NBP prezentuje nowe banknoty 200 zł

Banknot 200 zł jest obecnie najwyższym nominałem, a w związku z tym został wyposażony w najbardziej zaawansowane technologicznie zabezpieczenia, m.in. w nitkę okienkową z efektem zmienności optycznej (dynamiczna zmiana koloru ze złotego do zielonego). Podobnie jak w przypadku niższych nominałów projekt graficzny banknotu o nominale 200 zł nie uległ zmianie, jednak zastosowanie nowych zabezpieczeń powoduje, że różnice pomiędzy banknotami zmodernizowanej i dotychczasowej emisji będą widoczne.

- NBP zlecił już Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych produkcję zmodernizowanego banknotu 200 zł. Zmiana zabezpieczeń banknotów jest operacją czysto techniczną. Banknoty z nowoczesnymi zabezpieczeniami będą stopniowo trafiały do obiegu od lutego 2016 r. Żaden banknot 200 zł z nowymi zabezpieczeniami nie trafi do naszych portfeli przed tą datą. Wszystkie obecnie używane banknoty pozostaną bezterminowo prawnym środkiem płatniczym - powiedział prof. Marek Belka, prezes Narodowego Banku Polskiego.

Cała seria banknotów, od 10 do 200 zł, wprowadzona do obiegu w 1995 r. w związku z denominacją, pozostaje bezterminowo prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Banknoty uszkodzone i zużyte są wycofywane z obiegu i niszczone, a w ich miejsce wprowadzane są banknoty ze zmodernizowanej emisji. Obecnie zmodernizowane banknoty czterech niższych nominałów, których emisję NBP zaczął w kwietniu 2014 r., stanowią około 1/3 wszystkich banknotów w obiegu. Z biegiem czasu banknoty poprzedniej emisji będziemy spotykać coraz rzadziej. Szacuje się, że na koniec 2016 r. zastąpienie obiegu gotówkowego banknotami zmodernizowanymi nastąpi: dla 10 zł i 20 zł - w 95 proc., 50 zł - w 30 proc., a 100 zł - w 45 proc.

- Od kilku lat NBP wprowadza zmiany w obszarze zarządzania polską gotówką. W 2014 r. wprowadzono do obiegu zmodernizowane banknoty 10, 20, 50 i 100 zł, NBP unowocześnił park maszynowy i zarządzenie obszarem kasowo-skarbcowym. Wszystkie prace mają na celu podniesienie bezpieczeństwa polskiej gotówki oraz optymalizację kosztów związanych z emisją znaków pieniężnych - mówi Marek Oleś, dyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego.

Zmodernizowane banknoty 200 zł zostaną udostępnione profesjonalnym uczestnikom obrotu gotówkowego od września 2015 r. w celu dostosowania urządzeń sortujących i samoobsługowych.

Zmodernizowany banknot 200 zł będzie nieco jaśniejszy od obecnego, co ułatwi dostrzeżenie znaku wodnego. Nie będzie na nim hologramu, który obecnie znajduje się na lewo od wizerunku króla Zygmunta I Starego.

Na przedniej stronie banknotu na jasnym polu po lewej stronie będzie widać - podczas oglądania pod światło - wizerunek króla i oznaczenie nominału. Niżej znajdzie się trójkąt złożony z drobnych kółek wyczuwalnych w dotyku, co umożliwi rozpoznawanie banknotu przez osoby niewidome. Na przedniej stronie będą też widoczne fragmenty nitki zabezpieczającej, płynnie zmieniające kolor ze złotego na zielony. Wzór szachownicy znajdujący się na nitce będzie się poruszał w obu płaszczyznach.

Ponadto na przedniej stronie znajdzie się ozdobny element graficzny zwieńczony koroną zmieniający płynnie kolor ze złotego na zielony. Podobnie, jak na nitce wzór szachownicy będzie się poruszał w obu płaszczyznach. Na krótszych krawędziach banknotu będzie widoczny i wyczuwalny w dotyku układ linii.

Na odwrotnej stronie wprowadzone zostanie złoty opalizujący ornament. Podczas oglądania pod światło owalu znajdującego się po lewej stronie elementy graficzne banknotu uzupełnią się i stworzą pełny obraz korony w owalu. Cyfrowe oznaczenie nominału i ozdobny wzór pod nim zostaną wydrukowane złotą farbą.

