Potop Polaków w Szwecji

Szwecja to atrakcyjny kraj dla naszych rodaków, ma dosyć korzystny klimat, różniący się znacznie między regionami północnymi i południowymi.

Jak tam dojechać?
Samolotem- Wizzair lub LOT oferują bezpośrednie połączenia ze Szwecją,z przesiadką dolecimy liniami SAS, Finnair, KLM, Lufthansa. Czas podróży to ok 80 min , a bilet lotniczy kosztuje ok 130 SEK w jedną stronę.
Promem- z Gdańska Polferries, z Gdyni Stena Line, ze Świnoujścia Unity Line
Czas podróży promem jest uzależniony od miejsca docelowego w Szwecji.

Usługi medyczne
Informacje o usługach medycznych można uzyskać w lokalnych oddziałach zakładu ubezpieczeń społecznych (Lokala Forsakringskass). Jeżeli chodzi o kwestie leczenia szpitalnego można zgłaszać się do dowolnego szpitala publicznego, należy jednak korzystać z usług lekarzy pracujących w ramach systemu ubezpieczeń społecznych i przedstawić formularz E111.

Płatne leczenie
Udział pacjenta w kosztach konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą w przychodni różnią się w poszczególnych miejscowościach i wynosi około: 60 - 140 SEK za konsultację internisty, 40 - 120 SEK za konsultację fizjoterapeuty. Za konsultację u specjalisty lub pomoc w nagłym wypadku udział pacjenta wyniesie od 125 do 250 SEK. Nagłą pomoc dentystyczną można uzyskać za obniżoną opłatą w Państwowej Klinice Dentystycznej lub u stomatologa współpracującego z programem ubezpieczeń społecznych. Pacjent ponosi 100% opłaty do 700 SEK, 65% opłaty do kwoty 13500 SEK i 30% kwoty wyższej niż 13500. Ceny za usługi stomatologiczne ustalone są w taryfie państwowej. Bezpłatne leczenie stomatologiczne oferowane jest dzieciom do lat 19 przez władze samorządowe.

Koszty leków
Pacjent opłaca pełne koszty leków i materiałów chirurgicznych do wysokości 400 SEK, 50% kosztów pomiędzy 401 i 1200 SEK, 25% kosztów od 1201 do 2800 SEK i 10% kosztów od 2801 do 3800 SEK. Kosztów powyżej 3800 SEK pacjent nie ponosi. Wartość zakupu określa wysokość następnej zapłaty. Istniejący poprzednio system ochrony przed wysokimi kosztami służby zdrowia i leków został obecnie podzielony na dwa oddzielne programy dotyczące lecznictwa i leków. Nikt nie musi płacić więcej niż 900 SEK za leczenie i 1300 SEK za leki na receptę w ciągu 12 miesięcy.

Zakupy przykładowe ceny - Uwaga 1 SEK - to ok 0,45 zł to : chleb 20 ( koron szwedzkich ), płatki śniadaniowe 27,90, ser żółty 100 ,makaron 15, kawa 41,90 ,herbata 27,90 ,ziemniaki 7,90 - 19,90 ,pizza 36 ,papierosy 44-55, piwo (Norrlandsguld -6 X0.5 l) 56,90 ,obiad w restauracji w porze lunchu 40 - 70
Godziny otwarcia sklepów poniedziałek - piątek 9.00 - 18.00 sobota 10.00 - 17.00 niedziela 12.00 - 16.00 Mniejsze sklepy spożywcze sieci 7-Eleven czynne są przez całą dobę
Apteki (Apoteket) Godziny otwarcia poniedziałek - piątek 9.00 - 18.00 sobota 10.00 - 14.00 niedziela - zamknięte. Warto wiedzieć że kupując żywność szukać należy towarów z oznaczeniem EXTRAPRIS lub fynd.

