Balcerowicz

Kadencja prezesa Narodowego Banku Polskiego prof. Leszka Balcerowicza minęła

10 stycznia 2001 roku były wicepremier i minister finansów zastąpił na tym stanowisku Hannę Gronkiewicz-Waltz. Prof. Balcerowicz był jedną z pięciu osób na liście potencjalnych kandydatów, ogłoszonej w listopadzie 2000 r. Prezydent Aleksander Kwaśniewski wybierał spośród - Balcerowicza, Marka Belki, Dariusza Filara, Andrzeja Sławińskiego i Jerzego Stopyry. Ostatecznie, po konsultacjach z klubami parlamentarnymi i wbrew stanowisku SLD, prezydent zaproponował Sejmowi kandydaturę Balcerowicza. 22 grudnia 2000 roku Sejm, stosunkiem głosów 226:214, wybrał Balcerowicza na stanowisko szefa banku centralnego.

Od 1 maja 2004 roku, po wejściu Polski do Unii Europejskiej, wszedł w skład Rady Ogólnej Europejskiego Banku Centralnego.

Przed objęciem funkcji prezesa NBP, od października 1997 do czerwca 2000 roku, Balcerowicz był wicepremierem i ministrem finansów w rządzie koalicji AWS-UW. Ustąpił po wycofaniu się Unii Wolności z koalicji.

W rządach Tadeusza Mazowieckiego i Jana Krzysztofa Bieleckiego (od września 1989 do grudnia 1991 roku) był wicepremierem i ministrem finansów.

Balcerowicz uważany jest za autora reform strukturalnych, które doprowadziły do odzyskania przez Polskę równowagi wewnętrznej, zahamowania hiperinflacji, stabilizacji kursu walutowego i wzrostu gospodarczego. Tzw. Plan Balcerowicza umożliwił rozpoczęcie programu reform. W ciągu półtora roku zdławiono hiperinflację - z poziomu 685,8 proc. (1990) do 60 proc.

"Plan Balcerowicza" często utożsamiany jest z transformacją ustrojową w Polsce, a ponieważ stosunek społeczeństwa do transformacji jest silnie zróżnicowany, podobnie jest z oceną Balcerowicza. Jak wynika z grudniowego badania CBOS, ustępującemu szefowi banku centralnego ufa 33 proc. ankietowanych; 37 proc. Polaków mu nie wierzy.

Politycy i eksperci chwalą Balcerowicza za niską inflację i mocną złotówkę. Inni zarzucają mu zaś, że jego polityka antyinflacyjna hamowała wzrost gospodarczy. Powstały już w 1990 roku slogan "Balcerowicz musi odejść" przez wiele lat wykorzystywany był m.in. przez Samoobronę.

Balcerowicz urodził się 19 stycznia 1947 roku w Lipnie, ma żonę i troje dzieci. Jest profesorem Szkoły Głównej Handlowej, dawnej SGPiS, gdzie ukończył Wydział Handlu Zagranicznego w 1970 roku i od tej pory pracuje naukowo, zajmując się międzynarodowymi stosunkami gospodarczymi oraz problematyką systemów gospodarczych.

W czasach PRL Balcerowicz

kierował m.in. zespołem młodych ekonomistów, którzy przygotowali kontrprogram wobec oficjalnej reformy gospodarczej, postulujący konieczność zmian strukturalnych w przemyśle i urynkowienie gospodarki, uznany przez władze za zbyt radykalny w latach 1978-81. Z PZPR wystąpił w grudniu 1981 roku. Po powstaniu "Solidarności" był członkiem rady ekspertów ekonomicznych związku. Opracował m.in. projekt łagodnego przejścia z gospodarki planowej do gospodarki pół-wolnorynkowej opartej na samorządach pracowniczych.

W 1974 r. uzyskał tytuł MBA w St.John's University w Nowym Jorku, a w 1975 r. obronił pracę doktorską w SGPiS. Przebywał na stażach naukowych m.in. w University of Sussex (1985) i w Uniwersytecie w Marburgu (1988). W październiku 1992 r. został profesorem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, a rok później kierownikiem Katedry Międzynarodowych Studiów Porównawczych.

Wykładał m.in. na uczelniach w Austrii, Francji, Wielkiej Brytanii, Belgii, Niemczech, na Węgrzech, w Szwecji, Japonii, Czechach, Indiach, we Włoszech, na Ukrainie, Litwie i w Stanach Zjednoczonych.

Od kwietnia 1995 roku był szefem UW.

W połowie grudnia zastąpił go Bronisław Geremek. W wyborach parlamentarnych we wrześniu 1997 uzyskał najlepszy wynik w okręgu katowickim, zdobywając ponad 91 tys. głosów.

W latach 1992-2000 przewodniczył Radzie i Radzie Naukowej Fundacji Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych CASE. Jest członkiem: Europejskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego i Towarzystwa Ekonomistów Polskich.

Autor ponad 50 publikacji naukowych w kraju i za granicą. Doktor honoris causa m.in. uniwersytetu w Aix-en-Provence we Francji, Szkoły Handlowej Uniwersytetu DePaul w Chicago, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Abertay w Dundee w Szkocji i Uniwersytetu Ekonomicznego w Bratysławie.

Był "Człowiekiem Roku 1991"

wybranym w ankiecie tygodnika "Wprost", jest laureatem nagrody im. Ludwiga Erharda z 1992 roku. Otrzymał nagrodę brytyjskiego magazynu "Euromoney" dla "Ministra Finansów Roku" w 1998 roku, nagrodę Przywództwa Transatlantyckiego w styczniu 1999 roku i nagrodę im. Friedricha von Hayeka 2000 roku.

W 2004 r. brytyjski miesięcznik "The Banker" przyznał Balcerowiczowi tytuł bankiera roku w kategorii banków centralnych Europy; w październiku wyróżniony został nagrodą Emerging Markets Awards dla najlepszego prezesa banku centralnego w Europie Środkowowschodniej. W 2005 r. został odznaczony Orderem Orła Białego.

Były szef banku centralnego postrzegany był jako zwolennik polityki antyinflacyjnej.

Podsumowując swoją sześcioletnią kadencję na stanowisku szefa NBP, Balcerowicz powiedział, że "Polska może z dumą mówić, iż ma mocny i kompetentny bank centralny". Jak dodał, w minionych latach zakończono proces uzdrawiania pieniądza i o ile Rada Polityki Pieniężnej pierwszej kadencji obniżyła inflację, to obecna RPP ustabilizowała jej poziom.