Ubezpieczenie zdrowotne dziecka kończącego naukę
Obowiązkiem osoby podlegającej ubezpieczeniu zdrowotnemu jest zgłoszenie do niego członków swojej rodziny. W taki sposób zgłasza się do tego ubezpieczenia m.in. dzieci.
Aby jednak mogły one być zgłoszone jako członkowie rodziny, powinny spełniać określone warunki. Zgłoszenie to zależy przede wszystkim od tego, czy nie ukończyły one określonego wieku, a jeśli tak - to czy dalej się kształcą. Jeśli dzieci zakończą naukę, wtedy przestają spełniać przesłanki do podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu jako członkowie rodziny. Trzeba je wówczas z niego wyrejestrować. Już niebawem rodzice będą musieli wyrejestrować z ubezpieczenia zdrowotnego dzieci, które zakończą w tym miesiącu naukę w szkołach ponadgimnazjalnych.
Dzieci jako członkowie rodziny
Dla celów ubezpieczenia zdrowotnego dzieci (własne, małżonka, przysposobione albo obce, dla których ustanowiono opiekę bądź obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka oraz wnuki) są uważane za członków rodziny do ukończenia 18 lat. Jeśli po uzyskaniu pełnoletności dziecko uczy się dalej w: szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni lub jednostce naukowej prowadzącej studia doktoranckie, wówczas jest uważane za członka rodziny do ukończenia 26 lat. Ograniczenia wiekowego nie ma jedynie w przypadku, gdy dziecko posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi z tym orzeczeniem.
Do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym członków rodziny wystarczy zgłoszenie dokonane przez jedną osobę podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, np. przez jednego z rodziców. Wnuki mogą natomiast zostać zgłoszone do tego ubezpieczenia tylko w przypadku, gdy żaden z rodziców nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, ani też nie jest osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji z tytułu wykonywania pracy lub pracy na własny rachunek albo ubezpieczeniu dobrowolnemu.
Ukończenie wieku, szkoły lub studiów
Jeżeli członek rodziny zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przestanie spełniać warunki do podlegania temu ubezpieczeniu (np. zakończył naukę w szkole ponadgimnazjalnej), należy go wyrejestrować z tego ubezpieczenia. Takiego wyrejestrowania trzeba także dokonać w sytuacji, gdy osoba, która zgłosiła członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, sama przestała mu podlegać. Wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny dokonuje się - tak jak i zgłoszenia - na druku ZUS ZCNA. Powinno się to zrobić w ciągu 7 dni od dnia utraty uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny.
Druk ZUS ZCNA jest dostępny w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Składki ZUS.
Generalnie dziecko przestaje spełniać warunki do podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu jako członek rodziny po ukończeniu 18 lat. Jeśli jednak po osiągnięciu pełnoletności dziecko uczy się dalej, wówczas przestaje spełniać warunki do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny po zakończeniu kształcenia (o ile nie ma ukończonych 26 lat). Podlega wtedy wyrejestrowaniu z tego ubezpieczenia.
W 2017 r. zakończenie rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych będzie miało miejsce 23 czerwca. Zasadniczo bowiem w szkołach zajęcia dydaktyczno-wychowawcze rozpoczynają się w pierwszym powszednim dniu września, a kończą w najbliższy piątek po 20 czerwca. Z kolei w przypadku młodzieży kończącej klasę (semestr) programowo najwyższą szkoły ponadgimnazjalnej (tj. liceum ogólnokształcącego, technikum, liceum ogólnokształcącego dla dorosłych), w której rok szkolny rozpoczyna się w pierwszym powszednim dniu września, zajęcia dydaktyczno-wychowawcze kończą się w ostatni piątek kwietnia. Tak wynika z § 2 ust. 1 oraz ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz. U. z 2002 r. nr 46, poz. 432 ze zm.). Również z kalendarza roku szkolnego 2016/2017 zamieszczonego na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji Narodowej (www.men.gov.pl) wynika, że zakończenie nauki w klasach programowo najwyższych w szkołach ponadgimnazjalnych nastąpi 28 kwietnia 2017 r. W przypadku więc dzieci, które w tym dniu kończą naukę w liceach ogólnokształcących (także dla dorosłych) czy technikach, należy je wyrejestrować z ubezpieczenia zdrowotnego jako członków rodziny z datą od 29 kwietnia 2017 r. Takiego wyrejestrowania trzeba dokonać niezależnie od tego, czy będą w maju br. zdawały egzamin maturalny, czy nie będą do niego przystępowały.
Jeśli dziecko kończące w kwietniu br. naukę w szkole ponadgimnazjalnej, rozpocznie w październiku br. kształcenie na studiach wyższych, wtedy powinno zostać ponownie zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny (o ile oczywiście nie ma ukończonych 26 lat).
Wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego należy również dokonać, gdy dziecko zakończy kształcenie na studiach wyższych. Zasadniczo datą ukończenia studiów jest data złożenia egzaminu dyplomowego, a w przypadku kierunków:
- lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii - data złożenia ostatniego egzaminu wymaganego planem studiów,
- farmacji oraz kierunków związanych z kształceniem w zakresie ratownictwa medycznego i fizjoterapii - data zaliczenia ostatniej praktyki, przewidzianej w planie studiów.
Nie dokonuje się wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego dzieci do ukończenia 26 lat, które kontynuują naukę w tej samej szkole, a mają jedynie wakacyjną przerwę w nauce.
Korzystanie ze świadczeń
Warto jednak wskazać, że po zakończeniu edukacji i wyrejestrowaniu z ubezpieczenia zdrowotnego dziecko nie traci automatycznie prawa do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej. Może z nich korzystać jeszcze przez określony czas (patrz tabela).
Okres korzystania przez dziecko ze świadczeń gwarantowanych przez NFZ po ukończeniu szkoły | |
Rodzaj szkoły | Okres korzystania ze świadczeń |
ponadgimnazjalna | 6 miesięcy od dnia zakończenia nauki (lub skreślenia z listy uczniów) |
wyższa | 4 miesiące od ukończenia studiów lub studiów doktoranckich albo skreślenia z listy studentów bądź uczestników studiów doktoranckich |
autor: Dorota Wyderska
Gazeta Podatkowa nr 34 (1388) z dnia 2017-04-27