Początek konsolidacji funduszy emerytalnych PZU i Pekao

Już teraz Grupa PZU posiada największe aktywa pod zarządzaniem w Polsce o wartości ponad 42 miliardów złotych w ramach funduszy otwartych, funduszy zamkniętych, dedykowanych portfeli oraz OFE.

Jest liderem rynku w zakresie Pracowniczych Planów Emerytalnych z aktywami o wartości ponad 5 miliardów złotych, umożliwiając tysiącom Polaków oszczędzanie w ramach TFI PZU oraz PZU Życie.

PZU Życie i Bank Pekao zawarły umowę dotyczącą przejęcia przez PTE PZU zarządzania otwartym funduszem emerytalnym i dobrowolnym funduszem emerytalnym, którymi dotychczas zarządza Pekao Pioneer PTE.

Skuteczność umowy zależy od udzielenia stosownych zgód przez Komisję Nadzoru Finansowego, których wydania strony oczekują na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2018 r.

Przejęcie zarządzania funduszami przez PTE PZU zapewni również usunięcie stanu, w którym podmioty związane ze sobą wskutek nabycia przez PZU akcji Banku Pekao są akcjonariuszami różnych powszechnych towarzystw emerytalnych, czego nie dopuszcza ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W decyzji z 30 listopada 2017 r., która nie jest jeszcze docelową decyzją regulatora w tej sprawie, KNF wskazała między innymi, że zaproponowany przez strony w toku postępowania administracyjnego harmonogram czynności związanych z przejęciem zarządzania funduszami emerytalnymi, nie jest sprzeczny z przepisami ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Fundusze emerytalne sprzedały w październiku akcje za ok. 729 mln zł. Przyczyną mógł być zwiększony suwak po obniżeniu wieku emerytalnego (1,3 mld zł w X, 0,9 mld zł w XI). Podaż dotyczyła zarówno akcji polskich (-464 mln zł), jak i zagranicznych (-265 mln zł) - wynika z szacunków DM Trigon.

Wartość krajowych akcji w portfelach OFE wzrosła na koniec października o 0,8 proc. mdm, a zagranicznych spadła o 1,3 proc. - wynika z danych KNF. Wartość inwestycji w instrumenty o stałej dochodowości zwiększyła się o 7,6 proc. mdm, a gotówka zmniejszyła się o 12,6 proc.

Udział akcji ogółem w aktywach OFE wyniósł na koniec października 86,0 proc., o 0,3 pkt. proc. więcej niż przed miesiącem, a wartość portfela akcyjnego zwiększyła się o 0,6 proc. do 155,0 mld zł.

Wartość portfela krajowych akcji zwiększyła się o 0,4 proc. mdm do 143,2 mld zł, a zagranicznych spadła o 1,3 proc. do 11,8 mld zł.

Alokacja w akcje krajowe wzrosła do 79,4 proc. z 79,0 proc., zaś w zagraniczne spadła do 6,5 proc. z 6,3 proc.

W październiku WIG wzrósł o 0,9 proc., a WIG 20 o 2,9 proc. Zyskiwały także zagraniczne indeksy: DAX wzrósł o 3,1 proc., Stoxx Europe 600 zyskał 1,8 proc., a S&P 500 o 3,1 proc.

Wartość aktywów OFE na koniec października i alokacja wg klas

OFE przelały netto do ZUS 1,10 mld zł, na co złożyło się 1,34 mld zł transferów w ramach suwaka oraz 0,22 mld zł składek przekazanych przez ZUS. Wyższe płatności OFE wynikały z wejścia w życie obniżenia wieku emerytalnego.

Portfel FI wzrósł o 7,6 proc., w tym o 52 proc. (o ok. 839 mln zł) zwiększyła się pozycja listy zastawne. Wśród funduszy w tej pozycji wyróżnił się Nationale-Nederlanden OFE (wzrost o 535,8 mld zł) oraz Generali i AXA (po 100 mln zł).

