Soboń: Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność gruntu stanie się z automatu

Projekt ustawy o przekształceniu współużytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe we współwłasność gruntów w czwartek po pierwszym czytaniu został skierowany do sejmowych komisji.

Jak mówił Soboń w PR24, projekt ustawy przewiduje, że nie będzie "żadnej konieczności cokolwiek zgłaszać czy wnioskować" o takie przekształcenie. "Po prostu stanie się to z automatu" - mówił. Dodał, że każdy otrzyma od starosty, burmistrza czy prezydenta zaświadczenie o takim przekształcaniu.

W projekcie zaproponowano, że od 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi i wielolokalowymi zostanie przekształcone w prawo współwłasności gruntu na rzecz właścicieli domów i lokali położonych na takich gruntach.

Osoby, które staną się z mocy prawa właścicielami gruntów, będą zobowiązane do uiszczania należności za nabycie prawa własności w formie opłat rocznych, przez okres 20 lat. Wysokość opłat za przekształcenie zostanie ustalona według stanu na 1 stycznia 2019 roku. Samorządy będą mogły waloryzować te opłaty - już z tytułu własności - ale tylko przy zastosowaniu wskaźników ogłaszanych przez GUS.

Osobom, które będą chciały uregulować opłaty wcześniej niż w ciągu 20 lat, zostaną zaproponowane bonifikaty. Na gruntach Skarbu Państwa bonifikaty określa projekt ustawy. Dla tych, którzy postanowią zapłacić całą 20-letnią sumę jednorazowo w pierwszym roku, bonifikata będzie wynosiła 60 proc., a w kolejnych latach będzie obniżana o 10 proc. Taka bonifikata na gruntach samorządowych w użytkowaniu wieczystym będzie ustalana przez radę gminy lub powiatu.

Proponowane przepisy stanowią, że jeśli na gruncie będą znajdowały się zarówno budynki mieszkalne, jak i komercyjne to cały grunt zostanie przekształcony we własność, ale przedsiębiorca nie skorzysta z ewentualnej bonifikaty.

Własność gruntów w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków będzie ustalana na podstawie zaświadczenia wydawanego przez organy reprezentujące dotychczasowych właścicieli gruntów - Skarb Państwa oraz gminy. Wpisy mają być wolne od opłat sądowych.

Proponuje się także wprowadzenie przepisu ograniczającego możliwość ustanawiania od 1 stycznia 2019 r. nowych praw użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe. Oznacza to, że od tej daty, z własnością lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego będzie mogło być związane wyłącznie prawo własności gruntu.

Projektodawcy tłumaczą, że proponowane zmiany są odpowiedzią na problemy z przekształcaniem praw użytkowania wieczystego na mocy obowiązującej ustawy z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Chodzi o sytuacje, gdy większość chce przekształcenia, a istnieje konieczność przeprowadzenia postępowania sądowego bez gwarancji powodzenia.

MIiR zapowiedział, że podobne rozwiązanie zostanie zaproponowane dla pozostałych gruntów, jednak taka zmiana wymaga notyfikacji w Komisji Europejskiej, dlatego obecnie przekształcenie będzie dotyczyło jedynie gruntów mieszkaniowych.