Czy w Polsce może zabraknąć wody? Ocieplenie klimatu postępuje coraz szybciej

Językoznawcy w Polsce uznali “klimat" za słowo 2019 roku. Od tego czasu minęły już dwa lata, a zmiany klimatyczne w naszym kraju stały się jeszcze bardziej dotkliwe. Rolnicy i producenci żywności otwarcie mówią o trwających suszach, a mieszkańcy Polski doświadczają rosnących cen jedzenia i dokuczliwych zmian temperatur. Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), w ciągu ostatniego trzydziestolecia temperatury w polskich miastach wzrosły od 0,5°C do 0,7°C. Największe ocieplenie można zaobserwować we Wrocławiu, gdzie średnia roczna temperatura wynosiła w latach 1981-2010 9°C, a obecnie osiąga aż 9,7°C.

Przy trwających tendencjach w zakresie emisji gazów cieplarnianych, do końca wieku przewiduje się wzrost temperatury na świecie o ponad 3°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej. Wzrost będzie wyższy na lądzie niż w oceanach, co obciąży światową populację szeregiem chorób i przedwczesną śmiertelnością w wyniku postępujących zmian klimatycznych. Ekspozycja na wysokie temperatury, ekstremalne zdarzenie pogodowe, takie jak powodzie i susze, zanieczyszczenia powietrza, rosnące ryzyko przymusowej migracji, a także brak bezpieczeństwa żywnościowego to tylko niektóre ze zjawisk, które negatywnie wpłyną na średnią długość życia człowieka. Jak informuje Zespół Doradczy ds. Kryzysu Klimatycznego Przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk, nie ominą one również Polski.

“Bez szybkich i zakrojonych na szeroką skalę działań, narastające fale upałów i inne zjawiska ekstremalne będą coraz bardziej niszczycielskie, poziom morza będzie podnosił się coraz szybciej, spadną plony i zmniejszy się dostęp do wody. To obniży poziom życia ludzi, a licznych zmusi do migracji lub pozbawi ich życia. Większość tych zjawisk i ich konsekwencji dotyczy również Polski" - informuje Zespół Doradczy ds. Kryzysu Klimatycznego Przy Prezesie PAN.

W wyniku ocieplenia klimatu, w Polsce zmienia się również charakterystyka deszczów. Opady przybierają ekstremalną postać, pojawiają się niespodziewanie i prowadzą zarówno do powodzi, jak i do pogorszenia jakości wody. Przesuszona gleba wystawiona na działanie wysokich temperatur paruje coraz szybciej, a nagłe, intensywne ulewy nie są w stanie jej nawodnić. Ekstremalne zjawiska pogodowe, nawet jeśli związane z upragnionym deszczem, mają niszczycielską moc i niosą spustoszenie zarówno w świecie roślin, jak i zaskoczonych nowymi warunkami zwierząt. W Polsce już czwarty rok z rzędu panuje susza, na co mogą pomóc jedynie regularne i zrównoważone opady.

Obecnie polskie rolnictwo uzależnione jest od deszczu, a problemy rolnictwa będą przekładać się na produkcję żywności i jej ceny. Jednocześnie to właśnie poprzez zmiany w sektorze żywności możemy szukać rozwiązań. Mateusz Kowalczyk, współtwórca aplikacji Foodsi, która walczy z marnowaniem jedzenia zauważa, że nieprawidłowe dysponowanie zasobami żywnościowymi jest jedną z głównych przyczyn kryzysu klimatycznego.

“Na świecie aż jedna trzecia wyprodukowanej żywności nie jest konsumowana, co oznacza, że zużyte zasoby i gazy cieplarniane emitowane przy jej produkcji były niepotrzebne. Marnując jedzenie, marnujemy także cenną wodę. Toksyczne związki uwolnione w procesie transportu czy pakowania pozostaną w atmosferze na zawsze, a sam produkt ląduje w koszu na śmieci. W samej Polsce wyrzucamy rocznie niemal 9 milionów ton jedzenia. Te statystyki są zatrważające, szczególnie w świetle naszych zasadnych lęków, że wkrótce może nam go zabraknąć. Racjonalna i etyczna konsumpcja to niezbędny krok na drodze ku lepszej przyszłości" - mówi Mateusz Kowalczyk, współtwórca aplikacji Foodsi.

Niedostatek wody to przejaw postępującej katastrofy klimatycznej, ale też zwiastun problemów ekonomicznych dla wielu przedsiębiorców. Sektor gastronomii i hotelarstwa od lat walczy ze zbyt wysokimi kosztami jej użytkowania, a pogłębiająca się susza sprawi, że ceny będą coraz wyższe. Przed podobnym wyzwaniem stoi także sektor produkcji żywności, czy rolnictwa, które już teraz doświadcza ekonomicznego kryzysu. Chociaż moda wśród marek na proekologiczne akcje trwa już od kilku lat, świadomi konsumenci będą dyktować coraz surowsze warunki. Rozsądne dysponowanie zasobami naturalnymi nie może ograniczać się do działań wizerunkowych, a musi stanowić jeden z fundamentalnych działań przedsiębiorstwa. Oszczędzanie wody stanowi obecnie nie tylko troskę o środowisko, ale też finansową konieczność, bez której biznes nie ma szansy przetrwać.

Ostatnie wydarzenia w Kanadzie, gdzie temperatura powietrza wzrosła nawet do 49,6°C, to dla wielu osób punkt zwrotny - nie możemy już dłużej ignorować globalnego ocieplenia, kiedy jego skutki nie pozwalają żyć. Chociaż mało kto się spodziewał tropikalnych upałów w tym regionie świata, grono badaczy wyraziło swoje obawy o zmiany pogodowe już dwa lata temu, publikując raport CCCR (Raport o Zmieniającym Się Klimacie Kanady). Najnowsze badania przeprowadzone przez World Weather Attribution (międzynarodowy zespół naukowców) wyraźnie wskazują, że wzrost dwutlenku węgla w atmosferze przyczynił się do ekstremalnych upałów.

ONZ informuje, że już 2,2 miliardy ludzi na świecie nie ma dostępu do bezpiecznych zasobów wody pitnej, a 55 proc. światowej populacji żyje bez akcesu do bezpiecznie zarządzanych usług sanitarnych. W ciągu ostatniego stulecia zużycie wody wzrosło natomiast aż sześciokrotnie. W świetle trwających susz i zmian klimatycznych, wody może po prostu zabraknąć, co odczujemy dotkliwie również w Polsce. W dobie zmiany klimatu i postępującej degradacji środowiska, postrzeganie zasobów naturalnych powinno się diametralnie zmienić, a nasze nawyki konsumenckie ewoluować. Szczególnie, że dysponujemy już narzędziami, które mogą ocalić świat.

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami