Świadczenie pracy na wypowiedzeniu zależy od pracodawcy
W dniu 22 lutego 2016 r. weszło w życie wiele nowych regulacji Kodeksu pracy. Wśród nich znalazł się przepis dotyczący zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Kodeksowe warunki udzielenia takiego zwolnienia zostały uregulowane dość ogólnie, w praktyce można się jednak opierać na wyrobionych już w tym zakresie interpretacjach, jak też na wydanym ostatnio stanowisku resortu pracy.
Począwszy od 22 lutego 2016 r. pracodawca zyskał możliwość jednostronnego zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Nie potrzebuje już do tego upoważnienia wynikającego z przepisów odrębnych. Po zmianie Kodeksu pracy, która weszła w życie 22 lutego br., taka możliwość wynika wprost z Kodeksu. Nowy art. 362 K.p. stanowi, iż w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
W poprzednim stanie prawnym dopuszczalność i warunki zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia nie były tak oczywiste. Pracodawcy z konieczności posiłkowali się orzecznictwem i piśmiennictwem prawa pracy, które ukształtowało się w tym temacie. Stosowanie omawianego zwolnienia obarczone było jednak ryzykiem popełnienia błędu w prawnej ocenie sytuacji. Nie było też wiadomo, na jakich zasadach wyliczać wynagrodzenie za okres zwolnienia.
Ten stan prawnej niepewności uległ zasadniczej zmianie z dniem 22 lutego 2016 r. Od tego dnia pracodawcy mogą bez obaw jednostronnie zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Nie muszą też dokonywać wyboru między dwoma koncepcjami wyliczania wynagrodzenia za okres zwolnienia. Znowelizowane rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy... (Dz. U. z 1996 r. nr 62, poz. 289 ze zm.) jednoznacznie stanowi, że stosuje się w takim przypadku zasady obowiązujące przy wyliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Przywołane przepisy - kodeksowe i rozporządzenia - nie dają natomiast odpowiedzi na pytania związane z innymi aspektami stosowania omawianego zwolnienia, np. z odwołaniem zwolnienia czy terminem jego udzielenia.
Przepisy Kodeksu pracy milczą na temat dopuszczalności odwołania zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy. Należy więc, zgodnie z art. 300 K.p., posiłkować się odpowiednimi regulacjami Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.). Jak wynika z art. 61 K.c., oświadczenie woli jest złożone jego adresatowi (tu pracownikowi) w chwili, gdy mógł się z nim zapoznać. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Jednostronne odwołanie pracownika z takiego zwolnienia, jeżeli już do niego doszło, jest więc niemożliwe.
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy może nastąpić w ciągu całego okresu wypowiedzenia, zarówno na początku, jak i w jego trakcie. Jeżeli jednak pracodawca zdecyduje się na ten krok, zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy musi obejmować cały okres, jaki pozostał do zakończenia wypowiedzenia. Co istotne, decyzja o zwolnieniu z obowiązku świadczenia pracy może zapaść (i zostać zrealizowana) w trakcie dniówki roboczej, np. pracownik może zostać zwolniony na ostatnie 3 godziny jego pracy w danym dniu (patrz stanowisko resortu pracy w ramce).
|
"(...) pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę od dowolnego dnia po dokonaniu wypowiedzenia umowy przez jedną ze stron umowy i zwolnienie to musi następnie obejmować okres do rozwiązania umowy o pracę z upływem okresu wypowiedzenia umowy. Zdaniem Departamentu nie ma przeszkód prawnych, aby w pierwszym dniu tego zwolnienia pracownik został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w trakcie tego dnia, tj. w taki sposób, aby zwolnienie to obejmowało np. ostatnie 4 godziny jego zaplanowanej pracy na ten dzień. (...)". Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej udostępnione naszemu Wydawnictwu w dniu 4 marca 2016 r. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)
autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 43 (1293) z dnia 2016-05-30