Należy pamiętać, że taki składnik wynagrodzenia został już opodatkowany i pracodawca odprowadził z tego tytułu zaliczkę na podatek. W takiej sytuacji pracownik staje przed problemem prawidłowego rozliczenia zwróconej pracodawcy kwoty na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn zm. - dalej jako "ustawa o PIT"), źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Stosownie do przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Należy podkreślić, że przepisy ustawy o PIT nie regulują wprost czy zwrot nienależnie pobranych świadczeń powinien być dokonany w kwocie brutto czy też netto. Wskazują jednak sposób w jaki można odzyskać podatek w sytuacji zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w kwocie brutto. Zgodnie z ww. ustawą możliwe jest zastosowanie jednego z dwóch rozwiązań.
Gdy zwrot nienależnie pobranego świadczenia zostanie dokonany przez pracownika w roku podatkowym, w którym nienależne świadczenie zostało mu wypłacone, płatnik - pracodawca, rozliczy dokonany zwrot zgodnie z art. 41b ustawy o PIT. Stosownie do ww. artykułu, jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczki) płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 35 i 41, odejmują od dochodu kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką).
Płatnik (pracodawca), któremu pracownik zwrócił kwotę przez niego wcześniej wypłaconą, zobowiązany jest pomniejszać miesięczny dochód ustalany dla celów obliczenia zaliczki o dokonany przez pracownika zwrot począwszy od miesiąca, w którym on nastąpił. Jeżeli kwota dokonanego w tym miesiącu zwrotu przekracza dochód tego miesiąca, płatnik może o powstałą różnicę pomniejszyć dochód z miesiąca następnego, aż do pełnego pomniejszenia. Powyższe pomniejszenia mogą być jednak stosowane tylko w tym roku podatkowym, w którym pracownik dokonał zwrotu.
Gdy zwrot nienależnego świadczenia zostanie dokonany przez pracownika po upływie roku podatkowego, w którym nienależne świadczenie otrzymał - przedmiotowy zwrot nie zostanie rozliczony przez płatnika. Uprawnienie do jego rozliczenia przysługuje bowiem samemu podatnikowi. Dokona on tego poprzez odliczenie świadczenia od dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy, w którym dokonał zwrotu nienależnie pobranej części wynagrodzenia. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29 - 30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a - 4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika. W myśl zaś art. 26 ust. 7h ustawy o PIT kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 5, przekraczająca kwotę dochodu, o którym mowa w ust. 1, może być odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych.
Należy podkreślić, że zarówno art. 41b, jak i art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT dotyczy sytuacji, w której zwracane nienależnie pobrane świadczenia zwiększały wcześniej dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych - tj. zwrot ten dokonywany jest w kwocie brutto, czyli łącznie z pobranymi zaliczkami na podatek dochodowy. Prezentowane powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej w dniu 2 marca 2010 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB4/415-819/09-4/MP).
Marcin Parulski
Konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
Polecamy: Praca Katowice, Praca Białystok, Praca Gdynia
