Renta wdowia. Dla kogo, od kiedy i w jakiej wysokości?
Renta wdowia to rozwiązanie, którego wyczekuje duża grupa Polaków. Renta ma przysługiwać seniorom, których małżonkowie zmarli. Do tej pory wdowom i wdowcom tylko w szczególnych przypadkach przysługiwało prawo do pobierania emerytury czy renty po zmarłym małżonku. Obecnie ma się to zmienić. Jak wysoka będzie renta wdowia? Od kiedy świadczenie będzie wypłacane?
Renta wdowia to świadczenie przysługujące osobom po zmarłym współmałżonku. Można zatem przyjąć, że jest to forma renty rodzinnej.
Tego typu rozwiązanie funkcjonuje już w Polsce, ale wiąże się z szeregiem obostrzeń oraz najważniejszą kwestią: zrzeczenia się własnej emerytury lub renty.
Obecnie, aby ubiegać się o świadczenie należy mieć co najmniej 50 lat lub w okresie 5 lat od śmieci współmałżonka otrzymać status osoby niezdolnej do wykonywania pracy. Oprócz tego świadczenie przysługuje osobom wychowującym dziecko uprawnione do renty rodzinnej lub dziecko niezdolne do samodzielnej egzystencji.
Świadczenie przyznawane na obowiązujących jeszcze warunkach wynosi 85 proc. świadczenia zmarłego małżonka. Jak już wspomnieliśmy, konieczne jest zrzeczenie się (tzw. zbieg prawa do świadczeń) pobieranej przez siebie emerytury czy renty.
W ocenie wielu osób ubezpieczonych, obowiązkowy zbieg prawa do świadczeń jest dyskryminujący i absolutnie nie rozwiązuje problemów finansowych, przed którymi staje wdowiec lub wdowa po śmierci małżonka.
A te problemy mogą być znaczne. W zasadzie z dnia na dzień wdowiec lub wdowa musi samodzielnie pokryć wszystkie koszty dzielone dotychczas na pół: czynsz, rachunki, koszty bieżącego życia i leków. Większość z tych kosztów nie spada znacząco, gdy zaczyna brakować jednej osoby.
Taka sytuacja przekłada się na drastyczny spadek możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb emerytów i rencistów, obniżając jakość ich życia.
Obecnie wciąż trwają prace nad projektem dotyczącym renty wdowiej. Jednak z obecnymi informacjami, każdy senior po śmieci współmałżonka będzie mógł wybrać jedną z dwóch opcji:
● pozostać przy swoim świadczeniu i dodatkowo pobierać 50 proc. świadczenia zmarłego małżonka
● pobierać 100 proc. świadczenia zmarłego małżonka oraz 50 proc. przysługującego sobie świadczenia.
Renty wdowie prawdopodobnie będą wypłacane w sposób kroczący. Oznacza to, że osoby uprawnione do świadczenia nie będą mogły od razu pobrać pełnej jego wysokości.
Przez pierwszy okres dodatek ma być niższy i być stopniowo zwiększany w perspektywie kolejnych miesięcy. Szczegóły jednak nadal są omawiane - włącznie z tym, czy renta wdowia na nowych zasadach będzie działać również wstecz.
Zgodnie z założeniami ustawodawcy, renta wdowia nie będzie mogła przekraczać trzykrotności przeciętnej emerytury. Bazując na danych z obecnego roku, mówimy o kwocie ponad 10 tysięcy złotych.
Dla wielu emerytów i rencistów to kwota, która jest wyjątkowo wysoka - obecnie przeciętna emerytura w Polsce wynosi 3 479 zł brutto. Jedynie sporadyczne osoby pobierają świadczenia w wysokości kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Wciąż nie znamy konkretnego terminu wprowadzenia nowych zasad renty wdowiej. Rząd jednak podtrzymuje, że wdrożenie będzie miało miejsce jeszcze w tym roku.
Należy pamiętać, że od przyjęcia przez rząd ustawy do wdrożenia przepisów, może jeszcze minąć kilka dodatkowych miesięcy do pierwszych wypłat. Związane jest to m.in. z koniecznością przygotowania infrastruktury informatycznej.
KO