485 mln euro kary dla trzech banków za manipulację stopą EURIBOR

Dzięki temu instytucje te mogły manipulować cenami instrumentów pochodnych (ang. interest rate derivatives), czyli produktami finansowymi, które pomagają firmom w zarządzaniu ryzykiem dotyczącym zmian stóp procentowych. Komisja prowadziła śledztwo w sprawie zmowy kartelowej od kilku lat.

W 2013 r. banki Barclays, Deutsche Bank, Societe Generale i RBS zawarły ugodę z Brukselą i dobrowolnie poddały się karze, natomiast Credit Agricole, HSBC i JPMorgan Chase nie przyznały się do złamania prawa.

Środowa decyzja oznacza koniec postępowania w tej sprawie. - Banki, podobnie jak inne firmy działające w ramach jednolitego rynku, muszą przestrzegać unijnych reguł konkurencji - powiedziała na środowej konferencji prasowej w Brukseli unijna komisarz ds. konkurencji Margarete Vestager.

Wartość instrumentów pochodnych zależna jest od poziomu międzybankowej stopy procentowej strefy euro EURIBOR czy EONIA (Euro Over-Night Index Average). Dochodzenie KE wykazało, że pomiędzy 2005 a 2008 rokiem siedem banków było w zmowie w tej sprawie. Chodzi właśnie o Barclays, Crédit Agricole, HSBC, JPMorgan Chase, Deutsche Bank, RBS i Societe Generale.

Traderzy z tych instytucji byli ze sobą w stałym kontakcie m.in. poprzez komunikatory internetowe, by manipulować wskaźnikami referencyjnymi, które mają wpływ na ostateczną wysokość EURIBOR.

- Uczestnictwo w takich układach było bardzo lukratywne dla banków. Bardzo niewielki ruch stopy EURIBOR mógł mieć ogromny wpływ (na rynek - PAP), ze względu na wielkość wolumenu handlu - podkreślała Vestager.

Najwyższą karę w wysokości 337 mln euro dostał JPMorgan Chase; Credit Agricole ma zapłacić 114 mln euro, a HSBC 33 mln euro. Dwa pierwsze banki brały udział w kartelu przez 5 miesięcy, a ten ostatni przez miesiąc.

JPMorgan oświadczył, że nie akceptuje decyzji Komisji Europejskiej. "W pełni współpracowaliśmy z Komisją Europejską podczas jej pięcioletniego dochodzenia. Nie braliśmy udziału w żadnym wykroczeniu wobec wartości referencyjnej EURIBOR" - napisał bank w oświadczeniu cytowanym przez Reutersa.

Credit Agricole zamierza przeanalizować decyzję KE, natomiast HSBC zamierza się stanowczo bronić.

Skandale związane z manipulowaniem londyńską międzybankową stopą procentową (LIBOR) oraz międzybankową stopą procentową strefy euro doprowadziły do zmiany prawa ws. nadzoru nad wskaźnikami rynkowymi.

Przepisy w tej sprawie zostały zaproponowane przez Komisję Europejską w 2013 r., a Parlament Europejski przyjął je w tym roku. Zmiany wprowadziły nadzór nad ustalaniem i stosowaniem wskaźników przez odpowiednie instytucje w tych krajach UE, gdzie one powstają. W przypadku wskaźników o krytycznym znaczeniu, czyli stanowiących punkt odniesienia dla instrumentów finansowych o wartości co najmniej 500 mld euro, kontrolę dodatkowo pełnić ma międzynarodowe kolegium nadzorców, którego prace koordynuje Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA).

Z Brukseli Krzysztof Strzępka