Czym można motywować podwładnych?
Przedstawię listę bardzo zróżnicowanych sposobów motywowania, choć zdaję sobie sprawę, że rozwinięcie każdego z nich mogłoby być materiałem na oddzielne artykuły. Chcę jeszcze raz podkreślić, że bez znajomości ważnych potrzeb i motywów działania każdego pracownika sensowne motywowanie nie jest możliwe, a szefowi szybko zabraknie pomysłów i konsekwencji.
Dlatego zachęcam do zakładania i cierpliwego prowadzenia :
Karanie i nagradzanie
Dla szefów te słowa brzmią zbyt obcesowo i kojarzą się z brakiem partnerstwa lub traktowaniem dorosłych ludzi jak dzieci. I być może te skojarzenia powstrzymują wielu przełożonych przed konsekwentnym stosowaniem tej formy motywowania podwładnych do zmiany. Aby nie wylewać dziecka z kąpielą, warto myśleć i mówić w innych kategoriach. Wyciąganie konsekwencji i ponoszenie konsekwencji jest wyrazem dorosłej, dojrzałej postawy i łączy się z budowaniem odpowiedzialności.
Pozytywne wzmocnienia budują i zachęcają tym bardziej, im mocniej związane są z ważnymi potrzebami człowieka. Dlatego przedstawiając formę pozafinansowej nagrody, warto zaczynać od słów:jak pamiętam zależało ci..., jak pamiętam pasjonujesz się, masz ambicje, borykasz się z kłopotem...
Upublicznianie docenienia zachęca innych członków zespołu do budowania pożądanych przez szefa postaw. Wymierzanie sankcji w cztery oczy nie narusza godności podwładnego. Stopniowanie dolegliwości kary buduje odpowiedzialność i skuteczniej zniechęca pracownika do szkodliwych dla szefa zachowań. Poszerzanie listy możliwych kar i nagród daje szefowi możliwość lepszego dopasowania ich do motywów podwładnego i zwiększa odwagę częstszego stosowania tych ważnych bodźców.
Szacunek i komunikaty Dorosły - Dorosły w relacji szef - podwładny
Wielu pracowników jest gotowych znieść gorsze warunki materialne i organizacyjne w firmie, jeśli kontakty z szefem dają im poczucie szacunku, zaufania i satysfakcji. Wielu pracowników bardziej angażuje się w pracę i dodatkowe obowiązki dla mądrego, ludzkiego i sprawiedliwego szefa. Mamy szansę wykorzystać relację z podwładnym jako narzędzie motywacji, jeśli:
- nie lekceważymy potrzeb i problemów pracownika,
- dajemy niezbędne wsparcie w trudnościach,
- używamy komunikatów Ja zamiast ocen,
- ułatwiamy rozwój poprzez coaching, wyzwania i samodzielność.
Tworzenie specjalnych pozycji w zespole i w firmie - awans poziomy
Czas łatwego i szybkiego awansu pionowego już się skończył. Aby inaczej dawać dobrym pracownikom poczucie satysfakcji, sukcesu i przydatności, warto wykorzystywać ich doświadczenie i ambicje poprzez "awans poziomy". Ułatwia to stworzenie i realne wykorzystywanie nowych prestiżowych ról:
- pozycja coacha lub superwizora w zespole,
- pozycja trenera wewnętrznego w firmie,
- pozycja specjalisty branżowego lub wykładowcy na studiach branżowych.
Te nowe funkcje powinny łączyć się z realnymi przywilejami, specjalną gratyfikacją i prestiżem.
Ułatwianie rozwoju osobistego i zawodowego
Kompetentni i poszukiwani na rynku pracownicy mogą wiązać się bardziej z firmą, jeśli jej decydenci zaoferują coś, co trudno jest konkurencji szybko podrobić. Pieniądze, sprzęt służbowy, wyjazdy integracyjne i rutynowe szkolenia już nie wystarczają. Dlatego szansą jest ułatwianie rozwoju osobistego oraz pomoc w realizacji pasji i marzeń wg trzech poziomów zaangażowania szefa:
- akceptować i nie utrudniać,
- pomagać i wspierać,
- inspirować.
Bogata lista pomysłów i nowych, odważnych form tej drogi motywowania podwładnych zawarta jest w nowym, poszerzonym wydaniu książki W.Hamana i J.Guta Psychologia szefa - szef to zawód. Zachęcam wszystkich szefów do lektury i życzę odwagi w stosowaniu tradycyjnych i oryginalnych sposobów motywowania podwładnych.
