Polski Ład i ryczałt. Będą problemy z tym podatkiem
Zmiany jakie wprowadzi Polski Ład spowodują, że więcej przedsiębiorców przejdzie na podatek ryczałtowy. Pojawią się dwie nowe stawki ryczałtu i łącznie od 1 stycznia 2022 roku będzie ich dziewięć - od 17 proc. do 2 proc. Część zawodów została wprost wskazana i wie jaką ma stawkę, ale pozostali mogą mieć problem.
Wejście w życie Polskiego Ładu oznacza, że większej grupie przedsiębiorców będzie się opłacało przejść na podatek ryczałtowy. Już w tym roku możliwość skorzystania z tej formy opodatkowania została poszerzona, a po reformie podatkowej, która wejdzie w życie od stycznia 2022 roku ryczałt stanie się bardziej opłacalny od innych form opodatkowania. To efekt relatywnie (w stosunku do innych form opodatkowania, gdzie składka będzie wyższa) mniej dotkliwego sposobu naliczania stawki zdrowotnej.
Ustawa podatkowa wprowadza dwie nowe stawki podatku ryczałtowego oprócz już obowiązujących, ale nie zdejmuje ryzyka złego przyporządkowania stawki do rodzaju świadczonych usług - ostrzegają doradcy podatkowi.
Już teraz 31 proc. ankietowanych przez firmę inFakt przedsiębiorców wie, że będzie chciało zmienić formę opodatkowania w związku z Polskim Ładem. Główną motywacją do takiej zmiany jest wysokość składki zdrowotnej. Przedsiębiorcy będą musieli dokonać wyboru do 20 dnia miesiąca po miesiącu, w którym osiągną pierwszy przychód w roku. W związku z tym pierwszym terminem jest 20 lutego. Ponad połowa (54 proc.) badanych jeszcze nie wie co zrobi i będzie poszukiwała wsparcia u swoich księgowych. Wśród tych, którzy są zdecydowani na zmianę sposobu rozliczania z fiskusem, dominuje chęć przejścia na ryczałt ewidencjonowany. Taką wolę wyraziło 80 proc. z nich.
Wprowadzone wraz z Polskim Ładem obniżki będą ostatecznie dotyczyły tylko dwóch stawek ryczałtu. Zmiana z 17 proc. na 14 proc przewidziana jest dla branży budowlanej, zawodów medycznych oraz zawodów technicznych jak architektów. Natomiast dla branży IT stawka 15 proc. zmieni się na 12 proc. Od 1 stycznia 2022 r. stawek ryczałtu będzie łącznie dziewięć, od 17 proc. do 2 proc.
To niestety oznacza, że problem z odpowiednim przyporządkowaniem stawki będzie miała jeszcze większa grupa podatników, bo dla wielu zawodów już dziś jest to niełatwe i ryzykowne. Niestety Polski Ład w żaden sposób tego nie porządkuje.
- Ryczałt jest uproszczoną formą opodatkowania, ale przyporządkowanie podatnika do odpowiedniej stawki podatku często spędza sen z powiek. Powinno być to jasne, ale niestety tak nie jest. Organy podatkowe "przykleiły" się do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wg GUS i to powoduje, że często mamy problem z odpowiednią klasyfikacją. Mało tego, nawet jak podatnik zada pytanie naczelnikowi Urzędu Skarbowego czy wystąpi do dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o indywidualną interpretację, to dyrektor KIS nie odpowie nam w jaki PKWiU świadczymy swoje usługi. Poprosi nas, żebyśmy to my wskazali PKWiU, a jak je wskażemy, to on powie jaka stawka dla tego kodu powinna być stosowana. Ale jak przyjdzie urzędnik na kontrolę i stwierdzi, że świadczymy usługę o innym kodzie PKWiU, to wówczas taka interpretacja nie pomoże - mówi Piotr Juszczyk, doradca podatkowy inFakt.
Jak ograniczyć ryzyko? - Najpierw weryfikujemy ustawę pod kątem sprawdzenia czy jesteśmy numeratywnie i literalnie wymienieni przy najwyższej stawce - 17 proc. - dla wolnych zawodów. Poszczególne wolne zawody są tam wymienione, przykładowo radca prawny czy doradca podatkowy. W takich przypadkach jest jasność. Jeśli nasz zawód nie jest tam wymieniony, przechodzimy do stawki 15 proc. dla usług, jeśli się tam nie odnajdujemy, to najprawdopodobniej jesteśmy w stawce 8,5 proc. Jeśli świadczymy usługi budowlane, to mamy stawkę 5,5 proc. Jeśli gastronomiczne, ale nie sprzedajemy alkoholu powyżej 1,5 proc., to można skorzystać ze stawki 3 proc. - tłumaczy Juszczyk.
- Można wystąpić też do GUS o nadanie symbolu klasyfikacji PKWiU, ale informacja jaką otrzymamy nie jest wiążąca, bo nie jest to decyzja administracyjna. Jednak może być pomocna w sytuacji zakwestionowania stawki w razie kontroli, bo będziemy mogli dzięki temu wykazać, że dochowaliśmy należytej staranności przy przyporządkowywaniu prawidłowej stawki podatku. W razie wątpliwości można też przeanalizować interpretacje wydawane przez organy skarbowe dla tej samej działalności - dodaje ekspert podatkowy.
Ryczałt: Ile wyniesie składka zdrowotna 2022 ?
W przypadku przedsiębiorców rozliczających się za pomocą ryczałtu składka zdrowotna będzie uzależniona od przychodów oraz średniej pensji (przeciętnego wynagrodzenia) podawanej przez GUS. W tym przypadku chodzi o "przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ‘Monitor Polski’". Poznamy je, tak jak co roku, dopiero w styczniu.
Składka zdrowotna w przypadku wybrania przez przedsiębiorcę podatku ryczałtowego wyniesie 9 proc. podstawy jej wymiaru. Ile wyniesie zatem ta podstawa? Będzie to: 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia podawanego przez GUS - gdy roczne przychody nie przekroczą 60 tys. zł; 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia - w przypadku gdy roczne przychody znajdą się w przedziale od 60 do 300 tys. zł oraz 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia - w przypadku rocznych przychodów powyżej 300 tys. zł.
Dla przypomnienia dziś składka zdrowotna dla prowadzących działalność gospodarczą to 381,81 zł, ale po odliczeniach realnie 53,03 zł. "Dziennik Gazeta Prawna" w swoich niedawnych wyliczeniach przyjął, że w czwartym kwartale 2021 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie wyniesie 5900 zł, co będzie oznaczało następujące miesięczne poziomy składki zdrowotnej dla podatników wybierających ryczałt: przy rocznych przychodach poniżej 60 tys. zł - 318,60 zł; przy rocznych przychodach od 60 tys. zł do 300 tys. zł - 531 zł; a przy rocznych przychodach powyżej 300 tys. zł - 955,80 zł.
Monika Krześniak-Sajewicz
