Te podatki zasilają budżety samorządów. Spadek też się liczy
To one są źródłem dochodów dla gmin. Podatki lokalne należą do grupy podatków bezpośrednich i obowiązują każdego z nas. Czego dokładnie dotyczą? Sprawdź, jakie rodzaje podatków lokalnych wyróżniamy i czym charakteryzuje się każdy z nich.
Wybory samorządowe przed nami. Wraz z nimi coraz częściej interesujemy się, czym dokładnie zajmuje się gmina oraz w jaki sposób jest finansowana. Przekonaj się, które podatki wpływają na budżet samorządów. Czy obowiązują one także ciebie?
Podatki często traktujemy jedynie jako pieniądze, które trafiają do urzędu skarbowego i budżetu państwa. Zapominamy jednak o podatkach lokalnych, które są ważne dla miast oraz gmin, ponieważ stanowią jedno ze źródeł ich dochodu. Jak możemy przeczytać w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, budżety gmin częściowo zasilane są subwencjami oraz dotacjami z budżetu państwa, a także dochodami własnymi gminami, na które składają się wpływy z:
- udział w podatku dochodowym od osób fizycznych PIT od osób zamieszkałych na obszarze gminy,
- udział w podatku dochodowym od osób prawnych CIT od podatników, którzy posiadają siedzibę na obszarze gminy,
- podatku od nieruchomości.
Te trzy źródła stanowią średnio nawet 2/3 wszystkich dochodów własnych gminy. Oprócz nich udział w budżecie mają także:
- podatek rolny, leśny i od środków transportu,
- podatek od spadków i darowizn i od czynności cywilnoprawnych,
- opłaty m.in. skarbowa, miejscowa, targowa czy od posiadania psów.
Podatek od nieruchomości obowiązuje:
- grunty,
- budynki oraz ich części,
- budowle oraz ich części, które związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Nie podlegają mu z kolei użytki rolne oraz lasy — wyjątkiem są jedynie tereny, na których prowadzona jest działalność gospodarcza. One również są opodatkowane.
Podstawą opodatkowania w przypadku gruntów jest ich powierzchnia. Natomiast w przypadku budynków oraz ich części, powierzchnia użytkowa. Podatkiem objęte są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne, które są właścicielami nieruchomości lub użytkownikami wieczystymi gruntów.
W przypadku podatku od nieruchomości całość wpływów trafia do budżetu gmin. Oznacza to, że całość kwoty, którą płacimy z tytułu posiadania budynków oraz gruntów stanowi dochód własny gminy.
Podatek leśny obowiązuje osoby, które są użytkownikami wieczystymi lub posiadaczami lasów, które stanowią własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. W tym przypadku podstawową opodatkowania jest powierzchnia, wyrażona w hektarach, która wynika z ewidencji gruntów oraz budynków.
Wysokość podatku zależy również od średniej ceny sprzedaży drewna, która została uzyskana przez nadleśnictwa przez pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego obecny rok podatkowy. W przypadku lasów, które nie są rezerwatami, ani parkami narodowymi wysokość podatku wynosi równowartość pieniężną 0,220 m sześciennych drewna od jednego hektara. Natomiast w przypadku lasów, które są rezerwatami lub parkami narodowymi, połowę mniej - 0,110 m sześciennego drewna od jednego ha.
Podatek rolny obowiązuje osoby, które są właścicielami lub użytkownikami wieczystymi gruntów, sklasyfikowanych jako użytki rolne w ewidencji gruntów i budynków. Wyjątkiem w tym przypadku są użytki rolne, na których prowadzona jest działalność gospodarcza inna niż rolnicza.
Wysokość podatku w tej sytuacji zależna jest:
- od liczby hektarów przeliczeniowych, która ustalana jest na podstawie powierzchni, rodzajów oraz klas użytków rolnych (wynikająca z ewidencji gruntów i budynków, a także zaliczenia do okręgu podatkowego) w przypadku gospodarstw rolnych.
- od liczby hektarów, która wynika z ewidencji gruntów i budynków w przypadku pozostałych gruntów.
Z podatkiem od spadków i darowizn muszą liczyć się nabywcy własności rzeczy oraz praw majątkowych. Podatkowi temu podlega nabycie praw majątkowych lub własności rzeczy tytułem:
- dziedziczenia,
- darowizny,
- zasiedzenia,
- nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
- zachowku,
- nieodpłatnej renty,
- użytkowania
- służebności.
Jego wysokość określa się po potrąceniu długów oraz ciężarów, które ustalone są według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia. Zależna jest od cen rynkowych, które obowiązywały w dniu powstaniu obowiązku podatkowego.
W zależności od rodzaju transakcji podatkiem od czynności cywilnoprawnych obciążone są różne podmioty. Obowiązuje on w przypadku m.in. umowy pożyczki pieniędzy, umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, umowy dożywocie czy ustanowienia hipoteki.
Podmiotami obciążonymi podatkiem są np.:
- przy umowie sprzedaży — kupujący,
- przy umowie zamiany — strony czynności,
- przy ustanowieniu hipoteki — składający oświadczenie woli o jej ustanowieniu,
- przy umowie pożyczki — biorący ją,
- przy umowie dożywocia — obdarowany.
Stawka podatku jest uwarunkowana rodzajem czynności cywilnoprawnej. I tak jego podstawą np. w przypadku umowy sprzedaży jest wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, w przypadku umowy dożywocia wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, a przy ustanowieniu hipoteki kwota zabezpieczonej wierzytelności.
Podatek od środków transportowych obowiązuje właścicieli takich środków transportu, jak:
- pojazdy samochodowe,
- ciągniki,
- przyczepy,
- naczepy
- autobusy.
Jego wysokość ustalana jest przez radę gminy w drodze uchwały. Może różnić się w zależności od miejsca zamieszkania danej osoby. Informacje na jego temat znajdziemy na stronie internetowej lokalnego urzędu gminy.