Komunikacja publiczna
Pociągi - Sieć kolei jest dobrze rozbudowana szczególnie na południu kraju. Na północy sieć nie jest już tak gęsta, ale pociągi kursują do wszystkich większych miast w tym rejonie. Linie kolejowe cechuje niezawodna punktualność i dobra jakość usług. Ostatnio rozbudowywana jest sieć szybkich pociągów X2000. Skracają one znacznie czas trwania podróży i kursują już do paru większych miast w Szwecji.
Samoloty -Szybką i wygodną formą transportu jest korzystanie z krajowych linii lotniczych. Sieć połączeń jest dobrze rozbudowana i można dolecieć do wszystkich większych miast.
Autobusy-Autobusy są mniej więcej o połowę tańsze od pociągów ale podróż trwa znacznie dłużej, więc na dłuższych trasach lepiej skorzystać z pociągu lub samolotu.W miastach bardzo dobrze rozbudowana jest sieć autobusów miejskich, kursujących często i punktualnie. Więcej informacji można znaleźć w lokalnych biurach informacji turystycznej.
Promy-Główne trasy promowe łączą miasto Visby na wyspie Gotlandia z Nyshamn koło Sztokholmu oraz z Oskarshamn bardziej na południe.
Taksówki- Opłaty za taksówki są dość wysokie w całej Szwecji. Telefoniczne przywołanie jest bezpłatne. Zbędne jest dawanie napiwków. W taksówkach można płacić zarówno gotówką jak i większością kart kredytowych.

Urzędy -(Posten) czynne są:poniedziałek - piątek 9.00 - 18.00, sobota 10.00 - 13.00, niedziela zamknięte. Małe urzędy pocztowe, przyjmujące listy i paczki, otwarte są również w wielu kioskach, stacjach benzynowych i sklepach. Znaczki można kupić, oprócz poczty, również w wielu kioskach z gazetami, hotelach i księgarniach.Znaczek na zwykły list lub kartkę do któregoś z krajów europejskich kosztuje 10 SEK, do adresata w Szwecji - 5,50 SEK. Do niebieskich skrzynek pocztowych wrzucamy przesyłki lokalne, do żółtych - wszystkie typy przesyłe Wszystkie telefony publiczne działają na karty magnetyczne, które można kupić w kioskach z gazetami (Pressbyran). Karty te są o nominałach 30, 60 i 120 impulsów i kosztują odpowiednio 35 SEK, 60 SEK i 100 SEK. Możliwe jest również używanie większości kart kredytowych. Telefon w razie nagłych wypadków ( policja, straż pożarna, pogotowie) ma numer 112 i jest bezpłatny. Wszystkie numery z prefixem 020 są również bezpłatne. Dzwoniąc do Szwecji należy najpierw wykręcić numer kierunkowy kraju - 0046, następnie numer kierunkowy miasta (bez zera) a potem numer abonenta.

Praca Od 1 maja 2004 r. obywatele polscy mogą swobodnie poszukiwać w Szwecji zatrudnienia, a następnie po uzyskaniu oferty pracy mogą ją podjąć i uzyskać szwedzką karte pobytu. Swobodny przepływ osób (pracowników) oznacza prawo każdego obywatela Unii Europejskiej m.in. do pobytu i wykonywania pracy,a także korzystania z wszelkiej pomocy miejscowych urzędów zatrudnienia. Prawo UE zwraca uwagę na prawo równego traktowania, zatem Polak pracujący w Szwecji powinien być traktowany na równi z obywatelem szwedzkim. Będzie miał takie same prawa i obowiązki pod względem warunków zatrudnienia, pracy, wynagrodzenia, stosunku pracy, czy szkolenia zawodowego. Prawo europejskie dotyczy w tym samym stopniu pracownika, który podejmuje zatrudnienie, jak i członków jego rodziny.Współmałżonek i dzieci maja również prawo do pobytu i podjęcia pracy. Procedura uzyskiwania prawa pobytu przewiduje składanie osobnych wniosków zarówno przez osoby pełnoletnie jak niepełnoletnie (w imieniu dzieci pod wnioskiem podpisują się rodzice). Formularze mogą zostać złożone po przybyciu do Szwecji. Do wniosku dołącza się ważny paszport lub dowód osobisty oraz dokumenty ukazujące, że dana osoba spełnia wymagania, aby otrzymać prawo pobytu danej kategorii.

