Zdrożeją papierosy i prąd

Jednym z priorytetowych zadań Ministerstwa Finansów w I kwartale 2008 r. są prace nad projektem nowej ustawy akcyzowej. Takie założenia wynikają z programu prac legislacyjnych Rady Ministrów w okresie styczeń-czerwiec 2008 r.
W ramach prac nad projektem ustawy akcyzowej mają zostać zmienione zasady opodatkowania energii elektrycznej. Ma nastąpić odejście od opodatkowania wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych, z wyjątkiem samochodów osobowych. Stawki akcyzy zostaną przeniesione z rozporządzenia do ustawy. Obniżoną akcyzą mają być objęte biokomponenty. Zerowa stawka akcyzy obejmie wyroby energetyczne, przeznaczone do innych celów niż napędowe i opałowe. Zmieni się także konstrukcja opodatkowania papierosów. Zdaniem ekspertów TPA Horwath Sztuba Kaczmarek, praktycznie każde nowe rozwiązanie przewidziane w projekcie resortu finansów wpłynie na zmianę cen wyrobów akcyzowych.

Akcyza na papierosy

Stawka akcyzy na papierosy ustalana jest w Polsce systemem kwotowo-procentowym i od 14 stycznia 2008 r. wynosi 91 zł na 1 tys. sztuk i 37,92 proc. maksymalnej ceny detalicznej, czyli ceny wydrukowanej na opakowaniu papierosów. Zdaniem Ewy Sochy, konsultanta w TPA Horwath Sztuba Kaczmarek, nie jest to koniec podwyżek, gdyż do 31 grudnia 2008 r. Polska ma czas na dostosowanie do wymogów unijnych.

- Unijna minimalna stawka akcyzy jest ustalona na poziomie 57 proc. ceny sprzedaży detalicznej (włączając wszystkie podatki) i nie może być niższa niż 64 euro na 1 tys. papierosów dla papierosów należących do kategorii cenowej o największym popycie. Podwyżki te rząd zamierza osiągnąć poprzez ustalenie zmiennej stawki kwotowej oraz stałej stawki procentowej w wysokości 25 proc. maksymalnej ceny detalicznej. Jeszcze w 2008 roku stawka kwotowa miałaby wynieść 134,18 zł/1 tys. sztuk - tłumaczy Ewa Socha.

Jednocześnie dodała, że stawki te ustalane są w oparciu o przewidywaną na 2008 rok detaliczną cenę sprzedaży papierosów należących do najpopularniejszej kategorii cenowej, która według Ministerstwa Finansów powinna osiągnąć poziom 266,48 zł/1 tys. szt.

- W uzasadnieniu do projektu ustawy o podatku akcyzowym wskazuje się jednak na możliwość dodatkowej podwyżki stawek akcyzy w przypadku ewentualnego wzrostu kursu euro lub ukształtowania się detalicznej ceny sprzedaży najpopularniejszej kategorii papierosów na niższym od zakładanego poziomie - argumentuje Ewa Socha.

Wyroby energetyczne

Ministerstwo Finansów, zgodnie z przyjętym harmonogramem prac, do końca marca 2008 r. ma zająć się zmianami w ustawie akcyzowej, w tym wprowadzeniem zerowej stawki na niektóre wyroby energetyczne. Dotyczy to wyrobów przeznaczonych do celów innych niż opałowe i napędowe oraz innych niż dodatki lub domieszki do olejów opałowych lub paliw.

Jak wyjaśnia w rozmowie z nami Wojciech Sztuba, partner w TPA Horwath Sztuba Kaczmarek, przez wyroby energetyczne rozumie się paliwa silnikowe, oleje opałowe i gaz, co jest zgodne z Dyrektywą 2003/96/WE.

- Trzeba więc podkreślić, że zerowa stawka akcyzy nie dotyczy energii elektrycznej, bo nie pozwalają na to m. in. przepisy unijne - podkreślił Wojciech Sztuba.

Energia elektryczna

Ministerstwo za jeden z priorytetów uważa również dostosowanie do wymogów wspólnotowych zasad opodatkowania podatkiem akcyzowym energii elektrycznej. Jak wyjaśnił partner TPA Horwath Sztuba Kaczmarek, polityka wspólnotowa zakłada wyższy poziom harmonizacji opodatkowania energii, co ma umożliwić ujęcie obciążeń fiskalnych we wspólne ramy prawne oraz realizację strategicznych celów UE.

- Po wejściu w życie zmian proponowanych przez rząd akcyzę od energii elektrycznej będą płacić podmioty sprzedające energię końcowemu nabywcy, a nie jak jest obecnie producenci. Oznacza to sporą zmianę w polskim systemie poboru podatku od energii, której - wbrew często wygłaszanym opiniom - Unia Europejska wcale na nas nie wymusza, jako że dyrektywa unijna dopuszcza w pewnych okolicznościach utrzymanie dotychczasowych metod poboru akcyzy - argumentował Wojciech Sztuba.

Jego zdaniem, prace nad zmianą systemu są już jednak bardzo zaawansowane. W rezultacie podstawą naliczenia nowej akcyzy będzie ilość energii wynikająca z odczytu licznika odbiorcy końcowego.

- Zaletą zmiany jest to, że nowa akcyza nie obejmie strat przesyłowych - podsumował nasz rozmówca.

Ewa Matyszewska

OPINIE EKSPERTÓW TPA HORWATH SZTUBA KACZMAREK

Wojciech Sztuba, partner

Wiadomo już, że zmiana sposobu opodatkowania energii elektrycznej wpłynie na zwiększenie cen energii dla konsumentów, choć autorzy zmian uparcie temu zaprzeczają. Skoro producentom energii, którzy dotąd płacili akcyzę, nie zagwarantowano w przeszłości możliwości pełnego jej uwzględnienia w cenie sprzedawanej energii, to i dziś nie ma co liczyć na obniżenie hurtowych cen energii o pełną wartość akcyzy zdjętej z producentów. Jeśli więc dystrybutorzy dodadzą akcyzę do ceny energii opartej na wcale lub nieznacznie obniżonej cenie producenta, wówczas cena detaliczna będzie musiała wzrosnąć.

Ewa Socha

Ewa Socha, konsultant

Zmiany w ustawie akcyzowej są niewątpliwie niezbędne. Poczynając od zmian typowo porządkowych, czyli przykładowo uporządkowania zakresu przedmiotowego i podmiotowego ustawy, odejścia od stosowania klasyfikacji PKWiU w obrocie krajowym na rzecz CN, czy też umieszczenia w ustawie obligatoryjnych zwolnień wynikających z przepisów wspólnotowych, kończąc na zmianach dotyczących opodatkowania energii elektrycznej.