Ile kosztuje umieszczenie seniora w domu opieki? Sprawdziliśmy prywatne i publiczne placówki

Domy pomocy społecznej (DPS) to placówki, które zapewniają całodobową opiekę osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności. Średni czas oczekiwania na miejsce w domu opieki wynosi około pół roku, choć może zdarzyć się, że senior będzie czekał przyjęcie nawet 2-3 lata. Dzieje się tak dlatego, że niekiedy na liście oczekujących może "wyprzedzić" go inna osoba, która bardziej potrzebuje całodobowej opieki.

W Polsce znajduje się około 1800 stacjonarnych zakładów opieki społecznej, które podzielone są ze względu na to, kto ma w nich zamieszkać. Domy pomocy społecznej dzielą się na domy dla:

• osób w podeszłym wieku,
• osób przewlekle somatycznie lub psychicznie chorych,
• osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie,
• dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie,
• osób niepełnosprawnych fizycznie,
• osób uzależnionych od alkoholu.

Od tego, dla kogo przeznaczony jest dom pomocy społecznej, zależeć będzie jego koszt. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca domu pomocy społecznej ustalany jest przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę, marszałka województwa i ogłaszany jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym, nie później niż do 31 marca danego roku.

Ostateczna wysokość opłat za pobyt w publicznym domu seniora ustalana jest indywidualnie i uzależniona jest od dochodu danej osoby lub jej rodziny. Opłata za pobyt w domu pomocy społecznej nie może być jednak wyższa niż średni miesięczny koszt utrzymania w domu pomocy społecznej.

Zgodnie z ustawą osoba umieszczona w domu seniora jest zobowiązana do ponoszenia opłat za pobyt w takim domu w wysokości 70 proc. dochodu, ale nie więcej niż średni koszt utrzymania mieszkańca danej placówki. W przypadku, gdy mieszkaniec nie jest w stanie pokryć ww. kwoty, to wówczas do ponoszenia opłat zobowiązana jest jego rodzina: małżonek, dzieci, wnukowie.

Zgodnie z ustawą jednak bliscy są zobowiązani do ponoszenia kosztów pobytu w DPS tylko wtedy, gdy osiągają oni odpowiedni dochód. Do pomocy finansowej zobowiązane są osoby, jeżeli dochód osoby w rodzinie / osoby samotnie gospodarującej jest wyższy niż 300 proc. kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, ale kwota pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300 proc. tego kryterium.

W 2024 r. kryterium dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 776 zł (300 proc. wynosi 2 328 zł), a dla osoby w rodzinie 600 zł (300 proc. wynosi 1 800 zł).

W następnej kolejności za pobyt seniora w DPS-ie płaci gmina, z której dana osoba została skierowana do domu seniora. Gmina ponosi koszt w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania seniora a opłatami wnoszonymi przez ww. osoby. W niektórych przypadkach senior może być również całkowicie zwolniony z opłat, gdy występują do tego uzasadnione przesłanki, np. długotrwała choroba, niepełnosprawność itd.

Na średni koszt utrzymania mieszkańców DPS składa się zapewnienie dachu nad głową, całodobowa opieka pielęgniarska, pełne wyżywienie, środki higieniczne, utrzymanie czystości, terapia zajęciowa, wsparcie psychologa, a także zajęcia aktywizujące mieszkańców.

Sprawdziliśmy średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańców domu pomocy społecznej w kilku największych miastach w Polsce. I tak w Warszawie średni koszt utrzymania mieszkańca DPS wynosi 8530,26 zł w DPS-ie dla kombatantów, 9064,27 zł w DPS-ie dla osób w wieku podeszłym i ok. 7300 zł w DPS-ie dla osób niepełnosprawnych intelektualnie.

Średni koszt utrzymania mieszkańca DPS-u w Krakowie dla osób w wieku podeszłym wynosi ok. 6400 zł, dla osób przewlekle somatycznie chorych w wieku podeszłym 8700 zł, dla osób niepełnosprawnych od 9 000 do 10 000 zł, dla osób przewlekłe psychicznie chorych 8 100-8 600 zł, z kolei dla osób uzależnionych od alkoholu aż 10 200 zł.

W Katowicach średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca domu opieki dla osób w wieku podeszłym wynosi 7226,47 zł, dla osób z otępieniem, z chorobą Alzheimera 7200 zł, zaś dla osób przewlekle somatycznie chorych ok. 8189 zł.

Prywatne domy opieki dla seniorów funkcjonują w podobny sposób, co placówki DPS, ale zazwyczaj oferują o wiele więcej usług. Prywatne placówki zapewniają seniorom całodobową opiekę, zabiegi rehabilitacyjne, pełne wyżywienie, podstawowe środki czystości, udział w terapii zajęciowej, wsparcie psychologa, niekiedy również zabiegi pielęgnacyjne, fizjoterapię oraz wizyty lekarskie (w zależności od tego, jaki pakiet pobytu zostanie wybrany).

Oprócz tego, że często oferują znacznie większe udogodnienia, to dodatkowo wyróżnia je większa dostępność. Na przyjęcie do prywatnego domu seniora zazwyczaj nie trzeba czekać kilku miesięcy, a wszystkie formalności można załatwić nawet w kilka dni. Poza tym w przypadku prywatnych placówek nie ma konieczności spełniania żadnych kryteriów zdrowotnych, aby senior został przyjęty. Do prywatnego domu seniora może zostać przyjęty każdy zainteresowany.

Udogodnienia te przekładają się na cenę za pobyt w prywatnych domach seniora, które są znacznie wyższe, dlatego, że ich koszt w całości ponosi senior lub jego rodzina.

Sprawdziliśmy ceny w domach seniora w kilku miejscach w Polsce i tak, w Warszawie ceny za miesięczny pobyt w domach opieki dla osób starszych zaczynają się od 7 000 zł. W województwie małopolskim pobyt w domu seniora to koszt ok. 6300 zł za pobyt w pokoju dwuosobowym.

W województwie śląskim ceny rozpoczynają się od 5600 zł za miesięczny pobyt, w województwie pomorskim pobyt w domu seniora w 3-osobowym pokoju kosztuje 5870 zł, w pokoju dwuosobowym 6440 zł, zaś w pokoju jednoosobowym 6850 zł. Nieco niższe ceny są w województwie łódzkim, bo tam za miesięczny pobyt w domu seniora zapłacimy od 4500 zł do 5800 zł.

Koszt pobytu w prywatnym domu seniora w całości pokrywa senior lub jego rodzina. W takiej sytuacji niestety osoby starsze nie mogą liczyć na żadne dofinansowanie, co powoduje, że nie każdy może pozwolić sobie na opłacenie prywatnej placówki.

WG