Osoby podejmujące zatrudnienie powinny przedłożyć ważną ofertę pracy lub dokument potwierdzający zawarcie umowy o pracę. Jeśli terminowa umowa o pracę zawarta będzie na okres minimum 1 roku,pozwolenie na pobyt zostanie udzielone na 5 lat. Jeżeli jednak kontrakt zawarty będzie na mniej niż 1 rok, pozwolenie na pobyt przyznaje się tylko na czas wykonywania zatrudnienia.
Osoby podejmujące działalność zarobkową w ramach samozatrudnienia muszą udokumentować swój status przedkładając min.dowód zarejestrowania działalności i kartę podatkową. W przypadku pozytywnej decyzji, głównemu wnioskodawcy oraz członkom jego rodziny (mąż/żona, dzieci poniżej 21 roku życia lub starsze będące na utrzymaniu rodziców, rodzice będące na utrzymaniu dzieci) przyznaje się prawo pobytu na okres pięciu lat. Urzędy zatrudnienia (pośrednictwa pracy) odgrywają bardzo aktywną rolę na szwedzkim rynku pracy,służąc zarówno poszukującym pracy, jak i osobom oferującym pracę. Zapewniają one informację oraz organizują usługi dla osób bez pracy takie jak: kursy, szkolenia i doradztwo. Urzędy te wydają specjalne czasopisma min."Platsjournalen" i "Nytt Jobb", w których podają listę wolnych stanowisk i udzielają szeregu pożytecznych informacji. Duże znaczenie na rynku pracy mają informacje publikowane w internecie.
Największym i najbardziej powszechnym jest system bazy danych zwany "Bankiem Wolnych Miejsc" (www.platsbanken.ams.se). Za jego pośrednictwem poszukujący pracy mogą zamieszczać swoje ogłoszenia. Nie trzeba rejestrować się w urzędzie zatrudnienia w celu znalezienia pracy lub informacji. Jednakże rejestracja niezbędna jest, aby móc uzyskać świadczenia dla bezrobotnych lub zapisać się na kurs. Świadczenia te przysługują jedynie w przypadku wcześniejszego zatrudnienia na terenie Szwecji. Ogromną rolę na rynku pracy spełniają ogłoszenia w prasie codziennej. Największe gazety poranne "Dagens Nyheter", "Svenska Dagbladet" i"Dagens Industri" poświęcają wiele miejsca na ogłoszenia pracy, a ponadto dwa razy w tygodniu wydawane są specjalne dodatki poświęcone pracy. Poszukujący zatrudnienia bardzo często zamieszczają ogłoszenia również w prasie lokalnej. Agencje pośrednictwa pracy zajmują się głównie wyszukiwaniem personelu średniego i wyższego szczebla. Niektóre z nich tworzą własne bazy danych i udostępniają je w miarę zainteresowania kandydatów. Innym popularnym sposobem znalezienia pracy są tzw. targi ofert pracy, organizowane regularnie m.in. przez uniwersytety, urzędy zatrudnienia i związki zawodowe.

Praca sezonowa
Bardzo popularna i w stosunkowo łatwa do znalezienia jest praca wakacyjna. Podstawowym wymogiem jest posiadanie legalnego pobytu w Szwecji i znajomość języka szwedzkiego. Mimo to, osoby nie mówiące w tym języku mogą znaleźć pracę w hotelarstwie i sektorze usług. Wiele osób może uzyskać pracę sezonową w rolnictwie, zwłaszcza na południu Szwecji.
Do zawodów "regulowanych", wymagających autoryzacji lub rejestracji w celu ich wykonywania, należą m.in.lekarze, fizjoterapeuci, księgowi. Do wykonywania niektórych zawodów niezbędna jest znajomość języka szwedzkiego. Zaliczają się do nich m.in. lekarze,stomatolodzy, pielęgniarki, położne, farmaceuci, weterynarze,architekci. Kwalifikacje innych wysoko wykształconych pracowników (minimum 3 lata studiów uniwersyteckich) będą sprawdzane. Do zawodów takich należą min.prawnicy, terapeuci, dietetycy, nauczyciele, optycy, psychologowie,psychoterapeuci, inżynierowie itp.

Informacje na temat pracy:

Wydział Wizowy Ambasady Królestwa Szwecji w Warszawie: 00-585 Warszawa, ul.Bagatela 3, tel.: (22) 640-89-90

Konsulat Generalny Królestwa Szwecji w Gdańsku: 80-748 Gdańsk, ul. Chmielna101/102, tel.: (58) 300-95-00

MSZ Królestwa Szwecji: tel. +46 8 405-10-00, http://www.ud.se

Państwowy Urząd Migracyjny : tel. +46 11 15-60-33, Źródło: Konsulat Generalny RP w Sztokholmie i Szwedzki Urząd Migracyjny(Migrationsverket)

