W 2011 r. wzrosną kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Podatnikom którzy m.in. uchylają się od opodatkowania, wyłudzają zwroty VAT, notorycznie nie płacą podatków, grożą sankcje karne skarbowe. Jeżeli dany czyn zostanie zakwalifikowany jako wykroczenie skarbowe, sprawca dostaje grzywnę. Karami za przestępstwo skarbowe są grzywna, ograniczenie wolności oraz pozbawienie wolności.

O tym, czy podatnik popełnia wykroczenie, czy przestępstwo skarbowe decyduje tzw. ustawowy próg. Inaczej mówiąc, jest to ściśle określona wartość uszczuplonego lub narażonego na uszczuplenie podatku. Próg ten wyznacza pięciokrotna wartość minimalnego wynagrodzenia. Obecnie minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1317 zł. W 2011 r. będzie to kwota 1386 zł. Oznacza to, że w tym roku granica między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym wynosi 6585 zł. Jeżeli na skutek czynu zabronionego dokonanego przez podatnika wartość uszczuplonego lub narażonego na uszczuplenie podatku nie przekracza tej kwoty, to czyn ten będzie potraktowany jako wykroczenie skarbowe. W przyszłym roku granica ta wyniesie 6930 zł.

Wysokość grzywny za przewinienia podatkowe uzależniona jest od kilku czynników. Po pierwsze od tego, czy sprawcy zarzuca się popełnienie przestępstwa skarbowego, czy wykroczenia skarbowego. Po drugie, kara musi być adekwatna do winy przy uwzględnieniu stopnia społecznej szkodliwości czynu. Po trzecie, na wysokość grzywny ma wpływ sytuacja życiowa i finansowa sprawcy. Po czwarte, jej wysokość uzależniona jest od minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość stawki dziennej. Przy czym najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa - 720. Wynika to z art. 23 § 1 Kodeksu karnego skarbowego. Pomijamy kwestię nadzwyczajnego złagodzenia kary, nadzwyczajnego obostrzenia kary oraz kary łącznej. Nie za każde przestępstwo skarbowe może być oczywiście wymierzona grzywna 720 stawek dziennych. Przepisy Kodeksu karnego skarbowego określają, ile maksymalnie stawek dziennych grzywny może być orzeczonych za popełnienie danego czynu. Przykładowo, kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.

Warto zwrócić uwagę, że ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Przy czym stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Obecnie daje to możliwość ustalenia jej w granicach od 43,90 zł do 17 560 zł. Na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę, jakie będzie obowiązywało w przyszłym roku, wysokość jednej stawki dziennej będzie mogła wynieść nawet 18 480 zł.

Przykład

Sąd wymierzył sprawcy przestępstwa skarbowego liczbę 10 stawek dziennych. W tym roku kara wyniesie 439 zł (10 × 43,90 zł). W przyszłym roku kara wyniesie 462 zł (10 × 46,20 zł). Oznacza to wzrost kary w 2011 r. o 23 zł w porównaniu do roku bieżącego.

Karą za wykroczenie skarbowe jest grzywna określona kwotowo. Stanowi o tym art. 47 § 1 Kodeksu karnego skarbowego. Może być ona wymierzona w granicach od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W tym roku sprawca wykroczenia skarbowego może dostać grzywnę od 131,70 zł do 26 340 zł. W przyszłym roku wzrośnie ona odpowiednio od 138,60 zł do 27 720 zł.

Sprawy większości wykroczeń skarbowych załatwiane są w postępowaniu mandatowym. Sprawca może być w tym trybie ukarany, jeżeli jego wina nie budzi wątpliwości, okoliczności popełnionego przez niego czynu są jasne, a on sam zgodził się przyjąć mandat karny. Mandatem karnym może być nałożona grzywna nieprzekraczająca podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Obecnie nie może ona przekraczać 2634 zł. W przyszłym roku będzie ona mogła być wyższa o 138 zł.

Należy zwrócić uwagę, że przy wymierzaniu kary za wykroczenie skarbowe podobnie jak przy wymierzaniu grzywny za przestępstwo skarbowe pod uwagę bierze się stosunki majątkowe i rodzinne sprawcy oraz jego dochody i możliwości zarobkowe.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 10.09.1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 ze zm.).

autor: Małgorzata Smolnik
Gazeta Podatkowa Nr 709 z dnia 2010-10-25

GOFIN podpowiada