ZUS wypłaci czternastkę w drugiej połowie roku. Jakie warunki trzeba spełnić, aby ją otrzymać?

Czternasta emerytura funkcjonuje na mocy ustawy z 26 maja 2023 roku, która określa zasady jej przyznawania, kryteria dochodowe oraz procedury wypłaty. Akt ten wprowadził "czternastkę" jako stały element systemu wsparcia, przekształcając ją z jednorazowego świadczenia w coroczny dodatek. Wysokość i terminy wypłat zależą od decyzji Rady Ministrów, a ich realizacją zajmuje się ZUS.

Od 1 marca 2025 roku minimalna emerytura brutto wynosi 1878,91 zł, co wynika z waloryzacji świadczeń o 5,5%. Ta kwota stanowi podstawę czternastej emerytury. ZUS ustalił, że pełna wysokość "czternastki" w 2025 roku wynosi właśnie 1878,91 zł brutto i przysługuje emerytom oraz rencistom, których podstawowe świadczenie nie przekracza 2900 zł brutto.

Zasady przyznawania

Przyznawanie czternastej emerytury opiera się na następujących regułach:

• próg dochodowy: emeryci i renciści z dochodami do 2900 zł brutto otrzymują pełną kwotę - 1878,91 zł brutto;
  
  
• zasada "złotówka za złotówkę": w przypadku świadczeń powyżej 2900 zł brutto czternastka jest pomniejszana o kwotę przekroczenia. Przykładowo przy emeryturze 3000 zł brutto (przekroczenie o 100 zł) świadczenie wyniesie 1778,91 zł brutto;
  
  
• minimalna kwota: jeśli po odliczeniach czternasta emerytura spada poniżej 50 zł brutto, ZUS nie dokonuje wypłaty. Oznacza to, że przy dochodach powyżej 4728,91 zł brutto świadczenie nie przysługuje.

ZUS stosuje te zasady automatycznie, bez konieczności składania wniosków przez uprawnionych. Wypłata następuje na podstawie danych o wysokości świadczenia głównego.

Dokładny termin wypłaty czternastej emerytury w 2025 roku nie został jeszcze oficjalnie potwierdzony przez Radę Ministrów. Na podstawie dotychczasowej praktyki ZUS przewiduje się, że świadczenie trafi do odbiorców w drugiej połowie roku, najprawdopodobniej we wrześniu.

Wypłaty są realizowane zgodnie z harmonogramem regularnych emerytur, z uwzględnieniem dostosowań w przypadku dni wolnych. Jeśli termin wypłaty przypada na sobotę lub niedzielę, ZUS przelewa środki wcześniej, zapewniając ich dostępność przed planowaną datą.

Warto również wiedzieć, ze 14. emerytura jest wolna od zajęć komorniczych i nie wpływa na prawo do pomocy społecznej ani alimentów.

Przykłady obliczeń

Zasady ZUS można zilustrować następującymi przykładami:

• emerytura 2800 zł brutto: pełna czternastka - 1878,91 zł brutto;
  
  
• emerytura 3000 zł brutto: 1878,91 zł - 100 zł = 1778,91 zł brutto;
  
  
• emerytura 3500 zł brutto: 1878,91 zł - 600 zł = 1278,91 zł brutto;
  
  
• emerytura 4000 zł brutto: 1878,91 zł - 1100 zł = 778,91 zł brutto;
  
  
• emerytura powyżej 4728,91 zł brutto: brak wypłaty (kwota poniżej 50 zł).

ZUS realizuje wypłaty automatycznie, korzystając z danych o świadczeniach emerytalno-rentowych. Środki są przekazywane na konta bankowe lub w formie przekazów pocztowych, zgodnie z preferencjami emeryta. W przypadku pytań dotyczących obliczeń czy terminów ZUS zaleca kontakt z infolinią lub placówkami terenowymi.

Wniosek EPD-21, dostępny na platformie PUE ZUS, pozwala emerytom i rencistom wnioskować o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy, jeśli przewidują, że ich roczny dochód nie przekroczy 30 000 zł. Zgodnie z informacjami z lutego 2025 roku, ZUS wysyła ten wniosek wraz z deklaracjami PIT, umożliwiając złożenie go elektronicznie przez PUE lub osobiście w placówce. Po złożeniu wniosku EPD-21 ZUS nie potrąca zaliczek na podatek od emerytury, renty ani dodatkowych świadczeń, czyli także trzynastej i czternastej emerytury, do momentu, gdy suma wypłaconych świadczeń w danym roku nie przekroczy 30 000 PLN.

Jeśli zatem emeryt ma regularną emeryturę 25 200 zł rocznie (2100 zł miesięcznie) i otrzyma czternastą emeryturę w wysokości 1878,91 PLN, jego łączny dochód wyniesie 27 078,91 PLN. W takim przypadku, po złożeniu EPD-21, ZUS nie potrąci podatku od żadnej z tych wypłat, co oznacza, że czternasta emerytura będzie wypłacona w pełnej wysokości brutto, bez potrąceń.

Jeśli emeryt nie złoży wniosku EPD-21, ZUS potrąca zaliczki na podatek od każdej wypłaty, w tym od czternastej emerytury, na podstawie miesięcznych dochodów. Przykładowo przy wypłacie czternastej emerytury w wysokości 1878,91 PLN, ZUS obliczy zaliczkę na podatek (12% od tej kwoty, pomniejszone o proporcjonalną część kwoty zmniejszającej podatek, jeśli dotyczy). Na koniec roku, jeśli łączny dochód emeryta nie przekroczy 30 000 PLN, emeryt może ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku, składając deklarację PIT-37. Jednak proces ten wymaga dodatkowego wysiłku i może trwać kilka miesięcy.

Przeczytaj również:

13. emerytura dwa razy dla jednego seniora. ZUS wyjaśnia

Podwójna wypłata emerytury. Niespodzianka z ZUS w kwietniu

Ile zyska emeryt w 2025 roku? Oto nowe kwoty świadczeń, dodatków i ryczałtów dla seniorów