Gdzie szukać pracy?
Najlepiej przez sprawdzone agencje pośrednictwa pracy, gdyż nawet w takim kraju jak Szwecja zdarzają sie oszuści, wykorzystujący nasza naiwność. Sprawdzone adresy internetowe to:
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej www.praca.gov.pl
Europejskie służby Zatrudnienia EURES www.eures.praca.gov.pl www.jobbline.se , www.jobb.dn.se , www.joboptions.com , www.cedefop.eu.int/transparency/cv.asp - tutaj znajdziesz wzór szwedzkiego cv

Powołując się na wywiad z konsulem generalnym RP w Sztokholmie Wiesławem Scholzem, opublikowanym w Dzienniku Polskim , najbardziej potrzebni w Szwecji są lekarze , pielęgniarki oraz budowlańcy z kwalifikacjami. Oczywiście od pracowników w służbie zdrowia wymagana jest znajomość języka szwedzkiego, angielski nie wystarczy, natomiast przy pracach fizycznych poradzimy sobie znając tylko angielski na średnim poziomie.

Przybliżone zarobki

spawacz 15 tys.(koron szwedzkich 1 SEK= 0,45 ZŁ)
malarz 130/ godz
pielęgniarka 23-24 tys.
stomatolog 40 - 45 tys.
lekarz specjalista od 45 tys.
sprzedawca ok 20 tys.
nauczyciel 23 tys.
informatyk 32 - 34 tys.
prawnik 37- 47 tys.

Ubezpieczenie społeczne Polak pracujący w Szwecji jest objęty systemem ogólnego ubezpieczenia społecznego. Należy jednak najpierw zgłosić się do szwedzkiego ZUSu po numer personalny. Wysokość składki jest różna w zależności od konkretnego przypadku, ale średnio obciążenie pracodawcy wynosi 33 proc wynagrodzenia pracownika. Na ubezpieczenie społeczne składa się ubezpieczenie chorobowe, rodzicielskie, od wypadków w pracy oraz na wypadek inwalidztwa.

Podatki
Przebywając w Szwecji krócej niż pół roku należy płacić 25 proc. podatek dochodowy, natomiast pracując dłużej podatek dzieli się na gminny w wysokości 31 proc i podatek państwowy 20 proc przy dochodzie rocznym przekraczającym 291800 koron lub 25 proc przy dochodzie rocznym wynoszącym ponad 441300 koron. Podatek zapłacony w Szwecji zostaje zaliczony na poczet podatku dochodowego należnego w Polsce - jest to tzw metoda proporcjonalnego odliczania. Natomiast już na miejscu należy szukać w Urzędach pracy (Arbetsformelingen )

Przydatne adresy

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Sztokholmie
Karlagen 35, 114 32 Stockholm, Tel 08-50 57 50 00, Fax 08-50 57 50 86
Dni i godziny przyjęć: poniedziałek, środa, piątek, godz. 10.00-14.00, wtorek: godz. 15.00-18.00

KONSULAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W MALMÖ
Adolf Fredriksgatan 13, 217 74 Malmö Postadress: Box 20512, 200 74 Malmo, Tel: +46-40-267416, Fax: +46-40-91 43 39
Godziny przyjęć: poniedziałki, środy i piątki w godz. 10.00 - 13.00

KONSULAT HONOROWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W KARLSKRONIE
Östra Kopmansgatan 2A, 371 33 Karlskrona Adres pocztowy: Branthalla PL.543C 373 00 Jamjo Telefon: +46 (0)455 561 15 Fax: +46 (0)455 561 60
E-mail: magdalena.svensson@telia.com

KONSULAT HONOROWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W VISBY
Östervag 3 A. SE-621 45 Visby ,Tel: +46 (0)498 20 33 20 , Fax: +46 (0)498 20 33 9
E-mail: inger.harlevi@gtsab.se

KONSULAT HONOROWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W UPPSAL
Storgatan 28 a 750 03 Uppsala, Tel. 018 172 450, Fax 018 172 469

KONSULAT HONOROWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W HALMSTAD
Brogatan 42 , Box 111 301 04 Halmstad tel./fax +46 (0) 35 21 09 55
Dni i godziny urzedowania: poniedzialki, srody, piatki 10.00 - 12.00
E-mail: polska@konsulatet.se , WEB: www.konsulatet.se

źródła : Dziennik Polski
www.szwecja.pl
Ambasada RP w Szwecji - www.polemb.se