Zmiany w prawie jazdy i przepisach drogowych. Policja będzie mogła więcej

Ministerstwo Infrastruktury opublikowało projekt nowelizacji ustawy "Prawo o ruchu drogowym i niektórych innych ustaw". Według jego autorów - nowe przepisy mają poprawić bezpieczeństwo na drogach i poziom mobilności młodych osób. Propozycja - jak wskazali w uzasadnieniu - odpowiada także oczekiwaniom społecznym i uwzględnia postulaty instruktorów, egzaminatorów i środowiska kierowców zawodowych. Ponadto realizuje rekomendacje Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

Resort zaproponował w nowelizacji obniżenie z 18 do 17 lat minimalnego wieku uprawniającego do uzyskania prawa jazdy kat. B. 17-latkowie nie będą mogli jednak jeździć autami sami. Podczas okresu próbnego - do osiągnięcia pełnoletności, musi towarzyszyć im opiekun. Może nim być kierowca, który ma minimum 25 lat i od co najmniej 5 lat posiada prawo jazdy. Wymogi te nie będą dotyczyły instruktorów i egzaminatorów.

Opiekunami nie będą mogli być kierowcy, którzy w ciągu ostatnich 5 lat byli objęci zakazem prowadzenia pojazdów. Takiej roli podczas jazdy z 17-latkiem nie będą mogły pełnić też osoby będące pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. W trakcie jazdy z 17-latkiem opiekun musi być trzeźwy. Prawo jazdy wydane osobie poniżej 18 lat będzie opatrzone specjalnym kodem wskazującym na powyższe obowiązki. Weryfikacja wieku, trzeźwości, uprawnień i niekaralności pasażera będzie obowiązkiem młodego kierowcy. Prowadzenie pojazdu bez pasażera spełniającego te wymogi traktowane będzie jak jazda bez uprawnień.

Nowe regulacje przewidują, że osoby, które po raz pierwszy uzyskały prawo jazdy kat. B, będą objęte dwuletnim okresem próbnym, a w przypadku nieletniego posiadacza prawa jazdy tej kategorii okres próbny będzie trwał od dnia uzyskania prawa jazdy do ukończenia 18 lat i następnie 2 lata jak u pozostałych kierowców.

Podczas okresu próbnego kierowcy będą objęci zakazami: spożywania alkoholu i środków działających podobnie do alkoholu; przekraczania prędkości 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej. Nie będą mogli przewozić osób taksówką albo w ramach przewozu okazjonalnego. Dodatkowo osoby objęte okresem próbnym, które nie ukończyły 18 lat, będą mogły przewozić innych nieletnich wyłącznie w towarzystwie dorosłego doświadczonego kierowcy.

Czytaj też: Nowe przepisy pomogą w ściągalności mandatów? Właściciele aut nie będą mieli wyjścia

W okresie próbnym kierowca będzie musiał odbyć kurs dokształcający z bezpieczeństwa w ruchu drogowym i praktyczne szkolenie z zakresu zagrożeń na drodze. Musi dopełnić tego obowiązku nie później niż przed upływem 12 miesięcy do dnia jego zakończenia. Zaświadczenia o ukończeniu szkolenia i kursu będzie musiał przedstawić staroście. W związku z małą liczbą ośrodków doskonalenia techniki jazdy ośrodki te mają mieć możliwość zawierania porozumień o prowadzeniu takich szkoleń i kursów. 

Porozumienia mogłyby być zawierane z wojewódzkim ośrodkiem ruchu drogowego albo z ośrodkiem szkolenia kierowców mającym poświadczenie potwierdzające spełnianie dodatkowych wymagań. 

W projekcie wprowadzono także nową przesłankę do zatrzymania prawa jazdy. Odbierane ono będzie za kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej poza obszarem zabudowanym.

Projekt zakłada także usprawnienie procedury wydawania polskiego prawa jazdy na podstawie prawa jazdy zagranicznego i dopuszczenie złożenia wniosku o wydanie prawa jazdy przed spełnieniem wymogu rezydencji.

Czytaj też: Mandat z fotoradaru. W jaki sposób go opłacić?

W nowelizacji znalazł się też przepis dotyczący kierowców, którzy w czasie zatrzymania prawa jazdy na okres 3 miesięcy, zostali zatrzymani na kierowaniu pojazdem. Obecnie takie osoby mają jedynie przedłużany okres, na który zatrzymano prawo jazdy - z 3 do 6 miesięcy. Ministerstwo chce, by złamanie zakazu skutkowało cofnięciem uprawnień. Przewiduje się, że nowelizacja, z wyjątkiem niektórych przepisów, wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.

Z danych policji wynika, że w 2023 r. 15,2 proc. wypadków z winy kierujących spowodowali młodzi kierowcy (18-24 lata). W spowodowanych przez nich 2 tys. 898 wypadkach zginęło 275 osób, a 3 tys. 664 zostało rannych. W 2022 r. takich wypadków było o 161 więcej; o sześć osób więcej poniosło w ich wyniku śmieć, a 246 więcej było rannych.