartego między pracodawcą a reprezentującą pracowników zakładową organizacją związkową. W razie jej braku, stronę pracowniczą reprezentuje przedstawicielstwo pracowników wyłonione w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Porozumienie może być zawarte maksymalnie na 3 lata. Pracodawca ma obowiązek je przekazać (w celu informacji, a nie zatwierdzenia) właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
Pracodawcy, którzy zdecydowali się na zawieszenie postanowień układu zbiorowego pracy, muszą jednak dopełnić więcej formalności niż przy zawieszaniu regulaminów. W przypadku układów zbiorowych podstawą prawną zawieszenia jest art. 24127 § 1 K.p., a nie art. 91 K.p. Stronami porozumienia o zawieszeniu układu jest zawsze pracodawca i zakładowa lub międzyzakładowa organizacja związkowa. Na pracodawcy ciąży ponadto obowiązek m.in. zgłoszenia porozumienia do rejestru zakładowych lub ponadzakładowych układów zbiorowych pracy.
| Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "Multum" ul. Przemysłowa 32 35-064 Rzeszów |
Rzeszów, dnia 21 września 2010 r. |
|
Porozumienie w sprawie zawieszenia regulaminu wynagradzania w zakresie dodatku stażowego i premii regulaminowej W związku z trudną sytuacją finansową przedsiębiorstwa zawiesza się, na podstawie art. 91 K.p., postanowienia regulaminu wynagradzania przyznające prawo do premii regulaminowej i dodatku stażowego. Okres zawieszenia obowiązuje od 1 października 2010 r. do 30 września 2011 r. |
|
| Marian Kulkowski Tomasz Białek Marian Krywus . . . . . . . . . . . . . . . . . przedstawicielstwo pracowników |
Grzegorz Birkowski . . . . . . . . . . . . . . . . prezes |
Podstawa prawna: ustawa z dnia 26.06.1974 r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).
autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa Nr 703 z dnia 2010-10-04