Omawiając harmonogram pracy izby niższej Sejmu, marszałek Szymon Hołownia podkreślił, że po raz kolejny parlament X kadencji dowiedzie tego, że postulaty obywateli w zakresie rozwiązań prawnych są dla niego ważne. - Dwa projekty obywatelskie jutro będą miały swoje pierwsze czytanie na sali obrad - przekazał Hołownia. Wśród nich jest wspomniany projekt ustawy o rencie socjalnej (drugi to projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela).
Obecnie renta socjalna wynosi dokładnie 1588,44 zł brutto (czyli 1217,98 zł netto). Jest to kwota równa najniższej rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (należy pamiętać, że renta socjalna a "zwykła" renta z tytułu niezdolności do pracy nie są tożsame).
W projekcie obywatelskim, który będzie procedował dziś Sejm, zakładany jest wzrost renty socjalnej do poziomu pensji minimalnej. Ta ostatnia od 1 stycznia br. wynosi 4242 zł brutto, a od 1 lipca ma wynosić 4300 zł brutto. Zakończenie procesu legislacyjnego sukcesem oznaczałoby więc, że świadczenie to wzrośnie o blisko 3 tys. zł brutto.
Komu przysługuje renta socjalna?
Rentę socjalną otrzymują osoby pełnoletnie, które są całkowicie niezdolne do wykonywania pracy z powodu niesprawności. Kluczowy jest tutaj czas powstania wspomnianej niesprawności.
Według przepisów, naruszenie sprawności organizmu skutkujące całkowitą niezdolnością do pracy powinno mieć miejsce:
- przed ukończeniem 18. roku życia;
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej (także podczas wakacji lub na urlopie dziekańskim), przed ukończeniem 25. roku życia;
- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Aby otrzymać rentę socjalną, niezbędne jest również stwierdzenie niezdolności do pracy przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - bowiem to właśnie ZUS przyznaje i wypłaca to świadczenie. Nie wystarczy więc np. posiadanie samego orzeczenia o niepełnosprawności. Osoby ubiegające się o rentę socjalną muszą złożyć wniosek o przyznanie świadczenia w ZUS i poddać się procedurze orzeczniczej.
Renta socjalna może zostać przyznana świadczeniobiorcy na stałe, jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest u tej osoby trwała. Jeżeli natomiast całkowita niezdolność do pracy jest okresowa, renta socjalna zostanie przyznana na czas określony.
Renta socjalna może być wypłacana obywatelom polskim, którzy mieszkają i przebywają stale na terytorium kraju, ale też osobom przebywającym czasowo za granicą (np. w celach związanych z kształceniem). Prawo do pobierania świadczenia mają też cudzoziemcy posiadający zezwolenie na osiedlenie się w Polsce albo na pracę czy prowadzenie firmy w naszym kraju.
Obywatelski projekt ustawy o rencie socjalnej wyjęty z sejmowej "zamrażarki"
Obywatelski projekt ustawy o waloryzacji renty socjalnej został wniesiony do laski marszałkowskiej jeszcze w IX kadencji Sejmu, w marcu 2023 r. Nie doczekał się jednak procedowania.
Już w listopadzie ub. r. nowo wybrany marszałek Sejmu X kadencji Szymon Hołownia zapowiedział, że wyjmie z sejmowej "zamrażarki" wszystkie obywatelskie projekty ustaw. - W tej kadencji nie będziemy mrozić żadnego projektu obywatelskiego, w związku z tym każdemu z nich nadałem numer druku i zostaną rozpatrzone w ciągu sześciu miesięcy - oznajmił.
Marszałek dotrzymał słowa - Sejm zdążył już przeprocedować obywatelski projekt ustawy ws. dofinansowania procedury in vitro przez państwo. Teraz przyszła pora na projekt dotyczący renty socjalnej.
Komitet Inicjatywy Ustawodawczej - a więc wnioskodawców - będzie reprezentować w Sejmie posłanka KO Iwona Hartwich, która jest matką niepełnosprawnego syna. Hartwich od lat działa na rzecz osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Między innymi w tym właśnie celu założyła Stowarzyszenie "Mam Przyszłość". Dwukrotnie uczestniczyła też w protestach rodziców i opiekunów osób niepełnosprawnych na terenie Sejmu, stając się de facto ich liderką.