Nie wszystkie banki gotowe na wakacje kredytowe. "Krótki okres skomplikował wdrożenie"
Kiedy możliwe będzie składanie wniosków o wakacje kredytowe? Jak weryfikowane będą oświadczenia kredytobiorców? Do wejścia w życie nowych wakacji od spłaty rat pozostały już zaledwie dni. W największych polskich bankach pytamy, jak oceniają one swoją gotowość do ich udzielania.
Kilka dni temu prezydent podpisał nowelizację ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt na własne cele mieszkaniowe i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Tym razem jednak wakacje kredytowe nie będą dostępne dla wszystkich. Sprawdzamy, czy i jak banki są gotowe na zawieszenie spłaty rat kredytowych w nowej wersji.
W 2024 roku z wakacji kredytowych czterokrotnie skorzystają kredytobiorcy, których rata przekroczy 30 proc. dochodu gospodarstwa domowego wyliczanego jako średnia z trzech ostatnich miesięcy. Kryterium dochodowe nie będzie obowiązywać w przypadku kredytobiorców, którzy mają co najmniej troje dzieci.
Zawieszenie spłaty rat kredytu możliwe będzie dwukrotnie w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia i dwukrotnie między 1 września a 31 grudnia. Wakacje kredytowe będą przysługiwać, gdy wartość udzielonego kredytu nie będzie przekraczała 1,2 mln zł.
Problem polega na sposobie weryfikacji dochodu, który zapisany jest w ustawie. Jeżeli kredytobiorca posiada co najmniej troje dzieci lub uważa, że jego średnia arytmetyczna wartości wskaźnika RdD (rata do dochodu) za okres ostatnich trzech miesięcy przekracza 30 proc., to powinien on złożyć w banku stosowane oświadczenie:
"Składający oświadczenia jest obowiązany do zawarcia w nich klauzuli następującej treści: 'Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia'. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń", czytamy w treści ustawy.
W teorii takie obliczenie dochodu jest proste. Wystarczy skorzystać z prostego wzoru: rata kredytu / 0,3. Otrzymany wynik pokaże średni dochód miesięczny, jaki można uzyskać w ciągu trzech miesięcy przed złożeniem wniosku. Jednak samo sprawdzenie wysokości dochodu może okazać się sporym wyzwaniem, gdy kredytobiorca osiąga dochody z różnych źródeł lub prowadzi działalność gospodarczą. A jak banki gotowe są na weryfikację oświadczeń klientów i samego wejścia w życie ustawy?
PKO Bank Polski zapewnia, że już wkrótce opublikuje szczegóły dotyczące wdrożenia wakacji kredytowych 2024. Wówczas poda także niuanse dotyczące wyliczeń stosunku raty do dochodu i listę wymaganych dokumentów.
"Pełna informacja dla naszych klientów chcących skorzystać z tego rozwiązania pojawi się m.in. na stronie internetowej banku jeszcze w maju w momencie, w którym uruchomimy możliwość składania wniosków" - informuje PKO Bank Polski w nadesłanej do nas odpowiedzi.
Nie do końca gotowe są także inne duże banki w Polsce. Bardzo krótkiej odpowiedzi udzielił nam choćby ING Bank Śląski:
- Obecnie w banku trwają prace nad dostosowaniem się do wymogów ustawy, która zgodnie z treścią ma obowiązywać od 1 czerwca - informuje nas biuro prasowe ING.
Bank przewiduje swoją gotowość do obsługi wniosków o wakacje kredytowe 2024 w terminie wejścia w życie ustawy. Podobnie z resztą jak Alior Bank, który już teraz potwierdza, że "wnioski o zawieszenie będzie można składać w bankowości elektronicznej, w oddziale banku lub korespondencyjnie".
- W kwestii weryfikacji kryteriów będziemy się stosować do przepisów prawa, a te w chwili obecnej zakładają weryfikację złożenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenia o spełnieniu kryteriów - tłumaczy Interii Biznes Anna Lorenc-Dydlińska z Alior Banku.
Bank zapewnia, że każdy klient będzie mógł liczyć na wsparcie w prawidłowej ocenie wysokości dochodu. Na ten moment jednak Alior Bank prowadzi prace nad "operacyjną obsługą wniosków o wakacje kredytowe". Biuro prasowe zapewnia, że wnioski będzie można składać już w dniu wejścia w życie przepisów.
Bardzo spokojnie do tematu nowych wakacji kredytowych podchodzi Pekao Bank Polski:
- Ustawa o kolejnej odsłonie wakacji kredytowych nie jest dla nas zaskoczeniem i jesteśmy operacyjnie gotowi do wykonania jej postanowień w terminach - zapewnia nas Paweł Jurek, rzecznik prasowy Pekao Banku Polskiego.
O ile ustawa zostanie do tego czasu opublikowana w Dzienniku Ustaw, bank planuje udostępnić możliwość składania wniosków już 15 maja. "Wniosek będzie można złożyć w bankowości internetowej Pekao24, aplikacji mobilnej PeoPay lub w oddziale naszego banku", dodaje rzecznik Pekao.
Kierownik działu kredytów hipotecznych mBanku przekazuje Interii Biznes, że "krótki okres od poznania ostatecznego kształtu do startu zdecydowanie skomplikował wdrożenie (wakacji kredytowych - przyp. red.) i pracę nad innymi projektami w banku". W mBanku klient będzie mógł złożyć wniosek przez serwis transakcyjny, aplikację mobilną lub w placówce banku.
- Wniosek o zawieszenie spłat rat udostępnimy w dniu wejścia ustawy w życie - przekonuje Daniel Iwoni, kierujący wydziałem kredytów hipotecznych w mBanku i dodaje: - Zgodnie z podpisaną przez prezydenta ustawą zawieszenie spłat rat następuje na podstawie oświadczenia klienta o spełnieniu warunków. Klient składa oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej.
"Na ten moment możemy przekazać, że Bank Millennium jest gotowy, aby przyjmować wnioski o wakacje ustawowe zgodnie z terminem wejścia ustawy w życie" - odpowiada krótko na nasze pytania biuro prasowe Millenium. Podobną gotowość wykazuje także Santander Bank Polska, który wzorem Banku Pekao zamierza udostępnić możliwość składania wniosków już 15 maja, a weryfikacji będą tutaj podlegać trzy oświadczenia:
- o liczbie dzieci na utrzymaniu;
- o wysokości wskaźnika raty do dochodu na poziomie przekraczającym 30 proc.;
- o zawarciu umowy kredytowej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
"Będziemy udostępniać swoim klientom możliwość wnioskowania o wakacje zgodnie z terminem obowiązywania - jesteśmy już do tego procesu gotowi" - potwierdza nam biuro prasowe Santandera.
Ustawa o wakacjach kredytowych ma wejść w życie z dniem 15 maja br.
Agnieszka Maciuła-Ziomek