20 lat temu zobaczyliśmy nowe złote

waluty

Piątek, 21 listopada 2014 (00:00)

20 lat temu, 21 listopada 1994 roku na konferencji prasowej w Narodowym Banku Polskim oficjalnie zaprezentowano wzory nowych banknotów i monet. To była niemal końcówka procesu denominacji złotego i wymiany banknotów i monet w naszym kraju. Następnego dnia zaczęła się kampania informacyjna w telewizji. 1 stycznia 1995 roku w obiegu znalazły się nowe pieniądze.

Od tego dnia obowiązuje nowa jednostka pieniężna o nazwie złoty (PLN), która zastąpiła tzw. starego złotego (PLZ). W przeliczeniu 1 nowy złoty odpowiada 10 000 starych złotych.

W latach 1989-1990 w Polsce notowano hiperinflację, która osiągnęła poziom 1395 proc. Do obiegu wprowadzono nowe nominały banknotów: 20 000 zł, 50 000 zł, 200 000 zł (1989 r.), 100 000 zł, 500 000 zł (1990), 1 000 000 zł (1991) i 2 000 000 zł (1992). Monety, mimo że nie przestały być prawnym środkiem płatniczym, zniknęły z obiegu, jako że ich wartość była zbyt niska, aby wygodnie używać ich w rozliczeniach. Najniższym nominałem występującym w powszechnym obiegu był banknot 50 zł.

Reklama

Narodowy Bank Polski już w 1990 r. rozpoczął przygotowania do denominacji. Warunkiem umożliwiającym jej przeprowadzenie był spadek poziomu inflacji poniżej 10 proc. i gwarancja utrzymania się niskiego poziomu przez dłuższy czas. Dzięki realizacji planu Leszka Balcerowicza udało się w kolejnych latach zahamować inflację i ustabilizować gospodarkę. Ostatecznie decyzję o przeprowadzeniu denominacji podjęto w 1994 roku.

Mennica Państwowa w 1990 roku rozpoczęła bicie monet z myślą o wprowadzeniu ich do obiegu po denominacji. Zgromadzenie dużej ilości monet umożliwiło później szybkie zastąpienie niskich nominałów starej emisji.

W 1990 roku przygotowano nową serię banknotów, według projektu Waldemara Andrzejewskiego, o nominałach od 1 zł do 500 zł. Nie weszły one jednak do obiegu z powodu słabego zabezpieczenia przed fałszowaniem.

Banknoty o nominałach od 10 zł do 200 zł, które weszły do powszechnego obiegu, rozpoczęto drukować w 1994 roku. ZAprojektował je Andrzej Heidrich.

Kalendarium denominacji

* 17 lipca 1990: Prezes NBP Władysław Baka zapowiedział prace nad projektem denominacji złotego. * 16 maja 1991: Prowizoryczny banknot o nominale 200 000 zł przestał być prawnym środkiem płatniczym. NBP rozpoczął także wycofywanie banknotów o nominałach 10 zł, 20 zł, 200 zł, 2000 zł i 20 000 zł. * 11 maja 1994: Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów zaakceptował przygotowany przez NBP projekt denominacji złotego. * 7 lipca 1994: Sejm uchwalił Ustawę o denominacji. * 15 października 1994: Stare wersje banknotów 50 000 zł, 100 000 zł, 500 000 zł, 1 000 000 zł i 2 000 000 zł (nieposiadające elementów świecących w promieniach UV) przestały być prawnymi środkami płatniczymi. * 21 listopada 1994: Oficjalna prezentacja wzorów nowych banknotów i monet podczas konferencji prasowej w NBP. Prezesem banku była wówczas Hanna Gronkiewicz-Waltz (szefowała NBP w okresach: 5 marca 1992 r. - 19 lutego 1998 r., 19 lutego 1998 r. - 31 grudnia 2000 r.). * 22 listopada 1994: Początek kampanii informacyjnej w TVP. * 1 stycznia 1995: Prawnym środkiem płatniczym przestały być stare banknoty o nominałach 10 zł, 20 zł i 50 zł oraz monety o nominałach wyrażonych w starych złotych. Do obiegu wchodzą nowe monety i banknoty o nominałach 10 zł, 20 zł i 50 zł. Od tego dnia przez następne dwa lata równolegle funkcjonowały nowe i stare złote. W pierwszej kolejności wycofywane były banknoty o najniższych nominałach, które były zastępowane monetami. Przez okres współistnienia dwóch rodzajów pieniędzy ceny musiały być podawane w starych i nowych złotych. * 1 czerwca 1995: Do obiegu weszły nowe banknoty 100 zł i 200 zł. Przyczyną ich późniejszego wprowadzenia była znaczna liczba starych banknotów 1 000 000 zł i 2 000 000 zł, które nie były sukcesywnie wycofywane. * 1 stycznia 1997: Banknoty starej emisji przestały być prawnym środkiem płatniczym. Od tego dnia mogły być wymieniane na nowe złote tylko w placówkach NBP oraz innych bankach. * 31 grudnia 2010: Ostateczny termin, do którego banknoty i monety sprzed denominacji podlegały wymianie na nowe. Najmniejsza kwota, jaką można było wymienić, to 100 starych złotych (równowartość 1 grosza) i jej wielokrotność. Według szacunków NBP na dzień 31 grudnia 2009 r., nie zostało wymienionych 8 283,4 mln sztuk starych monet i banknotów o wartości 174,8 mln (nowych) złotych. (wiki)

Opr. KM

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze