Tantiema
Piątek, 18 października 2024 (11:00)
Aktualizacja Piątek, 18 października 2024 (11:01)
Tantiema to forma wynagrodzenia, zwanego również honorarium autorskim, które otrzymuje się za korzystanie z utworu.
Tantiema - najważniejsze informacje
Co to jest tantiema?
Chociaż powszechnie kojarzy się je z twórcami muzycznymi, to w rzeczywistości każdy twórca lub podmiot posiadający prawa majątkowe do dzieła ma prawo do tantiem.
Wysokość tantiem zazwyczaj jest ustalana w oparciu o korzyści wynikające z użytkowania utworu i może być określona jako procent od dochodu uzyskanego z wykorzystania dzieła lub jako ustalona kwota za każdorazowe jego użycie.
Ile wynoszą tantiemy za utwór muzyczny?
Wielkość tantiem związanych z piosenką może się znacznie różnić w zależności od wielu czynników.
Te kwoty są ustalane indywidualnie dla każdego twórcy lub standardowo przez organizacje zarządzające prawami autorskimi, a ich konkretne ustalenia są zapisywane w umowach pomiędzy twórcą a daną organizacją.
Główne czynniki wpływające na wysokość tantiem obejmują:
- Częstotliwość odtwarzania; utwory częściej odtwarzane publicznie, takie jak popularne piosenki grane regularnie w radiu czy klubach, zwykle przynoszą wyższe tantiemy.
- Rodzaj użytkowania; różne formy wykorzystania utworu, takie jak emisja w mediach czy występy na żywo, mogą generować różne stawki tantiem.
- Warunki umowne i negocjacje; twórcy często mają możliwość negocjowania stawek tantiem w umowach z wydawnictwami muzycznymi czy organizatorami wydarzeń, co może skutkować lepszymi warunkami finansowymi.
Jak rozliczać tantiemy w działalności gospodarczej?
W przedsiębiorstwach zatrudniających pracowników na stanowiskach twórczych, gdzie wynikiem ich pracy są projekty autorskie, istotne jest dokładne określenie warunków współpracy w ramach umowy.
Wszelkie przychody generowane przez pracowników w ramach stosunku pracy uznaje się za wynagrodzenie, które podlega opodatkowaniu. Zgodnie z przepisami, od tego wynagrodzenia należy również odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.
Jedną z głównych kwestii spornych w kontekście tantiem jest możliwość zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów, która często prowadzi do konfliktów między przedsiębiorcami a urzędem skarbowym.
Organy podatkowe zazwyczaj odrzucają możliwość zastosowania tej ulgi, jeśli pracownik związany jest z pracodawcą standardową umową o pracę.
Czy prawa autorskie podlegają dziedziczeniu?
Prawa autorskie dzielą się na prawa osobiste i majątkowe. Tylko prawa majątkowe mogą być dziedziczone. Prawa osobiste są ściśle związane z twórcą i odnoszą się do jego relacji z utworem co oznacza, że zazwyczaj przestają obowiązywać wraz z jego śmiercią. Natomiast prawa majątkowe wiążą się z możliwością czerpania korzyści finansowych z utworu i jego zarządzaniem.
Po śmierci autora prawa do eksploatacji dzieła i generowania z niego dochodów, takich jak odtwarzanie, publiczne wykonywanie, nadawanie w mediach czy użycie komercyjne przechodzą na jego spadkobierców.
Prawa majątkowe wygasają 70 lat po śmierci twórcy, a przez ten czas spadkobiercy mają możliwość korzystania z nich w celu osiągnięcia korzyści finansowych.