Pamiętaj, powiadom fiskusa
Książeczkowe dowody osobiste wkrótce odejdą "do lamusa". Są ważne tylko do końca marca. Osoby, które jeszcze nie odebrały swoich nowych dowodów, zgłoszą się więc zapewne po nie w najbliższych dniach.
Na tym jednak nie koniec sprawy. O wymianie dowodu osobistego trzeba poinformować urząd skarbowy. Jak to zrobić?
Po pierwsze: wybierz druk
Numer identyfikacji podatkowej (NIP) zostaje nadany każdej osobie w formie decyzji. Urząd skarbowy wydaje ją na podstawie zgłoszenia identyfikacyjnego. Zgłoszenie to składa się tylko raz - bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych podatków czy formę opodatkowania. Należy jednak informować urząd skarbowy o zmianie zawartych w nim danych. Obowiązek ten wynika z art. 9 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
Wśród danych, które osoba fizyczna podaje w zgłoszeniu, jest seria i numer dowodu tożsamości. Podatnik, który podał urzędowi skarbowemu numer i serię starego dowodu osobistego, po jego wymianie powinien więc zgłosić serię i numer nowego dowodu. Informację tę przekazuje się poprzez złożenie zgłoszenia aktualizacyjnego. Należy wypełnić i złożyć NIP-1 albo NIP-3.
NIP-1 składają osoby fizyczne prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą, z wyjątkiem wykonujących tę działalność wyłącznie w formie uczestniczenia w spółkach cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych lub komandytowo-akcyjnych. NIP-3 przeznaczony jest natomiast dla osób nieprowadzących w ogóle działalności gospodarczej, a także wspólników wyżej wymienionych spółek, jeżeli poza uczestnictwem w nich nie prowadzą innej działalności gospodarczej. Obydwa druki - zarówno NIP-1, jak i NIP-3 - można znaleźć na stronach internetowych naszego Wydawnictwa: www.gofin.pl oraz www.gazetapodatkowa.pl (w bazie wzorów druków i formularzy).
Po drugie: złóż zgłoszenie
Aktualizacyjne zgłoszenie NIP, z serią i numerem nowego dowodu osobistego, musi oczywiście trafić do urzędu skarbowego. Warto wiedzieć, że niekiedy w jego złożeniu może mieć swój udział ?pośrednik?.
Zgłoszenie aktualizacyjne można złożyć za pośrednictwem organu wydającego dowód. Trzeba jednak pamiętać, że z tego rozwiązania nie mogą skorzystać przedsiębiorcy. To udogodnienie zarezerwowane jest tylko dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Urząd wydający dowody ma obowiązek poinformować daną osobę o obowiązku złożenia zgłoszenia aktualizacyjnego i przekazać jej zgłoszenie właściwemu urzędowi skarbowemu.
Emeryci i renciści mogą ponadto skorzystać z pośrednictwa organu emerytalnego lub rentowego (np. ZUS). Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, dla których płatnikiem jest taki organ, mogą bowiem dokonać zgłoszenia aktualizacyjnego za jego pośrednictwem. Organ ten zobowiązany jest przekazać zgłoszenie właściwemu urzędowi skarbowemu w ciągu 7 dni od dnia złożenia go przez podatnika.
NIP-1 czy NIP-3 można oczywiście zanieść do urzędu skarbowego lub wysłać na jego adres. Nie należy jednak tego odkładać. Podatnicy podatku od towarów i usług powinni złożyć zgłoszenie aktualizacyjne w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. Pozostałe osoby mają na to więcej czasu. Zgłoszenie aktualizacyjne powinny złożyć w ciągu 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.
Po trzecie: nie zwlekaj
Podatnik, który wbrew obowiązkowi nie zaktualizuje danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym, naraża się na sankcje karne skarbowe. Podstawę do ukarania takiej osoby stanowi art. 81 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego. Taki czyn kwalifikowany jest jako wykroczenie skarbowe. Grozi za nie grzywna od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W odniesieniu do obecnie obowiązującego minimalnego wynagrodzenia, czyli 1.126 zł, oznacza to przedział od 112,60 zł do 22.520 zł.
Pewnym pocieszeniem może być to, że za wykroczenie skarbowe dostaje się na ogół mandat karny. On zaś nie może opiewać na kilkanaście czy kilkadziesiąt tysięcy złotych. Grzywna nałożona mandatem karnym może być wymierzona w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Obecnie nie może więc przekroczyć 2.252 zł. Aby dostać mandat karny muszą być jednak spełnienie określone prawem warunki. Wchodzi to w rachubę m.in. wtedy, gdy osoba sprawcy i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości, nie ma potrzeby wymierzenia wysokiej grzywny, sprawca przyjął mandat.
Przy ustalaniu wysokości grzywny uwzględniane są stosunki majątkowe i rodzinne sprawcy. Brane są pod uwagę również jego dochody oraz możliwości zarobkowania.
Osoba, która zapomni złożyć zgłoszenie aktualizacyjne, powinna jednak pamiętać, że nie jest wykroczeniem skarbowym czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Wynika to z art. 1 § 2 Kodeksu karnego skarbowego. Mimo wszystko należy jednak powiadomić urząd skarbowy o wymianie dowodu osobistego. Zgłoszenie aktualizacyjne trzeba złożyć, nawet jeśli jest już po terminie.
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 13.10.1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. nr 269, poz. 2681 ze zm.),ustawa z dnia 10.09.1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 ze zm.).
autor: Małgorzata Żujewska
