Borówki z Polski podbiją Chiny? To może być wkrótce hit eksportowy

Polska jest drugim co do wielkości producentem borówek w UE. - W 2022 r. zebraliśmy 55-60 tysięcy ton borówki, ale za trzy-cztery lata ta liczba podwoi się, gdy nowe nasadzenia wejdą w owocowanie - informuje money.pl Bartłomiej Milczarek, prezes zarządu Stowarzyszenia Polskich Plantatorów Borówki. Jego zdaniem, otwarcie rynku chińskiego to ogromna szansa dla polskich plantatorów. - Kluczem będzie nawiązanie i rozpoczęcie współpracy handlowej. Wydaje się to realne od następnego sezonu - wskazuje prezes zarządu Stowarzyszenia Polskich Plantatorów Borówki.

Resort rolnictwa zapewnia, że współpraca z Pekinem ma ruszyć wkrótce. W czerwcu (21.06) Robert Telus, minister rolnictwa i Yu Jian Hua, szef Generalnej Administracji Celnej Chin (GACC) podpisali "Protokół ustalający warunki fitosanitarne dla świeżych owoców borówki wysokiej, eksportowanych z Polski do Chin". Było to pierwsze od 2018 r. spotkanie szefów polskiego resortu rolnictwa i GACC - instytucji odpowiedzialnej za dopuszczanie importowanej żywności do rynku chińskiego.

Mimo, że umowa dopuszczająca eksport borówek do Chin została zawarta przed dwoma tygodniami, od wielu miesięcy delegacje z tego kraju zwiedzają polskie plantacje. Przeprowadzony przez nie audyt przeszła BerryGroup spod Poznania, która produkuje rocznie 2 tys. ton borówki. Niemal całość produkcji przeznacza na eksport. Goście z Chin sprawdzali, jak prowadzona jest uprawa, interesował ich też monitoring szkodników. 

Znający chiński rynek informują, że kraj ten wymaga towaru najwyższej jakości. Chińczycy mają też inne wymagania smakowe. - W Europie borówki są jędrne, duże, czasem kwaskowe. Chińczycy chcą wielkich i słodkich borówek, często odmian, których w Polsce jeszcze nie mamy, więc wiele zmian przed nami. Takie odmiany da się stworzyć, są na to parametry, ale potrzeba czasu - uważa Mateusz Pilch z poznańskiej BerryGroup.

Polscy producenci borówek będą musieli nie tylko przekonać do jakości gości z Chin, ale też zmierzyć się z konkurencją, przede wszystkim wytwórcami z Chile i Peru. Do tego - podpowiadają eksperci - od początku powinni postawić na wybrane regiony, a nie cały kraj. Po otrzymaniu uprawnień eksportowych na chiński rynek, każdy producent borówek będzie musiał zarejestrować własną działalność w tamtejszym urzędzie. Procedury trwać będą od trzech do sześciu miesięcy i kosztować około tysiąca dolarów. Warto je jednak przejść, bo dają gwarancję ochrony. Trzeba też zarejestrować logotyp, nazwę firmy i produktu.

Eksperci ostrzegają, że w chińskim prawie własności przemysłowej obowiązuje zasada "kto pierwszy, ten lepszy". Plantator, który pierwszy zarejestruje dany znak lub nazwę, korzysta z ochrony, nawet wtedy, gdy rejestracji polskiego oficjalnego znaku dokonałby chiński obywatel lub tamtejsza firma. Trzeba też pamiętać, że w Państwie Środka przybyszów z Europy nie chroni unijne prawo, obowiązują wyłącznie tamtejsze przepisy. 

Kiedy wszystko będzie dograne i umowy zawarte, przed plantatorami stanie kolejne, być może najtrudniejsze zadanie - transport. Drogą morską owoce mogą płynąć nawet cztery tygodnie i dłużej, a maksymalny czas dla borówek żeby, zachowały świeżość i jakość, to trzy - cztery tygodnie. W grę mógłby wchodzić transport kolejowy, ale ze względu na sankcje nałożone na Rosję oraz inwazję na Ukrainę, jest to mało realne. Pozostaje droga lotnicza, która jest najbardziej kosztowna ze wszystkich.

W Chinach przybywa upraw borówek. Jak podaje portal sadyogrody.pl, w 2007 r. powierzchnia nasadzeń wynosiła około 1323 ha. W 2017 r. owoce tego gatunku uprawiano na 47 tys. ha i zebrano 115 tys. ton.

ew