NBP rozpoczyna też prace nad banknotem 500 zł. Celem wprowadzenia nowego nominału jest obniżenie kosztów emisji i sprawne zarządzanie zapasem strategicznym banknotów przechowywanych przez NBP. Na nowym banknocie znajdzie się wizerunek króla Jana III Sobieskiego, dzięki czemu zostanie zachowana chronologiczna ciągłość serii "Władcy polscy". NBP nie planuje wprowadzenia banknotów 500 zł do obiegu przed 2017 r.

- - - - - -

W kwietniu 2014 r. NBP rozpoczął wprowadzanie do obiegu pierwszych zmodernizowanych banknotów o nominale 10, 20, 50 i 100 złotych, które Narodowy Bank Polski zamówił w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Mają one zapewnić większe bezpieczeństwo użytkownikom i utrudnić życie fałszerzom. Była to pierwsza zmiana od 19 lat.

Obowiązujące wcześniej na rynku nominały miały jeszcze podpis byłej prezes NBP Hanny Gronkiewicz-Waltz - na nowych znalazł się podpis obecnego prezesa banku Marka Belki. Modernizacja objęła nominały 10, 20, 50 i 100 złotych. Wykorzystywane wcześniej banknoty miały wystarczające zabezpieczenia przed fałszerstwami, jednak NBP postanowiło zareagować na zmieniające się technologie.

- Banki centralne prowadzą działania wyprzedzające i my również takie działania podjęliśmy. Od ostatnich zmian projektowych - przypomnę, że obecna seria banknotów została wprowadzona do obiegu w 1995 roku - nastąpił też postęp technologiczny w dziedzinie sortowania banknotów przez duże maszyny liczące. Musieliśmy więc wprowadzić szereg udogodnień, by ten proces odbywał się sprawniej - komentowała w kwietniu 2014 r. w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Barbara Jaroszek, zastępca dyrektora w Departamencie Emisyjno-Skarbcowym Narodowego Banku Polskiego.

Dodała, że koszty nowych banknotów ze zmodernizowanymi zabezpieczeniami są niższe od dotychczasowych, a wizerunek na banknotach nie uległ zmianie. Natomiast użytkownicy już na pierwszy rzut oka zobaczą różnicę pomiędzy banknotami dotychczasowymi i banknotami zmodernizowanymi.

- Na wszystkich banknotach zostało odkryte tzw. pole bieli, niezadrukowane pole po lewej stronie, tam, gdzie wcześniej widzieliśmy oznaczenie nominału. Dzięki temu lepiej widać znak wodny umieszczony po lewej stronie - tłumaczy Barbara Jaroszek.

Dyrektor informuje, że do istniejących znaków wodnych dodano symbol nominału, a zmianie uległ też druk recto-verso - obustronny nadruk w prawym górnym rogu wszystkich banknotów. Jest bardziej czytelny. Zmienił się też wizerunek korony w owalu. Pewne zmiany wystąpiły w poszczególnych nominałach.

- Na 10- i 20-złotowych banknotach na odwrotnej stronie pojawił się opalizujący pas w kolorze odpowiadającym nominałowi. Natomiast na banknocie 50-złotowym mamy w innym kolorze wydrukowaną królewską literę "K" - wyjaśniła przedstawicielka NBP.

Jaroszek dodała, że zmianie uległ także banknot 100-złotowy, z którego zniknęła złota rozeta na lewo od władcy, a po prawej stronie zmienił się całkowicie wizerunek dotychczasowej rozety, która uzyskała kolor złoty przechodzący do zielonego.

Zmiany wyglądu banknotów to nic nowego.

- To operacja standardowa, techniczna, podejmowana przez różne banki centralne. W maju 2013 r. Europejski Bank Centralny wprowadził do obiegu zmodernizowany banknot 5 euro. We wrześniu 2014 r. do obiegu trafił zmodernizowany banknot 10 euro. Warto też przypomnieć, że na przykład amerykański bank centralny pod koniec zeszłego roku wprowadził zmodernizowany banknot 100-dolarowy - informuje Przemysław Kuk z Biura Prasowego Narodowego Banku Polskiego.

Dodaje, że zmiany projektów i wyglądu przeprowadza się co kilka do kilkunastu lat, np. w związku z pojawieniem się nowych technologii czy z rosnącą aktywnością fałszerzy.

- To wyścig z fałszerzami, który trwa w każdym kraju - uważa Przemysław Kuk.

