Czy likwidując "lokatę jednodniową" należy zapłacić podatek?
Ogromna popularność "lokat jednodniowych" wynikała z faktu, że pozwalały one na ominięcie konieczności płacenia podatku wprowadzonego przez prof. Belkę. Banki w ich przypadku naliczały raz na dzień odsetki od zdeponowanego kapitału. Dopisane do lokaty dzienne odsetki nigdy nie przekraczały 2,50 zł, w konsekwencji naliczony podatek był mniejszy niż 50 gr co po jego zaokrągleniu dawało zero.
Jednak ze względu na to, że od paru miesięcy zapowiadany jest koniec ery lokat z jednodniową kapitalizacją, część klientów zdecydowała się na ich likwidację. Mają jednak wątpliwości czy w takiej sytuacji powinni zapłacić od tej lokaty i zysków kapitałowych podatek w wysokości 19 proc. Odpowiedzi na to pytanie udzielił Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 8 listopada 2011 r. (znak IPTPB2/415-494/11-2/Akr). Wyjaśnił on, że skoro wysokość podatku wynosi 0 zł, to na podatniku nie ciąży obowiązek zapłaty podatku po okresie zapadalności lokaty z uwzględnieniem jako podstawy opodatkowania sumy wszystkich naliczonych i skapitalizowanych w czasie trwania lokaty odsetek. W konsekwencji Bank nie jest zobowiązany do pobrania tego podatku, a podatnik nie ma obowiązku samodzielnego wykazania i odprowadzenia tego podatku.
Organ podatkowy wyjaśnił, że zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, od uzyskanych przychodów z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, pobiera się 19 proc. zryczałtowany podatek dochodowy. Dochodów (przychodów), o których mowa w art. 30a ust. 1 ustawy o PIT, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 tej ustawy). Zatem, z istoty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych wynika, że należny podatek jest płatny każdorazowo jako wykonanie powstałego zobowiązania podatkowego.
Z kolei art. 41 ust. 4 ustawy o PIT stanowi, że płatnicy, o których mowa w ust. 1 tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych m.in. z tytułu przychodów z odsetek od lokat bankowych (art. 30a ust. 1 ustawy).
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wyjaśnił, że obliczając i pobierając zryczałtowany podatek dochodowy płatnik jest zobligowany do stosowania przepisu art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym podstawy opodatkowania, kwoty podatków, odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, oprocentowanie nadpłat oraz wynagrodzenia przysługujące płatnikom i inkasentom zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych. Ponadto podkreślono, że skoro ustawa o PIT nie zawiera szczególnych regulacji dotyczących zaokrąglania, to z tego względu należy w tym zakresie stosować przepisy ogólne zawarte w Ordynacji podatkowej. W praktyce oznacza to, że gdy kwota obliczonego podatku od przychodu z tytułu odsetek od środków ulokowanych na lokacie bankowej jest niższa niż 50 groszy, płatnik (np. bank) - zgodnie z zasadami zaokrąglania przewidzianymi w art. 63 Ordynacji podatkowej - nie jest zobowiązany do pobrania tego podatku, gdyż podatek nie występuje.
Skoro, więc odsetki od lokaty jednodniowej są naliczane codziennie, a maksymalna wartość lokaty jest taka, aby dzienna wysokość odsetek od lokaty nie przekraczała kwoty 2,50 zł, to bank nie jest zobowiązany do pobrania tego podatku, ponieważ podatek w tej sytuacji nie występuje. Przy tym, obowiązek pobrania podatku przez płatnika nie wystąpi, niezależnie od ilości takich lokat bankowych posiadanych przez podatnika. W tym przypadku nie ma również zastosowania przepis art. 45 ust. 3b ustawy o PIT, zgodnie z którym podatnik w zeznaniu rocznym wykazuje należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29-30a, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika. Podatnik nie musi, zatem samodzielnie wykazywać i odprowadzać tego podatku.
Końcowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi potwierdził, że w sytuacji, gdy podatnik posiada w banku lokatę jednodniową z dzienną kapitalizacją odsetek, przy czym lokata ta oprocentowana jest w takim stosunku, iż dzienna wysokość odsetek od lokaty nie przekracza kwoty 2,49 zł, podatek o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT będzie obliczany od podstawy opodatkowania nie przekraczającej 2 zł tzn. podstawą opodatkowania będzie zaokrąglona zgodnie z art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej wysokość naliczonych - dziennych odsetek od lokaty. Wobec powyższego wysokość podatku będzie wynosiła 0 zł, a na podatniku nie będzie ciążyć obowiązek zapłaty podatku po okresie zapadalności lokaty z uwzględnieniem jako podstawy opodatkowania sumy wszystkich naliczonych i skapitalizowanych w czasie trwania lokaty odsetek.
Marcin Parulski, konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie.
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
