Świadczenia wspierające
Poniedziałek, 21 października 2024 (11:42)
Aktualizacja Poniedziałek, 21 października 2024 (11:42)
Od 1 stycznia 2024 roku zaczęła obowiązywać ustawa z 7 lipca 2023 roku dotycząca świadczenia wspierającego, wprowadzająca innowacyjne zmiany w zakresie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów.
Świadczenia wspierające - najważniejsze informacje
Co to jest świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające stanowi nową formę pomocy dostępną dla osób niepełnosprawnych, które ukończyły 18 lat. To rozwiązanie ma na celu umożliwienie dorosłym osobom z niepełnosprawnościami samodzielne zarządzanie otrzymanym wsparciem.
Świadczenie jest przyznawane niezależnie od dochodów osoby ubiegającej się (nie ma wymogu spełnienia kryterium dochodowego) oraz nie wpływa na inne rodzaje wsparcia, z których osoba z niepełnosprawnościami może korzystać.
Kwalifikacja do otrzymania świadczenia wspierającego wymaga od osoby z niepełnosprawnością uzyskania specjalnej decyzji, która określa poziom potrzebnego wsparcia w punktach, w skali od 70 do 100. Wnioski o przyznanie tego wsparcia przyjmowane są przez wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności od 1 stycznia 2024 roku.
Wartość świadczenia jest uzależniona od liczby punktów przyznanych w decyzji i oscyluje od 40% wartości renty socjalnej (przy poziomie wsparcia między 70 a 74 punktami) do 220% renty socjalnej (przy wskaźniku potrzeby wsparcia w przedziale 95-100 punktów).
Wraz z każdą waloryzacją renty socjalnej, proporcjonalnie korygowana będzie także kwota świadczenia wspierającego.
Plan wdrożenia świadczenia wspierającego
- Pierwszy etap, począwszy od 1 stycznia 2024 roku obejmie osoby z niepełnosprawnościami mające największe potrzeby wsparcia, czyli z oceną od 87 do 100 punktów.
- Drugi etap, rozpoczynający się 1 stycznia 2025 roku rozszerzy zakres dostępności świadczenia na osoby z niepełnosprawnościami, które uzyskały ocenę potrzeb wsparcia od 78 do 86 punktów.
- Trzeci i ostatni etap, który startuje 1 stycznia 2026 roku umożliwi dostęp do świadczenia dla osób z oceną wsparcia od 70 do 77 punktów.
Wyjątek stanowią osoby z niepełnosprawnościami, dla których opiekunowie pobierali wcześniej inne formy wsparcia takie jak świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub nowe świadczenie pielęgnacyjne przed 1 stycznia 2024 roku.
W ich przypadku uzyskanie minimum 70 punktów w ocenie potrzeb wsparcia od początku 2024 roku uprawnia do otrzymywania nowego świadczenia wspierającego.
Ile wynosi świadczenie wspierające?
W 2024 roku wysokość świadczenia wspierającego jest ustalona na podstawie liczby punktów odzwierciedlających poziom potrzeb wsparcia, co przekłada się na procentową wartość renty socjalnej i odpowiednie kwoty:
- Dla oceny wsparcia między 80 a 84 punktami świadczenie wynosi 80 proc. renty socjalnej, co równa się 1425 zł,
- Dla poziomu wsparcia od 85 do 89 punktów, świadczenie to 120 proc. renty socjalnej, czyli 2138 zł,
- W przypadku uzyskania od 90 do 94 punktów, świadczenie wzrasta do 180 proc. renty socjalnej, co oznacza 3206 zł,
- Dla najwyższego poziomu wsparcia, od 95 do 100 punktów, przyznaje się 220 proc. renty socjalnej, równające się 3919 zł.
Jakie zmiany spowodowało wprowadzenie świadczenia wspierającego?
Od 1 stycznia 2024 weszły w życie zmiany w systemie wsparcia dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, zainicjowane ustawą o świadczeniu wspierającym.
Zmiany dotyczą przede wszystkim nowego sposobu przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego oraz likwidacji specjalnego zasiłku opiekuńczego w związku z rewizją ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Po wprowadzonych zmianach świadczenie pielęgnacyjne jest dostępne dla rodziców i innych opiekunów, którzy zajmują się dziećmi niepełnosprawnymi do 18. roku życia, bez ograniczeń dotyczących zatrudnienia.
Ponadto, prawo do świadczenia nie jest wykluczone przez pobieranie emerytur czy rent przez opiekuna. Świadczenie pielęgnacyjne mogą otrzymać także rodziny zastępcze, prowadzący rodzinne domy dziecka i dyrektorzy instytucji opieki zastępczej.
Jeśli w rodzinie wychowywane jest więcej niż jedno dziecko z niepełnosprawnością, świadczenie pielęgnacyjne ulega podwojeniu na drugie i każde następne niepełnosprawne dziecko pod opieką. Dodatkowo, uchylono przepisy dotyczące przyznawania specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Osoby, które przed 2024 rokiem uzyskały prawa do świadczeń opiekuńczych, mają możliwość kontynuowania ich otrzymywania na poprzednich warunkach, nawet po uzyskaniu nowego orzeczenia o niepełnosprawności lub rozpoczęciu nowego okresu świadczeniowego.
Wprowadzone modyfikacje w zakresie świadczeń opiekuńczych odpowiadają na większość postulatów przedstawianych przez opiekunów osób z niepełnosprawnościami w ostatnim czasie.