Tenge

Po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1991 roku Kazachstan, podobnie jak inne byłe republiki radzieckie, musiał stworzyć własny system finansowy. Początkowo Kazachstan, wraz z innymi krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, korzystał z rubla radzieckiego, a później z rubla rosyjskiego. 

Jednak niestabilność rubla oraz potrzeba wzmocnienia niezależności gospodarczej skłoniły kazachskie władze do wprowadzenia własnej waluty. Tenge został oficjalnie wprowadzony 15 listopada 1993 roku. Data ta jest obchodzona jako Dzień Tenge, symbolizujący niezależność finansową kraju. 

Nazwa "tenge" wywodzi się od słowa "tanga" lub "denga", które w językach tureckich i mongolskich oznaczały monety. Były one używane na tych terenach już w czasach starożytnych jako jednostki płatnicze. 

Tenge dzieli się na 100 tiynów, choć monety tiynów rzadko są używane w codziennych transakcjach z powodu ich niskiej wartości. W obiegu znajdują się zarówno monety, jak i banknoty o różnych nominałach: 

Banknoty kazachskie są cenione za estetyczny wygląd i zaawansowane zabezpieczenia. Przedstawiają symbole narodowe Kazachstanu, takie jak Pałac Prezydencki, Monument Niepodległości czy elementy związane z kulturą i przyrodą kraju. 

Symbol tenge to ₸, a jego międzynarodowy kod walutowy to KZT. Symbol został wprowadzony w 2007 roku i jest używany w dokumentach finansowych oraz notowaniach giełdowych. 

Tenge odgrywa kluczową rolę w stabilizowaniu gospodarki Kazachstanu. Polityka monetarna, prowadzona przez Narodowy Bank Kazachstanu, koncentruje się na kontroli inflacji, stabilizacji kursu walutowego oraz wspieraniu wzrostu gospodarczego. 

Kazachstan jest jednym z największych eksporterów ropy naftowej, gazu ziemnego, metali rzadkich oraz uranu. 

W związku z tym kurs tenge jest silnie powiązany z cenami surowców na rynkach międzynarodowych. Wzrost cen surowców zazwyczaj wzmacnia wartość tenge, podczas gdy spadki prowadzą do osłabienia waluty. 

Kazachstan prowadzi intensywną wymianę handlową z krajami sąsiednimi, takimi jak Rosja, Chiny i państwa Unii Europejskiej. Stabilność tenge ma kluczowe znaczenie dla rozwoju handlu i przyciągania inwestycji zagranicznych. 

Kazachstan zmaga się z problemem inflacji, który bezpośrednio wpływa na wartość tenge. W przeszłości inflacja była spowodowana m.in. przez globalne kryzysy gospodarcze oraz zmiany cen surowców. W 2015 roku Kazachstan przeszedł na system płynnego kursu walutowego, co oznacza, że wartość tenge jest określana przez popyt i podaż na rynku. Choć decyzja ta zwiększyła elastyczność waluty, jednocześnie naraża ją na większe wahania kursowe. 

Gospodarka Kazachstanu jest silnie uzależniona od eksportu surowców, co sprawia, że tenge jest podatne na zmienność cen ropy i metali. W sytuacji spadku popytu na surowce lub obniżenia ich cen na rynku światowym, tenge może ulec deprecjacji, co wpływa na wzrost kosztów importu i inflację. 

Globalne kryzysy, takie jak pandemia COVID-19, mają znaczący wpływ na kazachską gospodarkę i wartość tenge. Zmniejszenie popytu na surowce i spadek inwestycji zagranicznych prowadzą do osłabienia waluty, co z kolei zwiększa koszty życia obywateli i obniża siłę nabywczą.