W październiku emisję listów zastawnych przeprowadził PKO BP (o wartości 500 mln zł) oraz mBank (1 mld zł). N-N OFE jako jedyny zwiększył także zaangażowanie (o 322 mln zł, czyli 0,7 pkt. proc. aktywów pod zarządzaniem) inwestycję w obligacje samorządowe. Inne fundusze zmniejszały tę pozycję.

Alokacja OFE w polskie akcje wzrosła mdm o 0,4 pp do 79,4 proc. DM Trigon zwraca uwagę, że 11 z 12 funduszy posiadają powyżej progu 75 proc., więc jeżeli w obliczu nowej reformy polskie akcje byłyby wykluczone w procesie przekazywania 25 proc. aktywów do FRD, wymagałoby to sprzedaży akcji za ok. 8,0 mld zł.

"Szacujemy, że według nowej metodologii KNF (według której to waluta w jakiej akcje są denominowane, a nie miejsce notowań ma decydować, czy jest to inwestycja zagraniczna) udział tych inwestycji wynosi nie 6,6 proc., a 10,8 proc. (-0,1 pp m/m)" - napisano w raporcie.

Napływy z ZUS wyniosły w październiku 221 mln zł (2.406 mln zł od początku roku), natomiast październikowe transfery z tytułu suwaka (zawyżone w związku z obniżeniem wieku emerytalnego) wyniosły 1.344 mln zł (4.504 mln zł YTD).

Średnia ważona jednostka funduszy emerytalnych wzrosła w październiku o 0,8 proc. Najlepszy wynik zarządzania osiągnął Pekao OFE (+1,3 proc.), a najgorszy Bankowy OFE (+0,4 proc.). Od początku roku najlepszy jest PZU OFE (+20,7 proc.), a najgorszy Aegon OFE (+16,5 proc).

Wdrożenie PPK jest kluczowe dla stworzenia stabilnego systemu emerytalnego i zapewnienia długofalowego bezpieczeństwa finansowego Polaków. Dzięki uczestnictwu w PPK pracownicy zbudują wyższy kapitał emerytalny niż dotychczas.

Regularne opłacanie składek solidarnie z pracodawcą pozwoli zwiększyć stopę zastąpienia, co oznacza wyższe świadczenia i bezpieczeństwo finansowe po przejściu na emeryturę. Warto zaznaczyć, że pracownicze programy emerytalne funkcjonują z powodzeniem w wielu krajach np. w Holandii, Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii czy Kanadzie. Mają one charakter powszechny i gromadzą znaczny kapitał.

Dla Polaków najbardziej korzystna będzie realna konkurencja między funduszami zarządzającymi PPK, bowiem ich pieniądze będą dzięki temu bardziej efektywnie inwestowane. Dlatego w proces wdrażania i zarządzania PPK powinny być włączone również Powszechne Towarzystwa Emerytalne. Jako branża jesteśmy przygotowani do ich prowadzenia, zarówno pod względem niezbędnych kompetencji, doświadczenia, znajomości reguł i wymogów regulacyjnych oraz zasobów jakie mamy. Dodatkowo, polskie OFE osiągają świetne wyniki - według najnowszego raportu OECD "Pension Markets in Focus 2017" w 2016 roku osiągnęły najlepszą stopę zwrotu wśród wszystkich krajów zrzeszonych w Organizacji. Warto wykorzystać takie doświadczenie przy pomnażaniu pieniędzy, które pracownicy będą odkładać w ramach PPK.

Istotne, aby projekt ustawy o PPK, wyszedł do konsultacji jak najszybciej. Ma to fundamentalne znaczenie, zarówno z perspektywy gospodarki, jak i wszystkich Polaków, którzy mogą w ten sposób zacząć budować swoje oszczędności na emeryturę. Natomiast realizacja zapowiedzi o przekazaniu pieniędzy zgromadzonych w OFE obywatelom powinna być kolejnym krokiem - to również wpłynie na poziom ich zaufania i zwiększy zaangażowanie w samodzielne, długoterminowe oszczędzanie na emeryturę.

Grzegorz Chłopek, Prezes Zarządu Nationale-Nederlanden PTE