Nauczyciel - satysfakcja gwarantowana i brak pieniędzy

Według opinii jednego z pytanych: - Nauczyciel dziś to społecznie nikt, od którego można wszystkiego wymagać, nie dając mu nic w zamian.

Statystyczny przedstawiciel tej profesji jest kobietą, ma od 40 do 49 lat. Według danych Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli z czerwca 2009 roku, najwięcej spośród 658 628 nauczycieli zatrudnionych w roku szkolnym 2008/2009, specjalizowało się w kształceniu zintegrowanym. Dwie kolejne, najpopularniejsze specjalizacje to język polski i WF.

Portal Pracuj.pl zapytał niemal 1000 użytkowników serwisu, nauczycieli i osób będących nauczycielami z zawodu, ale teraz nie pracujących, o cienie i blaski tej profesji, postrzeganej jako rodzaj trudnej misji, obarczonej dużą odpowiedzialnością i kiepsko wynagradzanej.

Nie dla pieniędzy, a dla satysfakcji

Jak wynika z ankiety Pracuj.pl, na decyzję o wyborze zawodu nauczyciela składa się kilka czynników, z czego najważniejsze są powody pozafinansowe, takie jak: chęć pracy z dziećmi i młodzieżą, powołanie do zawodu czy tradycje rodzinne. Co ciekawe, wielu ankietowanych przyznało, że została nauczycielem przez przypadek.

Wynagrodzenie, jako czynnik motywujący do zajęcia się edukacją innych, znalazło się na ostatnim miejscu. Według danych Ministerstwa Edukacji Narodowej, od września 2009 r. średnia pensja nauczyciela stażysty wynosi 2287 złotych brutto, nauczyciela kontraktowego 2538 złotych brutto, mianowanego 3293 złotych brutto, a nauczyciela dyplomowanego 4208 zł brutto. Pensje nauczycieli są jednak zróżnicowane, zależne od wykształcenia, stopnia awansu zawodowego oraz przysługujących dodatków do pensji zasadniczej (takich jak dodatek stażowy, motywacyjny czy funkcyjny). Wynagrodzenie, jakie otrzymują nauczyciele, nie jest dla nich satysfakcjonujące, co potwierdzają także wyniki ankiety Pracuj.pl. Aż 8 na 10 pytanych nauczycieli, pracujących teraz w zawodzie, nie jest zadowolonych ze swoich zarobków.

Wynagrodzenie nie jest jedynym, niekorzystnym aspektem zawodu nauczyciela. Pozostałe czynniki, które według badanych wpływają negatywnie na komfort ich pracy, to: stres, skomplikowane procedury awansu czy brak środków na poszerzanie wiedzy.

Wśród innych problemów, nauczyciele wskazywali także na "skostnienie" szkoły, brak poparcia kolegów dla nowoczesnych metod nauczania oraz coraz niższy szacunek społeczny: - Denerwuje mnie brak szacunku dla tego ciężkiego zawodu, bo prawda jest taka, że chcąc być dobrym pedagogiem nieustannie trzeba się uczyć, a praca ta jest bardzo stresująca - napisał jeden z uczestników ankiety, a inny dodał: - Nauczyciel dziś to społecznie nikt, od którego można wszystkiego wymagać, nie dając mu nic w zamian.

Mimo wielu codziennych trudności, z którymi przychodzi im się zmagać, 6 na 10 przebadanych nauczycieli jest jednak zadowolonych ze swojej pracy, a co dziesiąty deklaruje nawet, że jest bardzo zadowolony.

Co więc jest atrakcyjne w tym zawodzie? Nauczyciele biorący udział w ankiecie Pracuj.pl wskazali na satysfakcję z pracy z dziećmi i młodzieżą oraz urlop przysługujący nauczycielom podczas wakacji i ferii. Te dwa czynniki są dla nich zdecydowanie ważniejsze, niż choćby możliwość podnoszenia kwalifikacji i awansu.

Nie zarabia kokosów, ale mało który dorabia korepetycjami

Tygodniowy czas pracy nauczyciela zatrudnionego na pełny etat nie może przekroczyć 40 godzin, w tym liczba obowiązkowych godzin dydaktycznych w tygodniu, tzw. pensum, to obecnie 19 godzin. Z ankiety Pracuj.pl wynika jednak, że większość nauczycieli pracuje więcej - 31 proc. badanych do 22 godzin zajęć dydaktycznych tygodniowo, a co dziesiąty pytany przeznacza na te zajęcia więcej niż 30 godzin. Do tego dodać należy przygotowanie do zajęć, czy sprawdzenie prac uczniów, na które prawie połowa (45 proc.) nauczycieli poświęca do 9 godzin w tygodniu. 11 proc. rekordzistów na dodatkową pracę przeznacza ponad 20 godzin.

Mimo panującej powszechnie opinii, że nauczycielom łatwo dorobić, tylko jedna trzecia pytanych przyznała, że udziela korepetycji.

Czy warto więc być nauczycielem?

Biorąc pod uwagę wszystkie wymienione powyżej negatywne czynniki pracy w edukacji, nie dziwi fakt, że ponad połowa ankietowanych rozważa rezygnację z zawodu i poszukanie spełnienia zawodowego w innej profesji. Tyle samo (52 proc.) pytanych nauczycieli i osób będących nauczycielami z zawodu, ale teraz nie pracujących, uważa, że w dzisiejszych czasach nie warto być nauczycielem.

Czytaj również:

ZUS utrudnia korzystanie ze świadczeń

Nauczyciele bez "upokarzających" podwyżek

Wynagrodzenia w nauce i szkolnictwie w 2008 roku