Z emerytury znika przynajmniej 169,10 zł. Dlaczego przelew z ZUS jest niższy niż w decyzji?

Od 1 marca 2025 roku minimalna emerytura w Polsce wynosi 1878,91 zł brutto miesięcznie. Po potrąceniu 9-procentowej składki zdrowotnej ZUS przekazuje świadczeniobiorcom 1709,81 zł netto. To oznacza wzrost wypłaty "na rękę" o nieco ponad 83 zł w porównaniu z poprzednim rokiem. Mimo podwyżki kwota ta nadal mieści się w limicie 2500 zł brutto miesięcznie, co pozwala zachować zwolnienie z podatku dochodowego dla osób pobierających wyłącznie najniższe świadczenie.

Dynamiczny wzrost minimalnej emerytury w ostatnich latach był następstwem wysokiej inflacji. W 2022 roku najniższa emerytura wynosiła 1338,44 zł brutto, czyli 1217,98 zł netto. W 2023 roku kwoty te wzrosły odpowiednio do 1588,44 zł brutto i 1445,48 zł netto, a w 2024 roku - do 1780,96 zł brutto i około 1620,65 zł netto. W ciągu trzech lat wypłata "na rękę" zwiększyła się więc o ponad 400 zł.

Minimalna emerytura to ustawowy wskaźnik określony w art. 87 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jego wysokość ustalana jest corocznie 1 marca i służy jako punkt odniesienia przy określaniu innych świadczeń: rent z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, rent rodzinnych oraz dodatków takich jak trzynasta i czternasta emerytura. Od tego progu uzależnione są również niektóre decyzje z zakresu pomocy społecznej, w tym przyznawanie zasiłków celowych i osłonowych.

Przeczytaj też: 32 lata pracowała jako kasjerka. Oto jej obecna emerytura

Różnica pomiędzy emeryturą brutto a faktyczną kwotą wypłacaną przez ZUS wynika z obowiązkowych potrąceń. Najistotniejsze z nich to składka na ubezpieczenie zdrowotne, która w 2025 roku wynosi 9 procent podstawy świadczenia. W przypadku najniższej emerytury oznacza to miesięczne potrącenie w wysokości 169,10 zł. Osoby otrzymujące najniższe świadczenia nie płacą podatku dochodowego, ponieważ nie przekraczają ustawowego progu 2500 zł brutto miesięcznie - w ich przypadku emerytura netto to dokładnie tyle, ile pozostaje po odjęciu składki zdrowotnej.

Sytuacja zmienia się, gdy emerytura lub suma wszystkich świadczeń wypłacanych w ciągu roku przekracza limit 30 tysięcy złotych. W takim przypadku ZUS zaczyna potrącać zaliczkę na podatek dochodowy według stawki 12 procent. Natomiast gdy dochody przekroczą 120 tysięcy złotych rocznie, nadwyżka objęta jest już 32-procentową stawką.

Dla emerytów objętych obowiązkiem podatkowym pewną formą rekompensaty mogą być dostępne ulgi, które pozwalają obniżyć roczne zobowiązania wobec fiskusa. Choć składka zdrowotna w wysokości 9 procent nie podlega odliczeniu, istnieje możliwość skorzystania z odpisów takich jak ulga rehabilitacyjna czy ulga na leki. Obejmuje to m.in. koszty zakupu lekarstw, dojazdów na zabiegi czy opłat za turnusy lecznicze. W efekcie seniorzy mogą w rozliczeniu rocznym odzyskać część poniesionych kosztów, co przy niskiej emeryturze stanowi zauważalne wsparcie finansowe.

Przeczytaj też:

Czy po 80 roku życia należy się dodatek do emerytury?

Dodatkowa emerytura co miesiąc na wniosek. Warunki są tylko dwa

Czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury? Rewolucyjne zmiany w przepisach