Dodatek za wysługę lat nie dla każdego. Sprawdź, komu przysługuje

Dodatek za wysługę lat jest ściśle związany z pracą w tak zwanej budżetówce, choć mogą na niego liczyć również niektórzy pracownicy sektora prywatnego. W tym drugim przypadku zależy on jednak od dobrej woli pracodawcy i zdarza się stosunkowo rzadko. Natomiast pracownicy sfery budżetowej mogą sobie dokładnie wyliczyć, ile wynosi i jak będzie rosło ich stażowe. 

Wszyscy pracownicy sektora publicznego mogą liczyć na dodatek stażowy, który rośnie wraz ze wzrostem liczby lat pracy. Jest to forma nagrody za długą współpracę i lojalność względem jednego zakładu pracy. Wlicza się on do dochodu, od którego odprowadzany jest podatek. Komu przysługuje dodatek za wysługę lat?  

• nauczycielom po 4 latach pracy; 
• urzędnikom samorządowym po 5 latach pracy,  
• funkcjonariuszom służb mundurowych po 2 latach pracy; 
• pracownikom służby zdrowia po 5 latach pracy; 
• żołnierzom zawodowym po 3 latach pracy; 
• pracownikom ośrodków pomocy społecznej po 5 latach pracy; 
• kolejarzom po roku pracy; 
• pracownikom sądów i prokuratur po 6 latach pracy. 

Dodatek za wysługę lat wlicza się do dochodu, co oznacza, że trzeba od niego odprowadzić podatek i składki ZUS.  

Dodatek stażowy oblicza się inaczej dla poszczególnych grup zawodowych. W przypadku nauczycieli określa to Karta Nauczyciela, która mówi, że dodatek stażowy w wysokości 1 proc. pensji przysługuje po 4 latach pracy i z każdym rokiem rośnie o 1 proc. Nie może jednak przekroczyć 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego. Z kolei pracownicy samorządowi otrzymują wprawdzie dodatek stażowy dopiero po 5 latach pracy, ale za to od razu wskakują na pułap 5 proc. pensji zasadniczej i kwota ta rośnie z każdym rokiem o kolejny 1 proc. Podobnie jak w przypadku nauczycieli, nie może jednak przekroczyć 20 proc. wynagrodzenia.  

Zupełnie inaczej oblicza się te kwoty dla zawodowych wojskowych. Mogą oni liczyć na dodatek za wysługę lat w wysokości 3 proc. pensji już po 3 latach pracy. Co trzy lata kwota będzie rosła o kolejnych 3proc., aż do 15 roku służby. Tu od niedawna w przypadku żołnierzy wchodzi tak zwany dodatek motywacyjny, zwany też “antyemeryckim", który również związany jest ze stażem pracy. Po 15 latach służby wojskowy może liczyć na dodatkowy 1 proc. pensji każdego roku, aż do osiągnięcia 35 proc. w przypadku odsłużenia 35 lat.  

Podobny mechanizm działa w przypadku policjantów. Im dodatek stażowy przysługuje po 2 latach pracy w wysokości 2 proc. Pensji. Później co roku rośnie o 1 proc, a po 20 latach pracy o 2 proc. pensji za każde 2 lata. Maksymalny dodatek za wysługę lat, jaki mogą otrzymać policjanci, wynosi 35 proc. wynagrodzenia zasadniczego. 

Przy obliczaniu dodatku stażowego liczy się liczba przepracowanych lat. Wliczają się tutaj wszystkie, nawet zamknięte okresy zatrudnienia obejmujące umowę o pracę, a także:  

• praca za granicą, 
• prowadzenie gospodarstwa rolnego, 
• studia doktoranckie, ale nie dłużej niż 4 lata, 
• czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych, 
• służba wojskowa, 
• okres, za który pracownik został przywrócony do pracy w ramach decyzji sądu, 
• okres, za który pracownik miał skrócony okres wypowiedzenia, jeżeli umowa została rozwiązana z winy pracodawcy. 
• dni nieobecności w pracy z powodu choroby, opieki nad dzieckiem lub członkiem rodziny. 

Natomiast do wysługi lat nie wliczają się okresy zatrudnienia w oparciu u umowy cywilno-prawne oraz czas prowadzenia działalności gospodarczej. Zmiany w tym zakresie wprowadzone zostaną dopiero 1 stycznia 2026 roku, kiedy to wejdzie w życie opublikowana 11 lipca nowelizacja kodeksu pracy. Staż pracy obejmie wtedy osoby zatrudnione na zlecenie oraz prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.  

Czytaj też: Ci pracownicy otrzymają dodatek do wynagrodzenia. Mogą liczyć na 1 tys. zł