Problem, który hamuje rozwój wielu firm. Czym jest dług technologiczny?

Mimo że pojęcie dług technologiczny brzmi specjalistycznie, w rzeczywistości opisuje sytuację bliską każdej firmie korzystającej z technologii - według szacunków dotyka aż 2/3 przedsiębiorstw[1]. Czyli w dzisiejszych czasach niemal każdego przedsiębiorstwa. Najprościej rzecz ujmując, chodzi o nierozwiązane na czas problemy technologiczne, które przybierają na sile i prowadzą do coraz większych komplikacji.

Trafną analogią wydaje się porównanie zjawiska długu technologicznego do efektu kuli śniegowej: coś małego zaczyna się stopniowo powiększać, nabierać tempa i rosnąc coraz szybciej. Początkowo staczającą się z górki niewielką śniegową kulkę łatwo zatrzymać, jednak im dłużej się ona toczy, tym staje się to trudniejsze i w końcu niemożliwe.

Jak to wygląda w praktyce? Posłużmy się przykładem i wyobraźmy sobie, że nasza firma rozwija nową aplikację. W trakcie prac, choćby pod presją czasu, zapadają jednak decyzje, aby pominąć niektóre etapy testów. To drobne niedociągnięcia, ale zaczynają one generować coraz więcej błędów.

Idąc dalej: każdy nowy problem generuje kilka kolejnych, koszty rosną, zegar nieubłaganie tyka. W efekcie powstaje aplikacja przestarzała i nieefektywna. A to tylko jeden z przykładów. Dług technologiczny dotyczyć może także innych elementów infrastruktury IT: nieaktualnego oprogramowania, przestarzałego sprzętu, starych systemów zabezpieczeń czy rezygnacji z inwestycji w zautomatyzowanie części procesów.

Mamy jednak dobrą i złą wiadomość. Dobra jest taka, że przedsiębiorcy otrzymują wcześniej szereg sygnałów ostrzegawczych, co pozwala na szybką reakcję. Zła wiadomość jest natomiast taka, że (zbyt) często są one lekceważone.

Dług technologiczny pojawia się stopniowo. Za typowe sygnały uznać należy rosnącą liczbę błędów i awarii, wolniej działające systemy czy brak kompatybilności z nowymi technologiami. Zwykle wszystkie one są wynikiem decyzji podejmowanych pod presją czasu lub ograniczonego budżetu. Firmy coraz częściej szukają bowiem oszczędności, co prowadzi do pomijania kluczowych kroków, takich jak odpowiednio długie testowanie, optymalizacja czy modernizacja infrastruktury IT.

Innym powodem ignorowania długu technologicznego może być fakt, iż jego skutki nie są natychmiastowe. Mówiąc obrazowo: jeśli zbijemy termometr, nie będziemy mieć gorączki. Kolejną przyczyną jest niedocenienie i niedoszacowanie ryzyka, jakie wiąże się z przestarzałą technologią. Koszty rozwoju bywają postrzegane jako zbyt wysokie, zapadają więc decyzje o tańszych rozwiązaniach. W praktyce jednak okazują się one być krótkoterminowe i generujące kolejne wydatki.

Konsekwencje? Rosnące koszty, zaburzenie płynności finansowej, utrata konkurencyjności, zwiększone ryzyko cyberataków oraz spadek efektywności pracowników. Wszystko to w najgorszym scenariuszu może zagrozić istnieniu firmy. To swoista pułapka, w którą przedsiębiorcy wpadają stopniowo, ale jeśli już wpadną, bardzo trudno jest się im z niej wydostać.

Najskuteczniejszym sposobem na radzenie sobie z długiem technologicznym jest jego wczesna identyfikacja i regularna modernizacja infrastruktury IT. Jak z dbaniem o zdrowie - lepiej zapobiegać niż leczyć. W praktyce oznacza to systematyczne przeglądy używanych technologii, inwestycje w nieco droższe, ale nowoczesne rozwiązania, organizowanie regularnych kursów i szkoleń zespołów IT oraz przeniesienie części systemów do chmury.

Warto dodać, iż odnośnie do ostatniego z wymienionych rozwiązań, panuje obecnie zgoda pomiędzy ekspertami, jak również praktykami (to choćby uczestniczący w różnego rodzaju ankietach przedsiębiorcy). Zgodnie uważają oni, iż to właśnie rozwiązania cloud są dziś głównym motorem napędowym zmian technologicznych w IT[2].

Nie będzie więc dalekie od prawdy stwierdzenie, iż jesteśmy świadkami istotnej zmiany na rynku. Biznes coraz wyraźniej zaczyna dostrzegać korzyści płynące z rozwiązań chmurowych: bezpieczeństwo i oszczędność, a także dostęp do najwyższej klasy technologii oraz bogatego know-how. Ale też zalety płynące ze współpracy z zewnętrznymi dostawcami.

Za tym przekonaniem idą w parze konkretne badania: raport "Accenture Life Trends 2023". Wynika z niego, iż takie rozwiązanie pozwala zaoszczędzić nawet do 80 proc. dotychczas wykorzystywanych środków[3], a po tego rodzaju pomoc sięga obecnie 2/3 przedsiębiorstw w Polsce. Co więcej, trend ten przybiera na sile[4].

Ale to dopiero początek. Na rynku dostępnych jest coraz więcej rozwiązań, pozwalających na skuteczną walkę z długiem technologicznym. W tym miejscu wymienić warto usługi Workspace as a Service (stała opieka serwisowa laptopów wraz z oprogramowaniem biznesowym) czy backup (przekazanie kopii danych do przechowywania w bezpiecznych Centrach Przetwarzania Danych).

Wreszcie: modernizacja oraz odpowiednie zabezpieczenie infrastruktury sieciowej. I tu również polskie firmy coraz chętniej zdają się na wsparcie niezależnych ekspertów. Na jakie usługi mogą liczyć? Choćby na szczegółowe audyty infrastruktury sieciowej czy pomoc w doborze najlepiej odpowiadającemu w danym przypadku sprzętu (routery, switche, firewlle czy access pointy).

Każda firma, niezależnie od wielkości, powinna traktować dług technologiczny z należytą powagą - w swoim własnym interesie. Działanie z wyprzedzeniem i wykorzystywanie nowoczesnych rozwiązań uniknąć wielu problemów.

[1] https://polcom.com.pl/raporty-branzowe/raport-polcom-inwestycje-it-w-kierunku-rozwoju-polskich-firm-w-latach-2021-2022-chmura-i-nowe-technologie/

[2] https://polcom.com.pl/raporty-branzowe/raport-polcom-inwestycje-it-w-kierunku-rozwoju-polskich-firm-w-latach-2021-2022-chmura-i-nowe-technologie/

[3] https://www.accenture.com/pl-pl/insights/song/accenture-life-trends

[4] https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pl/pdf/2022/05/pl-raport-kpmg-w-polsce-barometr-cyberbezpieczenstwa-ochrona-cyfrowej-tozsamosci-secured.pdf