Kłopotliwe ulgi inwestycyjne

Rozliczanie ulg inwestycyjnych wciąż sprawia kłopoty wielu przedsiębiorcom. Chcąc wyjaśnić niektóre z tych problemów Ministerstwo Finansów wydało specjalne pismo. Przypomniano w nim, że od początku 2001 r. zlikwidowano prawo do odliczeń wydatków inwestycyjnych, których do końca 2000 r. można było dokonywać na podstawie ustawy o podatku PIT. Jednocześnie stworzono możliwość do korzystania z tych odliczeń - na zasadzie praw nabytych - do końca 2003 r. W resortowym piśmie zwrócono uwagę, że wśród przesłanek powodujących utratę prawa do odliczeń wydatków inwestycyjnych przez osoby fizyczne będące wspólnikami spółki nie mającej osobowości prawnej, nie wymieniono przekształcenia jej w osobową albo kapitałową spółkę prawa handlowego. Jeżeli więc spółka cywilna została przekształcona w jawną, to składniki majątkowe, z którymi związane były odliczenia od podstawy opodatkowania stanowiące wspólny majątek wspólników, stały się własnością spółki jawnej. To oznacza, że nie powstały okoliczności powodujące utratę prawa do odliczeń, gdyż wspólnicy nie przenieśli własności składników majątkowych, z którymi związane były odliczenia. Nie nastąpiła też likwidacja działalności przez wspólników spółki cywilnej i nie nastąpiło zawiadomienie o tym urzędu skarbowego.

Resort finansów ponadto stwierdził, że przekształcenie spółki jawnej w kapitałową nie nosi znamion likwidacji działalności gospodarczej. Z Kodeksu spółek handlowych (Ksh) wynika, że spółka przekształcana staje się przekształconą z chwilą wpisania tej ostatniej do rejestru. Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną. Jak podkreślono w piśmie MF, także przepisy ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym nie dają podstaw do twierdzenia, że w przypadku przekształcenia następuje likwidacja działalności gospodarczej przez wspólników.

Na tej podstawie przedstawiciele Ministerstwa Finansów doszli do wniosku, że przekształcenie spółki cywilnej w jawną oraz wszelkie późniejsze zmiany (w tym np. spółki jawnej w kapitałową) nie będą wywoływały żadnych skutków podatkowych w zakresie utraty prawa do odliczeń z tytułu wydatków inwestycyjnych. Jeżeli więc wspólnicy spółki jawnej, w którą - na mocy Ksh - została przekształcona spółka cywilna, zakończą korzystanie z odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych, a następnie podejmą decyzję o przekształceniu w spółkę kapitałową, to nie utracą prawa do odliczeń z tytułu wydatków inwestycyjnych. Nie będą więc zobowiązani do zwiększenia przychodu osiąganego z prowadzonej działalności o kwoty dokonanych uprzednio odliczeń.

Jednocześnie w piśmie MF podkreślono, że wspólnicy spółek osobowych - osoby fizyczne - są podatnikami PIT. Natomiast spółka osobowa nie podlega temu podatkowi. W przypadku przekształcenia spółki jawnej w kapitałową podatnikiem podatku dochodowego - w miejsce dotychczasowych wspólników - staje się spółka kapitałowa. Podlega ona jednak podatkowi od osób prawnych CIT. Z uwagi na to, że spółka kapitałowa, jako podatnik, nie nabyła prawa do odliczeń z tytułu wydatków inwestycyjnych przed 1 stycznia 2001 r., nie ma prawa do takich odliczeń także w latach następnych. Z tych samych względów również prawo do dokonywania odliczeń z tytułu kontynuacji wydatków na inwestycję rozpoczętą przed 1 stycznia 2001 r. przez wspólników spółki jawnej nie przysługuje spółce kapitałowej.