W Polsce nowe banknoty ostatnio wprowadzono na rynek w 1995 roku i były to banknoty spełniające najwyższe światowe wymogi pod względem zabezpieczeń. Najnowsza modernizacja znów wprowadzi polskie banknoty na najwyższą światową półkę z zabezpieczeniami, których nie powstydzą się najważniejsze waluty świata.

- Proces wymiany banknotów potrwa kilka lat, gdyż Narodowy Bank Polski będzie wprowadzać zmodernizowane banknoty na miejsce jedynie banknotów zniszczonych lub zabrudzonych. A żywotność banknotu zależy od nominału i waha się od 1,5 roku do dwóch lat w przypadku niskich nominałów do pięciu, czy nawet więcej lat w przypadku banknotów o wyższych nominałach - 50 i 100 złotych - przypomniał Przemysław Kuk.

Newseria

- - - - - -

Seria banknotów "Władcy polscy" zaprojektowana przez Andrzeja Heidricha, którą posługujemy się obecnie, została wprowadzona do obiegu w 1995 r. Na składających się na serię banknotach znaleźli się dotychczas polscy władcy z dynastii Piastów i Jagiellonów w kolejności chronologicznej odpowiadającej wzrostowi nominałów: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło i Zygmunt I Stary. Producentem wszystkich polskich banknotów jest Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych.

Takie działania banki centralne przeprowadzają cyklicznie - średnio co osiem lat. W 2013 r. roku Europejski Bank Centralny zmodernizował banknot euro. Nowe zabezpieczenia banknotów wprowadziły także Hiszpania - siedem lat oraz Słowacja i Estonia - trzy i cztery lata przed wstąpieniem do strefy euro.

- Wprowadzone w 1995 roku zabezpieczenia oraz system zasilania obrotu gotówkowego funkcjonują bez zarzutu, a poziom fałszerstw znaków pieniężnych w Polsce jest niski. Postęp technologiczny, który dokonał się w ostatnich latach, wymaga jednak przeprowadzenia technicznej operacji polegającej na modernizacji zabezpieczeń banknotów powszechnego obiegu. Jej celem jest zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gotówkowego w perspektywie kolejnych lat - powiedział Marek Oleś, dyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP.

Banknot o nominale 10 złotych zdobi portret księcia Mieszka I. Z jego lewej strony przedstawiono dwie rozety inspirowane wzorem z posadzki katedry gnieźnieńskiej, z prawej - roślinny motyw spotykany na romańskich naczyniach liturgicznych.

Na odwrotnej stronie umieszczono srebrny denar z wizerunkiem kopuły kaplicy lub wyobrażeniem korony z krzyżykiem. Po obu stronach denara znajdują się stylizowane kolumny romańskie z opactwa benedyktynów w Tyńcu.

Na banknocie o nominale 20 złotych widnieje portret króla Bolesława I Chrobrego. Z jego lewej strony znajduje się portal romański, zaś z prawej korona młodego dębu z Drzwi Gnieźnieńskich ze sceny wystawienia zwłok św. Wojciecha.

Stronę odwrotną zdobi srebrny denar Bolesława I Chrobrego z sylwetką ptaka i napisem PRINCES POLONIE. Z lewej strony umieszczono wizerunek rotundy św. Mikołaja w Cieszynie, a z prawej - lwa rozpiętego na wici roślinnej z obramowania Drzwi Gnieźnieńskich.

Banknot o nominale 50 złotych zdobi portret króla Kazimierza III Wielkiego. Z jego prawej strony widnieje ukoronowana litera "K" z monogramu królewskiego z drzwi katedry na Wawelu, a w tle ornament gotycki.

Odwrotną stronę zdobi Orzeł Biały z pieczęci króla Kazimierza III Wielkiego, a poniżej widać berło i jabłko - insygnia królewskie. W tle widnieje panorama Krakowa i Kazimierza z drzeworytu Hartmanna Schedla, podróżnika niemieckiego z końca XV wieku.

Na banknocie o nominale 100 złotych umieszczono portret króla Władysława II Jagiełły. W tle po jego obu stronach znajdują się stylizowane elementy ornamentyki gotyckiej.

Stronę odwrotną zdobi Orzeł Biały na tarczy herbowej z nagrobka króla. Poniżej tarczy umieszczono hełm, płaszcz krzyżacki oraz dwa miecze nawiązujące do zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku. Z lewej strony tarczy widnieje zarys zamku krzyżackiego w Malborku.