Nigdy nie pracowali, dostają emeryturę. Kwota nie do pozazdroszczenia
W Polsce istnieją osoby, które nigdy nie przepracowały ani jednego dnia, a mimo to otrzymują emeryturę. Państwo przewidziało dla nich specjalne świadczenia, ale ich wysokość może wywołać niemałe zdziwienie. Prezentujemy, ile wynosi emerytura dla tych, którzy nie odprowadzili ani jednej składki.
- Osoby, które nigdy nie pracowały, mogą otrzymać emeryturę w drodze wyjątku lub świadczenie MAMA 4+, ale tylko po spełnieniu surowych warunków.
- W 2025 roku minimalna emerytura wyniesie 1884,61 zł brutto, czyli około 1600 zł netto - większość świadczeń specjalnych nie przekracza tej kwoty.
- Świadczenia dla osób bez składek również podlegają waloryzacji, jednak nawet po podwyżkach wciąż nie wystarczają na spokojne i bezpieczne życie na emeryturze.
Polskie przepisy emerytalne nie wymagają określonego stażu pracy, aby uzyskać świadczenie - kluczowe jest osiągnięcie wieku emerytalnego, który wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jednak system opiera się na składkach, co oznacza, że osoby, które nigdy ich nie odprowadzały, zazwyczaj nie mają prawa do standardowej emerytury z ZUS. Świadczenie przyznaje się tylko tym, którzy zgromadzili na koncie choćby minimalne składki, więc jeśli ktoś przez całe życie nie pracował lub był zatrudniony wyłącznie na podstawie umów bez ubezpieczenia społecznego, najczęściej nie otrzyma żadnego świadczenia emerytalnego.
W wyjątkowych sytuacjach można jednak ubiegać się o wsparcie w trybie specjalnym, które dotyczy osób znajdujących się w trudnym położeniu życiowym - np. z powodu trwałej niezdolności do pracy, sytuacji losowych lub konieczności długotrwałej opieki nad bliskimi. Wniosek o takie świadczenie można złożyć dopiero po uzyskaniu odmowy standardowej emerytury, a jego przyznanie zależy od oceny sytuacji finansowej wnioskodawcy. Podobną funkcję pełni program "Mama 4+", który obejmuje kobiety wychowujące co najmniej czworo dzieci i nieposiadające własnej emerytury. Świadczenie to, przysługujące matkom od 60. roku życia (lub ojcom od 65 lat, jeśli to oni sprawowali opiekę), odpowiada wysokości emerytury minimalnej i stanowi podstawowe zabezpieczenie socjalne dla osób, które nie mogły podjąć pracy zarobkowej.
Osoby, które nie spełniają żadnego z powyższych warunków, mogą jedynie ubiegać się o emeryturę specjalną, przyznawaną indywidualną decyzją Prezesa Rady Ministrów. Takie świadczenie trafia do osób, które zasłużyły się państwu lub znalazły się w skrajnie trudnej sytuacji życiowej, choć nie spełniają warunków do otrzymania emerytury z systemu powszechnego. Przykładem mogą być ofiary katastrof lub osoby mające znaczący wkład w kulturę, naukę czy obronność kraju. Decyzja w takich sprawach ma charakter uznaniowy, a wysokość przyznanego świadczenia zależy od okoliczności. W rezultacie, choć w wyjątkowych przypadkach osoby bez składek mogą otrzymać wsparcie, emerytura nie jest im gwarantowana.
Przeczytaj też: O tyle urośnie emerytura w rok pracy po wieku emerytalnym. ZUS podał kwotę
Osoba, która nigdy nie pracowała, w najlepszym przypadku może liczyć na emeryturę w wysokości najniższego świadczenia, które od 1 marca 2025 roku wyniesie 1884,61 zł brutto, co daje około 1600 zł na rękę. Taka kwota obowiązuje zarówno w przypadku emerytury przyznawanej w drodze wyjątku przez ZUS, jak i świadczenia MAMA 4+ dla osób, które poświęciły życie wychowaniu co najmniej czworga dzieci. Jeśli senior nie odprowadzał składek na ubezpieczenie społeczne, nie ma podstaw do wyliczenia wyższej emerytury.
Kwota do około 1600 zł netto miesięcznie to najczęściej wszystko, na co mogą liczyć osoby, które spełnią warunki jednego z tych programów. Warto przy tym pamiętać, że ostateczna decyzja o zakwalifikowaniu zależy od instytucji rozpatrującej wniosek, a odrzucenie go oznacza całkowity brak jakiejkolwiek emerytury.
Świadczenia te podlegają corocznej waloryzacji, która podnosi ich wysokość w zależności od wskaźnika inflacji. W 2025 roku waloryzacja wyniesie 5,5%, co przełożyły się na wzrost minimalnej emerytury o nieco ponad 90 zł brutto. Dzięki temu wysokość świadczenia nie pozostaje na stałym poziomie i z czasem wzrasta, choć nie zawsze rekompensuje rosnące koszty życia. Jednak dla osób bez składek emerytalnych jest to jedyne zabezpieczenie finansowe na starość.
Przeczytaj też:
Jaka renta dla osób, które nigdy nie pracowały? Trzeba spełnić warunki
Sprawdź, ile masz składek w ZUS. Urząd wylicza też przyszłą emeryturę
Ważna data dla emerytów. W połowie lutego lepiej sprawdzić stan konta
