Jak obliczana jest emerytura? Wpływ na nią mają nie tylko lata pracy
Wysokość świadczenia emerytalnego zależna jest od kilku czynników, również od takich, na które my sami nie mamy bezpośredniego wpływu. Jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych wylicza emeryturę? Co bierze pod uwagę przy wyliczaniu miesięcznego świadczenia?
Jak podaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na wysokość świadczenia emerytalnego wpływ ma przede wszystkim zwaloryzowany kapitał początkowy, czyli odtworzona kwota składek na ubezpieczenie społeczne, które były opłacone przez nas samych lub przez płatnika składek (tj. pracodawcę).
Poza tym na wysokość emerytury wpływają również zwaloryzowane składki na ubezpieczenie emerytalne zapisane na indywidualnym koncie w ZUS oraz zwaloryzowane składki zapisane na subkoncie ZUS, w przypadku, gdy jesteś członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE).
Przy wyliczaniu świadczenia emerytalnego ogromną rolę odgrywają także tzw. średnie dalsze trwanie życie. Jest to przewidywana liczba miesięcy, przez którą dana osoba będzie pobierać emeryturę. Im mniejsza liczba miesięcy, tym wyższe powinno być otrzymywane świadczenie.
Tablice średniego dalszego trwania życia ogłaszane są corocznie, do 31 marca danego roku, przez prezesa GUS-u w Monitorze Polskim. Nowe tablice stanowią podstawę do obliczenia emerytury na wnioski zgłaszane od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku.
Przy wyliczaniu świadczenia ZUS bierze pod uwagę wiek na dzień zgłoszenia wniosku, jeżeli wniosek o świadczenie został złożony w kolejnych miesiącach po miesiącu, w którym wnioskodawca osiągnął wiek emerytalny lub na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli wniosek został zgłoszony w miesiącu, w którym wnioskodawca osiągnął wiek emerytalny lub wcześniej.
Z najnowszych tablic średniego dalszego trwania życia wynika, że średnie dalsze trwanie życia w przypadku kobiet, które przejdą na emeryturę po ukończeniu 60. roku życia, wyniesie 264,2 miesiące. W porównaniu do 2023 r. daje to wzrost aż o 9,9 miesiąca (w ubiegłym roku średnie dalsze trwanie życia dla kobiet po osiągnięciu wieku emerytalnego wynosiło 254,3 miesiące).
Z kolei w przypadku mężczyzn, którzy zdecydują się przejść na emeryturę zaraz po osiągnięciu wieku emerytalnego, średnie dalsze trwanie życia wyniesie 218,9 miesiąca. Daje to wzrost o 8,9 miesiąca w porównaniu z rokiem poprzednim, kiedy to średnie dalsze trwanie życia dla mężczyzn po 65. roku życia wynosiło 210 miesięcy.
I choć to dobra informacja, to niestety ma ona negatywny wpływ na wysokość świadczeń emerytalnych, ponieważ im dłuższe średnie dalsze trwanie życia, tym niższą emeryturę otrzyma senior, który nabył prawa do emerytury. Zmiana średniego trwania życia nie wpływa na wysokość świadczeń już przyznanych.
Przy obliczaniu świadczenia emerytalnego ZUS dzieli podstawę obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w danym momencie. Podstawą obliczenia emerytury jest zaś kwota składek na ubezpieczenia emerytalne, które zostały zaksięgowane na koncie osoby ubezpieczonej do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata świadczenia.
Niekiedy może zdarzyć się, że ZUS obliczy nam bardzo niską emeryturę, która znacząco odbiega od najniższego świadczenia. W takiej sytuacji, jeżeli spełniliśmy warunki dotyczące wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) oraz mamy co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych (w przypadku kobiet) lub co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych (w przypadku mężczyzn), to wtedy Zakład Ubezpieczeń Społecznych podwyższy nasze świadczenie do minimalnej emerytury. Ta w 2024 r. wynosi 1780 zł 96 gr.
WG