Won

Pierwsze wzmianki o wonie jako jednostce monetarnej pojawiły się po raz pierwszy w XIX wieku, kiedy Korea była jeszcze zjednoczonym królestwem. Jednak współczesna forma wona została wprowadzona po podziale Półwyspu Koreańskiego po II wojnie światowej, w wyniku której powstały dwa odrębne państwa: Korea Południowa i Korea Północna. 

W Korei Południowej won zastąpił japońskiego jena, który był używany podczas okupacji japońskiej. W 1945 roku Korea Południowa wprowadziła własną walutę, by umocnić swoją niezależność. Początkowo won południowokoreański był powiązany z dolarem amerykańskim po stałym kursie wymiany. W latach 50. i 60. XX wieku, w wyniku wojny koreańskiej i niestabilności gospodarczej, won przeszedł szereg deprecjacji i reform. 

W Korei Północnej również wprowadzono wona po zakończeniu okupacji japońskiej. Od samego początku waluta północnokoreańska była ściśle kontrolowana przez państwo. Miało to na celu stabilizację gospodarki centralnie planowanej oraz ochronę przed wpływami zewnętrznymi. Wartość wona północnokoreańskiego była sztucznie utrzymywana na wysokim poziomie, jednak faktyczna siła nabywcza tej waluty pozostawała niska. 

Won południowokoreański (KRW) występuje w formie banknotów i monet. Obecnie w obiegu znajdują się banknoty o nominałach 1 000, 5 000, 10 000 i 50 000 wonów, a także monety o nominałach od 1 do 500 wonów. 

Banknoty południowokoreańskie charakteryzują się starannym wykonaniem i zawierają wizerunki ważnych postaci historycznych, takich jak król Sejong Wielki czy uczony Yi I. Na rewersach można znaleźć motywy związane z kulturą, historią i przyrodą Korei Południowej. 

Won północnokoreański (KPW) również występuje w formie banknotów i monet, jednak jego nominały i design różnią się od południowego odpowiednika. Banknoty w Korei Północnej przedstawiają głównie motywy związane z ideologią juche, takie jak wizerunki Kim Ir Sena i Kim Dzong Ila, symbole industrializacji oraz sceny propagandowe. 

W obiegu znajdują się banknoty o nominałach od 5 do 5 000 wonów, jednak ich wartość w codziennym życiu jest znacznie zaniżona. 

Wartość wona różni się znacząco w zależności od tego, czy mówimy o Korei Południowej, czy Korei Północnej. 

Won południowokoreański jest jedną z bardziej stabilnych walut w regionie Azji Wschodniej. Jego kurs wymiany w stosunku do dolara amerykańskiego zmienia się w zależności od sytuacji gospodarczej, ale generalnie jest utrzymywany na poziomie kilku tysięcy wonów za dolara. 

Korea Południowa, będąc jednym z najbardziej rozwiniętych krajów Azji, posiada solidne podstawy gospodarcze, co wpływa na stosunkowo stabilny kurs swojej waluty. Bank Korei, pełniący rolę centralnego banku, reguluje politykę pieniężną, dbając o inflację i stabilność finansową. 

Won północnokoreański natomiast jest walutą o niskiej wartości i ograniczonej funkcjonalności. W Korei Północnej obowiązuje oficjalny kurs wymiany, który znacząco różni się od kursu rynkowego. W rzeczywistości wiele transakcji w tym kraju przeprowadza się w dolarach amerykańskich, chińskich juanach lub innych stabilniejszych walutach. 

Rząd północnokoreański ściśle kontroluje obrót walutami obcymi, co powoduje, że won KPW ma ograniczoną użyteczność poza granicami kraju. 

W Korei Południowej won odgrywa kluczową rolę jako środek płatniczy, jednostka rozliczeniowa oraz miernik wartości. Wysoki poziom zaawansowania technologicznego kraju sprawia, że elektroniczne formy płatności, takie jak karty kredytowe, aplikacje mobilne czy przelewy internetowe, są szeroko dostępne i popularne. 

Mimo to tradycyjna gotówka nadal jest powszechnie używana, zwłaszcza w transakcjach o mniejszych kwotach. 

Korea Północna, ze względu na swój izolowany charakter, korzysta z wona głównie w obrębie lokalnej gospodarki. Obywatele muszą posługiwać się wonem w transakcjach codziennych, takich jak zakupy na targach czy w państwowych sklepach, choć rzeczywiste znaczenie tej waluty jest ograniczone przez wysoki poziom inflacji oraz ograniczenia w dostępie do towarów. 

W wielu przypadkach to dolar amerykański i juan chiński odgrywają kluczową rolę w transakcjach międzynarodowych i na czarnym rynku. 

Jednym z głównych wyzwań dla wona południowokoreańskiego jest zmienność kursów walutowych spowodowana sytuacją na rynkach międzynarodowych oraz konfliktami handlowymi, zwłaszcza z Chinami i Stanami Zjednoczonymi. Z kolei dla Korei Północnej kluczowym problemem jest utrzymanie stabilności własnej waluty w warunkach izolacji i sankcji gospodarczych. 

W dłuższej perspektywie won południowokoreański pozostaje ważnym elementem regionalnego systemu finansowego, wspieranym przez dynamicznie rozwijającą się gospodarkę. Północnokoreański won, choć obecnie w ograniczonym użyciu na arenie międzynarodowej, odzwierciedla wyjątkowe wyzwania związane z gospodarką zamkniętą i centralnie planowaną.