Czym jest zachowek?
Zachowek to roszczenie majątkowe, którego celem jest ochrona interesów bliskich krewnych spadkodawcy. Konkretnie to ochrona osób, które pominięto w testamencie, a w przypadku dziedziczenia ustawowego, miałyby prawo do otrzymania części masy spadkowej.
O otrzymanie zachowku mogą też starać się osoby, które zostały uwzględnione w testamencie, jednak wartość przypisanej im części jest niższa, niż w przypadku części przysługującej na mocy dziedziczenia ustawowego.
Według art. 991 Kodeksu Cywilnego o zachowek mogą się starać zmarłego: zstępni, małżonek/ka, rodzice. Wysuwają oni roszczenie przeciwko spadkobiercy wskazanemu w testamencie.
Czy zachowek ulega przedawnieniu?
Zachowek ulega przedawnieniu ze względu na swój majątkowy charakter. Przez to osoby, które chcą się ubiegać o skorzystanie z prawa do niego, muszą to zrobić w ściśle określonym terminie. Po nim prawo do zachowku zostaje bezpowrotnie utracone.
Na przedawnienie zachowku jest obecnie 5 lat. Czas jest liczony nie od dnia, w którym zmarł spadkodawca, a od momentu ogłoszenia testamentu. Dotyczy to zarówno ostatniej woli, którą wyrażono notarialnie, jak i sądowo.
Czytaj także: Ile wynosi zachowek od darowizny mieszkania? Jest łatwy sposób, by to obliczyć
Daty tej nie można uniknąć. Natomiast termin przedawnienia zachowku może zostać zerwany, ale tylko i wyłączenie w przypadku, gdy:
- podjęto czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń;
- osoba, przeciwko której roszczenie występuje, uznała roszczenie;
- wszczęto mediacje.
Po przerwaniu biegu przedawnienia roszczenia zachowku termin liczony jest od początku. Rozpoczyna się on w momencie, gdy przyczyna przerwania biegu całkowicie zakończyła się.
Ile wynosi zachowek?
Wysokość zachowku zależy od tego, kto jest uprawniony do otrzymania rekompensaty. Może on wynieść 1/2 lub 2/3 udziału spadkowego, jaki przysługiwałby spadkobiercy, gdyby dziedziczenie odbywało się na podstawie dziedziczenia ustawowego.
Zwiększony zachowek w postaci 2/3 wartości udziału spadkowego przysługuje jedynie w dwóch przypadkach. Jest tak, gdy uprawniony do rekompensaty:
- jest trwale niezdolny do pracy;
- to małoletni zstępny zmarłego.
