Praca w szczególnym charakterze. Tym seniorom ZUS wypłaci rekompensatę
Osoby, które przez lata wykonywały pracę wymagającą szczególnej koncentracji, wysiłku lub dyspozycyjności, mogą skorzystać z dodatkowych środków przy obliczaniu emerytury. Kto może otrzymać rekompensatę za pracę w szczególnym charakterze? Ile wynosi rekompensata za pracę w szczególnych warunkach?
Rekompensata za pracę o szczególnym charakterze to specjalny dodatek do kapitału początkowego, który wpływa na wysokość przyszłej emerytury. Nie jest to jednak osobne świadczenie, ale element kapitału, który podlega waloryzacji i uwzględnia się go przy wyliczaniu świadczenia emerytalnego.
Jego celem jest natomiast zrekompensowanie osobom pracującym w szczególnym charakterze utraty prawa do wcześniej emerytury. Zgodnie z przepisami rekompensata przysługuje osobom, które:
● przed 1 stycznia 2009 r. pracowały co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
● nie mają ustalonego prawa do emerytury pomostowej,
● mają ustalony kapitał początkowy,
● nabyły prawo do emerytury na zasadach ogólnych.
Prace o szczególnym charakterze to prace, które wymagają wysokiej sprawności psychofizycznej oraz szczególnej odpowiedzialności: ze względu na bezpieczeństwo pracownika oraz jego otoczenia. Będą to więc zawody, w których wraz z wiekiem naturalnie obniża się zdolność do bezpiecznego i efektywnego wykonywania obowiązków zawodowych. Do grup zawodów o szczególnym charakterze zalicza się m.in.:
● pracowników kontroli państwowej i administracji celnej,
● osoby wykonujące działalność artystyczną/twórczą,
● dziennikarzy,
● nauczycieli i wychowawców,
● funkcjonariuszy służb mundurowych, tj. Policji, ABW, Straży Granicznej, Pożarnej, Służby Celnej, Wojskowej,
● pracowników jednostek pożarowych, o których mowa w ustawie o ochronie przeciwpożarowej.
Wysokość rekompensaty za pracę w szczególnym charakterze nie jest jednakowa dla każdego. Rekompensata jest po prostu dodatkową wartością doliczaną do kapitału początkowego, który następnie wpływa na ostateczną wysokość emerytury.
Ustalana jest ona indywidualnie i zależy od m.in. łącznego stażu ubezpieczeniowego, liczby lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 2009 r., wieku, jaki dana osoba osiągnęła na dzień 31 grudnia 2008 r. oraz obniżonego wieku emerytalnego przewidzianego dla danego rodzaju pracy.
W praktyce jednak rekompensata za pracę o szczególnym charakterze wynosi około 300-400 zł miesięcznie.
Aby otrzymać rekompensatę za pracę o szczególnym charakterze, trzeba złożyć wniosek do ZUS-u razem z wnioskiem o emeryturę. Oba wnioski składa się natomiast dopiero na 30 dni przed spełnieniem warunków do przejścia na emeryturę. Do wniosku o rekompensatę trzeba dodatkowo dołączyć dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy o szczególnym charakterze, tj.:
● świadectwo pracy z dokładnym wskazaniem rodzaju stanowiska i charakteru pracy,
● zaświadczenie od pracodawcy potwierdzające okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych,
● inne dokumenty, które mogą potwierdzić charakter pracy.
Wniosek można złożyć na trzy sposoby: bezpośrednio w placówce ZUS, wysyłając pocztą tradycyjną albo elektronicznie przez portal PUE ZUS. Jeśli wniosek będzie kompletny i potwierdzi prawo do rekompensaty, ZUS doliczy ją do kapitału początkowego i weźmie to pod uwagę przy wyliczaniu wysokości emerytury.
WB
