Emerytury mundurowe: Celnicy włączeni do systemu?

Obecnie celnicy nabywają uprawnienia emerytalne w wieku 67 lat. Żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze 10 innych formacji mundurowych - po 55. roku życia i 25 latach służby.

Jak powiedział PAP przewodniczący związku zawodowego Celnicy.pl Sławomir Siwy obywatelski projekt "jest pierwszym krokiem do trwałego uregulowania statusu Służby Celnej". - Dotychczasowy model funkcjonowania administracji celnej został wdrożony z pominięciem pełnego statusu funkcjonariuszy celnych jako służby mundurowej - podkreślił Siwy, który jest pełnomocnikiem Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.

W marcu Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zróżnicowanie sytuacji prawnej funkcjonariuszy Służby Celnej względem innych służb mundurowych jest arbitralne i dyskryminujące. Wnioski do TK skierowała grupa posłów, Związek Zawodowy Celnicy.pl, Zrzeszenie Związków Zawodowych Służby Celnej RP oraz Federacja Związków Zawodowych Służby Celnej. Argumentowali oni, że określenie wieku emerytalnego funkcjonariuszy Służby Celnej na 67 lat jest rażąco niesprawiedliwe.

Trybunał uznał, że trzy artykuły ustawy o emeryturach służb mundurowych są niezgodne z konstytucją. Wskazał, że funkcjonariusze Służby Celnej mają węższe uprawnienia emerytalne niż funkcjonariusze Straży Granicznej mimo wielu cech wspólnych tych służb. Chodzi m.in. o pełną dyspozycyjność oraz wykonywanie zadań w nielimitowanym czasie pracy i trudnych warunkach.

Po wyroku TK wiceminister finansów Jacek Kapica poinformował, że w tej kadencji parlamentu resort nie zdąży dostosować zasad przyznawania emerytur celnikom do wyroku TK. - Wyrok nie jest jednak łatwy do wykonania. Nie spodziewam się zmian w tej kadencji - powiedział Kapica, który jest szefem Służby Celnej.

Projekt zmian w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, który ma zrealizować postulaty celników, przygotowała także grupa posłów SLD. Trafił on do Sejmu w marcu, a w maju został skierowany do I czytania w komisjach: finansów publicznych oraz polityki społecznej i rodziny.

Projekt SLD negatywnie zamierza ocenić rząd. "Ze względu na zasadnicze zastrzeżenia dotyczące zakresu proponowanych zmian (...) jak również brak pełnej oceny skutków regulacji, w ocenie rządu nie jest zasadne rozpatrywanie tego projektu" - podkreślono w projekcie stanowiska rządu przygotowanym przez MSW.

Prawo do emerytur mundurowych mają żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze 10 formacji mundurowych - policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej.

Emerytury mundurowe stanowią odrębny system, tzw. zaopatrzeniowy, i są wypłacane z budżetu państwa. Wysokość emerytury jest obliczana na podstawie średniej pensji z 10 wybranych, kolejnych lat służby oraz dodatków i nagród rocznych. Po 25 latach służby emerytura wynosi 60 proc. podstawy jej wymiaru i za każdy rok rośnie o 3 proc. Maksymalna emerytura może wynieść 75 proc. pensji.

Średnie wynagrodzenie w Służbie Celnej, która zatrudnia kilkanaście tysięcy osób, to około 3500 zł netto.

Zgodnie z ustawą o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli pierwsze czytanie projektu obywatelskiego powinno odbyć się w terminie 3 miesięcy od daty wniesienia go. Projekt, w stosunku do którego postępowanie ustawodawcze nie zostało zakończone w trakcie kadencji Sejmu, w której został wniesiony, jest rozpatrywany przez Sejm następnej kadencji, bez potrzeby ponownego wnoszenia. W takim przypadku pierwsze czytanie projektu powinno się odbyć nie później niż w terminie 6 miesięcy od daty pierwszego posiedzenia Sejmu.