Może alimenty od dziadków?
W sytuacji, gdy z różnych względów niemożliwe jest uzyskanie alimentów od rodziców, dziecko ma prawo dochodzić ich od swoich dziadków. Przypadki, kiedy to dziadkowie są zobowiązani do płacenia alimentów zawarte są w Ustawie z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r, Nr 9, poz. 59 ze zm.).
Kiedy powstaje obowiązek alimentacyjny dziadków?
Obowiązek utrzymania i wychowania dziecka ciąży przede wszystkim na rodzicach dziecka. Mają oni obowiązek dostarczać mu środków utrzymania i wychowania. W przypadku, kiedy jedno z rodziców nie żyje lub nie jest w stanie samemu zaspokoić potrzeb dziecka, obowiązek ten w całości spoczywa na drugim z rodziców. Należy jednak pamiętać, że obowiązek alimentacyjny obciąża nie tylko rodziców małoletniego dziecka ale wszystkich krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. W sytuacji, gdy brak jest osoby zobowiązanej w pierwszej kolejności, np. jeden lub oboje rodziców nie żyją lub jeden z rodziców jest nieznany, obowiązek ten przechodzi na dziadków. Dziadkowie są zobowiązani płacić alimenty na dziecko także wtedy, gdy rodzic lub rodzice nie są w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od nich na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. Ma to miejsce w przypadku, gdy rodzic nie pracuje, jest poważnie chory lub niepełnosprawny a także gdy egzekucja alimentów jest bezskuteczna.
Jeżeli żyją dziadkowie zarówno od strony matki jak i ojca dziecka, sąd bierze pod uwagę sytuację materialno-finansową każdej ze stron. Prawo nie wskazuje bowiem, którzy dziadkowie powinni płacić alimenty w pierwszej kolejności. Może się również zdarzyć, że dziadkowie nie będą zdolni do spełniania obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka np. ze względu na wiek, stan zdrowia czy niepełnosprawność. Prawo do alimentów od dziadków ma oczywiście tylko dziecko, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać.
W celu dochodzenia świadczeń alimentacyjnych od dziadków należy złożyć odpowiedni pozew. Przedmiotowy pozew można złożyć albo w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanego lub sądzie właściwym według miejsca zamieszkania uprawionego. W przypadku, gdy jeden z rodziców nie jest w stanie w pełni wywiązywać się ze swojego obowiązku, można w pozwie o alimenty żądać, aby pokrywał on część niezbędnej kwoty a pozostałej części żądać od dziadków.
Dziadkowie mogą mieć później roszczenie regresowe, czyli mogą domagać się zwrotu zapłaconych alimentów, w stosunku do zobowiązanego rodzica, od którego nie można ich uzyskać. Powstanie obowiązku alimentacyjnego dziadków nie powoduje ich odpowiedzialności za istniejące zadłużenie alimentacyjne zobowiązanego rodzica.
Obowiązek alimentacyjny dziadków wygasa z chwilą zmiany sytuacji zobowiązanego rodzica i odzyskania możliwości finansowych, np. na skutek podjęcia przez niego pracy.
