Ile wynosi dodatek do emerytury za szkodliwe warunki? Złóż wniosek, bo pieniądze przepadną
Dodatek do emerytury za warunki szkodliwe to rekompensata dla pewnej grupy świadczeniobiorców. Dotyczy on osób, które wykonywały zawody narażające na szwank ich zdrowie, a czasem nawet życie. Wyjaśniamy, ile wynosi dodatek do emerytury za warunki szkodliwe i jak się o niego starać. Jest cała lista osób, którym te pieniądze się należą.
Dodatek do emerytury za warunki szkodliwe to inaczej rekompensata za pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dotyczy to sytuacji, kiedy charakter zajęcia zarobkowego narażał zdrowie pracowników, ale też miał uciążliwy charakter lub wymagał wysokiej sprawności psychofizycznej. Chodzi o zawody, których wykonywanie wiąże się z ciągłym stresem i narażeniem bezpieczeństwa własnego i otoczenia.
Dodatek do emerytury za pracę w szkodliwych warunkach jest formą rekompensaty, wpisana jako część kapitału początkowego. Z tego tytułu podlega on corocznej waloryzacji. ZUS dolicza dodatek do emerytury, a następnie podnosi zgodnie ze wskaźnikiem waloryzacji. W roku 2025 wynosi on 105,5 proc. Nie jest to świadczenie dodatkowe wypłacane osobno, lecz sposób powiększenia podstawy emerytalnej.
Wysokość dodatku do emerytury za szkodliwe warunki pracy zależy od kilku czynników. Jednym z nich jest staż ubezpieczeniowy sprzed 1 stycznia 2009 roku. Drugim jest czas, przez jaki świadczeniobiorca wykonywał szkodliwą pracę przed 1 stycznia 2009 roku. Liczy się również obniżony wiek emerytalny określony dla danego rodzaju pracy, a także wiek, która świadczeniobiorca osiągnął 31 grudnia 2008 roku. Na podstawie powyższych danych oblicza się kwotę rekompensaty według wzoru 64,32 × K × X, gdzie K to hipotetyczna emerytura kapitału początkowego oraz X to udział spełnionych wymogów. Kwota jest więc dla każdego wyliczana indywidualnie. Zazwyczaj jednak dodatek do emerytury wynosi około 300 - 400 zł. Daje to od 3 600 - 4 800 zł rocznie, co dla przeciętnego świadczeniobiorcy jest pokaźnym zastrzykiem finansowym.
Przyszły emeryt, który chce starać się o dodatek za warunki szkodliwe, powinien spełniać kilka warunków. Musi mieć przepracowanych co najmniej 15 lat pracy w takich warunkach przed 1 stycznia 2009 roku stale i w pełnym wymiarze. Dotyczy to osób urodzonych w latach 1949 - 1968. Wnioskodawca nie może korzystać z wcześniejszej emerytury lub emerytury pomostowej. a wniosek o dodatek musi złożyć w wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn). Za pracę w szczególnych warunkach uważa się pracę pod wodą, na wodzie, pod ziemią, w powietrzu i w ekstremalnych temperaturach. Na dodatek do emerytury mogą więc liczyć górnicy, hutnicy, marynarze, pracownicy zakładów chemicznych czy transportu i łączności. Za pracę o szczególnym charakterze uważa się zajęcia wymagające szczególnej odpowiedzialności i sprawności psychofizycznej. Z tego względu dodatek do emerytury za szkodliwe warunki dostają służby mundurowe, ale również dziennikarze czy nauczyciele oraz pracownicy służby celnej. Wystarczy, że mają dowody na zatrudnienie w takich zawodach.
Procedura ubiegania się o dodatek do emerytury za warunki szkodliwe rozpoczyna się od zgromadzenia niezbędnej dokumentacji. Chodzi tu przede wszystkim o świadectwa pracy z odpowiednimi wpisami potwierdzającymi zatrudnienie w szczególnych warunkach. Następnie należy wypełnić wniosek o emeryturę, zaznaczając w nim również chęć otrzymania rekompensaty. Do wniosku trzeba dołączyć wszystkie wymagane i zadeklarowane w nim dokumenty. Gotowy komplet należy złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Można to zrobić osobiście, za pośrednictwem pełnomocnika, wysyłając pocztą lub poprzez platformę PUE ZUS. Wniosek o dodatek za szkodliwe warunki można złożyć nie wcześniej niż na 30 dni przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego. ZUS na ma jego rozpatrzenie 30 dni. Po tym czasie przyzna świadczenie emerytalne, uwzględniając w obliczeniach dodatek. Jeśli rekompensata nie zostanie uwzględniona we wniosku o emeryturę składanym po raz pierwszy, nie będzie już możliwości jej przyznania wstecz. Ewentualne pieniądze przepadną.
Źródła: gov.pl, zus.pl
Czytaj też: Komu przysługuje przeliczenie emerytury? Te grupy zyskają najwięcej